Στην περιοχή Σούμι, κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία, ένας κάτοικος της περιοχής ήρθε αντιμέτωπος με ένα σπάνιο θέαμα. Σε έναν επαρχιακό δρόμο γεμάτο σημύδες, ένα ρωσικό τεθωρακισμένο όχημα είχε μείνει από βλάβη. Εσβησε τη μηχανή του αυτοκινήτου του και σταμάτησε στην άκρη του δρόμου. Ακολούθησε μια μάλλον σουρεαλιστική συζήτηση.
«Φαίνεται ότι πάθατε ζημιά» είπε σε τρεις ρώσους στρατιώτες, που στέκονταν δίπλα στο όχημα. «Μείναμε από καύσιμα», απάντησε ο ένας. «Μπορώ να σας ρυμουλκήσω πίσω στη Ρωσία», αστειεύτηκε. Γέλασαν και τον ρώτησαν για νέα. «Ξέρετε πού πάτε;» ρώτησε.
«Οχι», απάντησαν. Λίγο πιο πέρα συνάντησε και άλλα ρωσικά οχήματα που είχαν τεθεί εκτός λειτουργίας. «Ολα είναι με το μέρος μας» είπε ο οδηγός στους στρατιώτες. Κανείς από τον στρατό εισβολής του Πούτιν δεν φαινόταν να ξέρει πού πήγαιναν ή γιατί βρίσκονταν καν στην Ουκρανία, κατέληξε.
Το περιστατικό που δημοσιεύει ο Guardian είναι ενδεικτικό μιας κατάστασης που δεν πηγαίνει και πολύ καλά για τον ρώσο πρόεδρο.
Είναι νωρίς αλλά…
Είναι πολύ νωρίς, φυσικά, για να χαρακτηριστεί αποτυχημένη η επιχείρηση του Κρεμλίνου για την κατάληψη της Ουκρανίας. Αλλωστε, ο πόλεμος μόλις ξεκίνησε. Ο Πούτιν μπορεί ακόμη να επικρατήσει. Ο ρωσικός στρατός διαθέτει συντριπτική υπεροχή έναντι των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας.
Και όμως, αναφέρει το δημοσίευμα, μέχρι το Σάββατο, είχε γίνει σαφές ότι η επιχείρηση αιφνιδιαστικού πολέμου του Πούτιν για την απομάκρυνση της φιλοδυτικής κυβέρνησης της Ουκρανίας αντιμετώπιζε απροσδόκητες δυσκολίες, ειδικά στον εφοδιασμό.
Το ίδιο και η κατάληψη του Κιέβου, της πρωτεύουσας της Ουκρανίας, που υπό κανονικές συνθήκες φιλοξενεί τρία εκατομμύρια ανθρώπους.
Ο σχεδιασμός του Κρεμλίνου, σύμφωνα με τις ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες, ήταν να περικυκλώσει την πόλη με χερσαίες δυνάμεις και κατά τη διάρκεια της νύχτας να επιχειρήσουν εκεί 5.000 επίλεκτοι αλεξιπτωτιστές. Αυτοί θα είχαν ως αποστολή να καταλάβουν το προεδρικό μέγαρο Μαριίνσκι, να συλλάβουν ή να σκοτώσουν τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι και να θέσουν υπό ρωσικό έλεγχο βασικά κυβερνητικά κτίρια, συμπεριλαμβανομένων των υπουργείων Εξωτερικών και Αμυνας. Ακολούθως και αφού θα είχε κατασταλεί η όποια αντίσταση, η Μόσχα θα εγκαθιστούσε μια κυβέρνηση-μαριονέτα.
Ολα αυτά δεν συνέβησαν. Αντιθέτως, το Κίεβο παρέμεινε υπό κυβερνητικό έλεγχο αφού οι ουκρανικές δυνάμεις απέκρουσαν μια σειρά σφοδρών επιθέσεων. Ο Ζελένσκι ενθάρρυνε τους συμπολίτες του με αυτοσχέδια βίντεο.
