Αριθμός ρεκόρ αμερικανικών πολιτειών επεδίωξαν να περιορίσουν την πρόσβαση στην άμβλωση αυτή τη χρονιά, αλλά χώρες μεταξύ των οποίων η Αργεντινή, το Μεξικό και η Ταϊλάνδη έχουν κινηθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση χαλαρώνοντας την αυστηρή νομοθεσία τους σχετικά με αυτή την διαδικασία.
Στις ΗΠΑ, 106 περιορισμοί σχετικά με την άμβλωση θεσπίστηκαν σε 19 πολιτείες μέσα στο 2021, σύμφωνα με την οργάνωση για την έρευνα της αναπαραγωγικής υγείας, το “Ινστιτούτο Guttmacher”.
Τα περιοριστικά μέτρα στις κυρίως ρεπουμπλικανικές πολιτείες περιλαμβάνουν τις υποχρεωτικές συνεδρίες, την υποχρεωτική αναμονή για 24 ώρες πριν από μια δεύτερη επίσκεψη στην κλινική και την μείωση του αριθμού των εβδομάδων στη διάρκεια των οποίων οι γυναίκες μπορούν να τερματίσουν μια κύηση.
Τα δικαιώματα στην άμβλωση στις ΗΠΑ δέχονται επίθεση όσο ποτέ από τότε που η απόφαση-σταθμός του 1973 “Ρόου εναντίον Γουέιντ” κατέστησε την άμβλωση ένα νόμιμο και συνταγματικό δικαίωμα σε όλες τις ΗΠΑ, λένε οι ακτιβιστές.
“Αυτή ήταν η χειρότερη νομοθετική χρονιά για τα δικαιώματα στην άμβλωση στις ΗΠΑ μετά την Ρόου εναντίον Γουέιντ”, λέει η Ελίζαμπεθ Νας του Ινστιτούτου.
“Αλλά αυτή η κατάσταση δεν εμφανίστηκε ξαφνικά-εδώ και χρόνια σοβεί στο πλαίσιο μιας συντονισμένης εκστρατείας για την καθολική απαγόρευση της άμβλωσης”, λέει η Νας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ -το οποίο διαθέτει 6-3 συντηρητική πλειοψηφία- άκουσε δύο ξεχωριστές μεγάλες υποθέσεις αυτή τη χρονιά που θα μπορούσαν να επικυρώσουν τους περιορισμούς στα δικαιώματα στην άμβλωση.
Στις υποθέσεις ενέχονται οι πολιτείες του Μισισιπή και του Τέξας, όπου τον Σεπτέμβριο τέθηκε σε ισχύ μια σχεδόν καθολική απαγόρευση στην άμβλωση που απαγορεύει την διακοπή της κύησης έπειτα από περίπου τις πρώτες έξι εβδομάδες.
Πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο αναθεώρησαν την νομοθεσία για τις αμβλώσεις μέσα στο 2021 και πολλές άλλες την αυστηροποίησαν.
Στην Πολωνία μια σχεδόν καθολική απαγόρευση στην άμβλωση έχει τεθεί σε ισχύ από τον Ιανουάριο προκαλώντας διαδηλώσεις ανά τη χώρα.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας ανακοίνωσε τον Οκτώβριο του 2020 ότι θα πρέπει να απαγορευτεί ο τερματισμός της κύησης εξαιτίας προβλημάτων του εμβρύου καταργώντας έτσι τον συχνότερο νομικά επιτρεπόμενο λόγο για το δικαίωμα στην άμβλωση.
Απόψεις που αλλάζουν
Στη Λατινική Αμερική, κάποιες χώρες έχουν φιλελευθεροποιήσει την πρόσβαση καθώς τα κινήματα για τα δικαιώματα των γυναικών απαιτούν αλλαγή και οι απόψεις αλλάζουν.
Αλλά η συντηρητική αντίσταση εξακολουθεί να υφίσταται στην ρωμαιοκαθολική, στο μεγαλύτερο μέρος της, χώρα και οι πρωτοβουλίες για την χαλάρωση της πρόσβασης στην άμβλωση καθυστερούν στην Χιλή και στην Κολομβία.