Εν τω μεταξύ, οι ρώσοι αλεξιπτωτιστές που προσπάθησαν να καταλάβουν ένα αεροδρόμιο στην πόλη Βασίλκιφ, ως προγεφύρωμα για να καταλάβουν την ουκρανική πρωτεύουσα, αποκρούστηκαν. «Η 40η ταξιαρχία μας ήταν ισχυρή. Απέκρουσε την επίθεση των ρώσων αλεξιπτωτιστών» δήλωσε η Νατάλια Μπαλασίνοβιτς, δήμαρχος του Βασίλκιφ, στην εφημερίδα Independent του Κιέβου.
Μονάδες αεράμυνας δήλωσαν ότι κατέρριψαν ένα μεταγωγικό αεροσκάφος Ιλιούσιν-76, περίπου 80 χιλιόμετρα νότια του Κιέβου, ενώ μια ολόκληρη ρωσική φάλαγγα συνετρίβη έξω από το Χάρκοβο.
Από την έναρξη της εισβολής την Πέμπτη, η Ρωσία έχει χάσει 14 αεροσκάφη, οκτώ ελικόπτερα, 102 άρματα μάχης, 15 βαριά πολυβόλα και έναν πύραυλο BUK, ανακοίνωσε ο ουκρανικός στρατός. Εχει επίσης χάσει 3.500 στρατιώτες, ενώ 200 έχουν συλληφθεί ως αιχμάλωτοι, πρόσθεσε. Τα στοιχεία αυτά είναι δύσκολο να επαληθευτούν, ωστόσο είναι ενδεικτικά της κατάστασης που αντιμετωπίζουν οι εισβολείς.
Το Κρεμλίνο είχε μεγαλύτερες επιτυχίες στο νότιο τμήμα της χώρας, όπου οι ρωσικές δυνάμεις φαίνεται να έχουν καταλάβει μεγάλο μέρος της επαρχίας της Χερσώνας και την Μελιτόπολη.
Αντίσταση
Βίντεο από τις περιοχές των επιχειρήσεων έχουν καταγράψει μερικές συγκλονιστικές πράξεις αντίστασης των πολιτών. Στο Μπαχμάτς, στην περιοχή Τσερνίχοφ, ένας κάτοικος προσπάθησε να σταματήσει ένα τανκ με τα γυμνά του χέρια. Γονάτισε μπροστά του προτού οι φίλοι του τον σύρουν μακριά. Σε ένα άλλο βίντεο, ένας άνδρας στέκεται μπροστά από μια στρατιωτική αυτοκινητοπομπή, με τα οχήματα να αναγκάζονται να κάνουν ελιγμούς.
Υπάρχουν, επίσης, πολυάριθμες συνεντεύξεις με ρώσους στρατιώτες που έχουν παραδοθεί. Την Πέμπτη, οι δυνάμεις του Κρεμλίνου κατέλαβαν το Σούμι, μόλις 60 χιλιόμετρα από τα ρωσικά σύνορα. Μέχρι το Σάββατο, ωστόσο, οι υπερασπιστές της πόλης φάνηκε να έχουν ανακαταλάβει μέρος της και να έχουν συλλάβει έναν νεαρό ρώσο στρατιώτη, ο οποίος φαινόταν ζαλισμένος και μπερδεμένος.
Η εισβολή προκάλεσε τεράστιο κύμα προσφύγων, με δεκάδες χιλιάδες αμάχους να αναζητούν καταφύγιο στα δυτικά της χώρας και πέραν των συνόρων. Προκάλεσε, όμως, και ένα τσουνάμι πατριωτισμού. Από το Λβιβ μέχρι το Ντνίπρο στο κέντρο και το Χάρκοβο στα ανατολικά, εθελοντές μάζεψαν όπλα, έφτιαξαν βόμβες μολότοφ ή αφαίρεσαν οδικές πινακίδες για να μπερδέψουν τους εισβολείς.
«Είχα τηλεφωνήματα από 10 άτομα που ρωτούσαν πώς να βοηθήσουν» δήλωσε η Ολγα Μπίλιτσακ από το Λβιβ. «Κάποια κορίτσια ήθελαν να φτιάξουν μολότοφ, αλλά τους είπαν ότι μόνο τα αγόρια μπορούν να το κάνουν. Το βρήκαν τουλάχιστον σεξιστικό…», είπε. «Αλλοι οργάνωσαν ομάδες πολιτοφυλακής. Ενας φίλος έδωσε το τζιπ του σε έναν στρατιώτη που ήθελε να επανενταχθεί στην ταξιαρχία του, στη Μαριούπολη, στην άλλη άκρη της χώρας, η οποία αντιστέκεται στη ρωσική επίθεση» πρόσθεσε.
Πώς φτάσαμε εδώ;
Μια εξήγηση, σύμφωνα με τον Guardian, είναι η όλο και πιο ασταθής συμπεριφορά του ίδιου του Πούτιν. Μιλώντας πριν από την εισβολή, ανώτερος αξιωματούχος των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών είπε ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας ζει σε μια παράξενη παράλληλη πραγματικότητα. Οπως και άλλοι δικτάτορες πριν από αυτόν, έχει μια τη δική του εκδοχή για τον κόσμο.
«Ο Πούτιν πιστεύει ότι η κυβέρνηση της Ουκρανίας είναι διεφθαρμένη, δυτική και ανεπανόρθωτα ρωσοφοβική» είπε ο αξιωματούχος. «Πίστευε ότι ο ουκρανικός λαός, αντίθετα, θα καλωσόριζε τη Ρωσία και την επέμβαση. Μας θεωρεί μουζίκους… Και οι υπηρεσίες Πληροφοριών τού είπαν αυτά που ήθελε να ακούσει» πρόσθεσε.
Aλλοι σχολιαστές σημείωσαν ότι ο Πούτιν, ερασιτέχνης ιστορικός, είχε ξεχάσει ένα από τα μεγάλα διδάγματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – ότι οι καλύτεροι σοβιετικοί στρατιώτες ήταν Ουκρανοί.
Είναι αδύνατον να γνωρίζει κανείς εάν υπάρχει δυσαρέσκεια στο ρωσικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας για την απόφαση του Πούτιν να προχωρήσει σε πόλεμο. Την παραμονή της εισβολής, την περασμένη εβδομάδα, όλα τα μέλη του συνυπέγραψαν το σχέδιο του Πούτιν να αναγνωρίσει τις αυτονομιστικές Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ ως ανεξάρτητες, μια πράξη που πάτησε το κουμπί της στρατιωτικής δράσης.
Διπλωματικοί στρατιωτικοί ακόλουθοι της Δύσης, ωστόσο, ισχυρίστηκαν ότι ο Βαλέρι Γερασίμοφ, αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων, είχε προειδοποιήσει το Κρεμλίνο ότι η εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να μην είναι απλή υπόθεση. Και έτσι αποδείχθηκε.
Η επόμενη μέρα
Καθώς οι απώλειες αυξάνονται, τα δύσκολα ερωτήματα συσσωρεύονται για τη Μόσχα. Πώς σκοπεύει να κυβερνήσει τη χώρα; Ακόμη και καταφέρει να καταλάβει το Κίεβο, θα βρεθεί ενώπιον σοβαρών προβλημάτων.
Αλλωστε, κανείς δεν μπορεί να τρέφει αυταπάτες. Οι Ουκρανοί δεν πρόκειται να συνθηκολογήσουν. Ο ανταρτοπόλεμος είναι το πιο πιθανό σενάριο.
Τα λόγια του οδηγού που συνάντησε το σταματημένο στρατιωτικό όχημα στο Σούμι περιγράφουν με απόλυτη σαφήνεια τη δύσκολη επόμενη μέρα για τον Πούτιν και τη Ρωσία. «Ρώτησα όλη τη φάλαγγα», είπε για τους ρώσους στρατιώτες. «Κανείς τους δεν ξέρει πού βρίσκονται και πού πηγαίνουν».