Χιλιανοί βουλευτές απέρριψαν τον Νοέμβριο ένα σχέδιο νόμου, το οποίο επεδίωκε να επεκτείνει την νομική πρόσβαση για τις γυναίκες στην άμβλωση, ενώ το Συνταγματικό Δικαστήριο της Κολομβίας ανέβαλε την εξέταση μιας υπόθεσης που θα συζητούσε την πιθανότητα πλήρους αποποινικοποίησης της διαδικασίας.
Όπως και στο μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής η άμβλωση στην Κολομβία επιτρέπεται μόνο αν κινδυνεύει η ζωή της γυναίκας, αν το έμβρυο δεν έχει πιθανότητα επιβίωσης ή όταν η εγκυμοσύνη έχει προκύψει από βιασμό ή αιμομιξία, αλλά αυτού του είδους οι περιορισμοί αντιμετωπίζουν αυξανόμενες προκλήσεις.
Στο Ελ Σαλβαδόρ, όπου η άμβλωση έχει απαγορευτεί πλήρως από το 1998, το Παναμερικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε τον Νοέμβριο ότι η χώρα αυτή της Κεντρικής Αμερικής είχε παραβιάσει τα δικαιώματα μιας γυναίκας που είχε φυλακιστεί για το αδίκημα της άμβλωσης.
Η γυναίκα, γνωστή ως Μανουέλα, πέθανε στη φυλακή ενώ εξέτιε ποινή 30 ετών έχοντας καταδικαστεί επειδή υποβλήθηκε σε παράνομη άμβλωση και έχοντας κατηγορηθεί για ανθρωποκτονία.
Τα δύο ανώτερα περιφερειακά δικαστήρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων έκριναν ότι η Μανουέλα απέβαλε έχοντας υποβληθεί σε μια διαδικασία “μαιευτικής έκτακτης ανάγκης” και κάλεσαν το Ελ Σαλβαδόρ να μεταρρυθμίσει τους αυστηρούς νόμους τους για την άμβλωση.
Σε άλλα μέρη της Λατινικής Αμερικής σημειώθηκαν μεγάλες αλλαγές απόψεων προς την φιλελευθεροποίηση της πρόσβασης στην άμβλωση μέσα στο 2021.
Στο Μεξικό, την δεύτερη μεγαλύτερη Καθολική χώρα στον κόσμο, το Ανώτερο Δικαστήριο αποφάνθηκε τον Σεπτέμβριο ότι η ποινικοποίηση της άμβλωσης είναι αντισυνταγματική, που σημαίνει ότι τα δικαστήρια δεν θα μπορούν πλέον να δικάζουν υποθέσεις που αφορούν αμβλώσεις.
Αυτή η απόφαση ακολούθησε μια άλλη απόφαση-ορόσημο για την νομιμοποίηση της άμβλωσης στο τέλος του Δεκεμβρίου 2020 για να επιτρέπεται η διαδικασία κατά την 14η εβδομάδα της κύησης, η οποία τέθηκε σε ισχύ νωρίτερα μέσα στον χρόνο.
Στην Ονδούρα, όπου ισχύει καθολική απαγόρευση της διακοπής κύησης, οργανώσεις για το δικαίωμα στην άμβλωση ευελπιστούν ότι η εκλογή τον Νοέμβριο της Σιομάρα Κάστρο ως η πρώτης γυναίκας προέδρου της χώρας θα φέρει αλλαγές.
Ταϊλανδοί βουλευτές ψήφισαν τον Ιανουάριο υπέρ του να επιτραπεί η άμβλωση μέχρι την 12η εβδομάδα κύησης, ενώ διατήρησαν τις ποινές για την διακοπή κύησης σε μεταγενέστερο στάδιο.
Επειτα από εβδομάδες το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι οι υπάρχοντες νόμοι που ποινικοποιούν την άμβλωση είναι αντισυνταγματικοί.