Τα ειδοποιητήρια από την Gazprom για την αλλαγή του τρόπου πληρωμής του ρωσικού αερίου έφθασαν την Παρασκευή το μεσημέρι στις ελληνικές εταιρείες ΔΕΠΑ, Mytilineos και Κοπελούζος.
Τι περιγράφει η ρωσική εταιρεία
Η ρωσική εταιρεία περιγράφει τον νέο μηχανισμό πληρωμής, σύμφωνα με τον οποίο οι εταιρείες-πελάτες θα ανοίξουν δύο λογαριασμούς στην Gazprom Bank, έναν στον οποίο θα καταθέτουν τα ποσά σε ευρώ και έναν στον οποίο η ρωσική τράπεζα θα μεταβιβάζει τα ποσά αφού τα έχει μετατρέψει σε ρούβλια.
Αλλάζει κάτι;
Οι όροι του συμβολαίου δεν αλλάζουν, ενώ η ρωσική εταιρεία παρέχει ένα διάστημα προσαρμογής 15 ημερών.
Καθιστά ωστόσο σαφές στους πελάτες της ότι δεν θα παραδώσει ποσότητες αερίου εάν δεν συμμορφωθούν με το νέο μοντέλο πληρωμών.
Η αγορά, όπως φάνηκε και από την υποχώρηση της τιμής του φυσικού αερίου στο ολλανδικό hub ΤΤF κατά 10% χθες, στα 113 ευρώ/μεγαβατώρα, έχει προεξοφλήσει τη θετική ανταπόκριση της Ευρώπης στο διάταγμα Πούτιν.
Η Γερμανία ωστόσο αξιολογεί πλέον τη ροή και τα αποθέματα φυσικού αερίου καθημερινά, από Δευτέρα έως Παρασκευή, μετά την ενεργοποίηση του πρώτου επιπέδου του μηχανισμού εκτάκτου ανάγκης για τη διασφάλιση της ροής φυσικού αερίου στη Γερμανία.
Ήδη η ρυθμιστική αρχή της ενέργειας της χώρας βρίσκεται σε προχωρημένες επαφές και με τη γερμανική βιομηχανία εξετάζοντας όλα τα ενδεχόμενα, ακόμη και το χειρότερο σενάριο περαιτέρω κλιμάκωσης από ρωσικής πλευράς και στο ενεργειακό πεδίο.
Σε εγρήγορση οι αρχές
Σε εγρήγορση βρίσκονται και οι αρμόδιες αρχές της χώρας, οι οποίες από την Πέμπτη, ύστερα από εντολή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, επισπεύδουν την εφαρμογή των έκτακτων σχεδίων για τη διασφάλιση της ομαλής τροφοδοσίας της χώρας σε φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό σε περίπτωση καθολικής διακοπής του ρωσικού αερίου. Ωστόσο, εύκολες λύσεις, όπως και ο ίδιος ο υπουργός αναγνώρισε με δηλώσεις του, δεν υπάρχουν.
Οι βασικοί άξονες του σχεδίου περιλαμβάνουν πρόσθετα φορτία LNG, αύξηση της αποθηκευτικής δυναμικότητας της Ρεβυθούσας με την προσθήκη μιας νέας δεξαμενής (αγκυροβόληση ενός κατάλληλα διαμορφωμένου πλοίου στον προβλήτα του λιμανιού), συμφωνία μεταξύ ΔΕΣΦΑ και ιταλικής Snam για την αποθήκευση στρατηγικών αποθεμάτων στις εγκαταστάσεις της Ιταλίας, ετήσιο πλάνο εξόρυξης λιγνίτη από τη ΔΕΗ για να λειτουργήσουν στο φουλ της δυναμικότητάς τους οι λιγνιτικές μονάδες της, αλλά και λειτουργία πέντε μονάδων φυσικού αερίου με πετρέλαιο.
Ο ΔΕΣΦΑ έχει καταπιαστεί με την άσκηση της αποθήκης και διερευνά μέσα από επαφές με πλοιοκτήτες, traders και ναυπηγεία τις δυνατότητες αγοράς ετοιμοπαράδοτου FSU, οι οποίες είναι εξαιρετικά περιορισμένες, καθώς όλη η αγορά είναι ανάστατη και υπάρχει μεγάλη ζήτηση, ενώ η προσφορά περιορίζεται σε μερικές δεκάδες. Εξετάζει επίσης τη δυνατότητα μετατροπής κάποιου πλοίου, κάτι που επίσης προϋποθέτει ο πλοιοκτήτης που το διαθέτει να έχει κλείσει σλοτ σε κάποιο ναυπηγείο.
Στην καλή αυτή περίπτωση η μετατροπή απαιτεί διάστημα κάποιων μηνών. Εξετάζει επίσης και το σενάριο της αγοράς αντί της ενοικίασης, κάτι που θα εξαρτηθεί από παραμέτρους όπως για πόσο διάστημα θα χρειαστεί, την εξέλιξη της ζήτησης φυσικού αερίου, τον προγραμματισμό λειτουργίας μονάδων φυσικού αερίου και λιγνιτικών.
Ολα αυτά θα πρέπει να συνεκτιμηθούν και να ληφθούν αποφάσεις σε συνάντηση που θα έχει την ερχόμενη εβδομάδα η διοίκηση του ΔΕΣΦΑ με την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ και τη ΡΑΕ. Το κόστος ξεπερνάει σε κάθε περίπτωση τα 100 εκατ. ευρώ, πλέον του κόστους προμήθειας LNG, που είναι συνάρτηση των ποσοτήτων και της τιμής που θα διαμορφωθεί στη διεθνή αγορά.
Η αγορά, όπως φάνηκε από την υποχώρηση της τιμής του αερίου, έχει προεξοφλήσει τη θετική ανταπόκριση της Ευρώπης.
Αποθήκευση στην Ιταλία
Δεν είναι όμως λιγότερο δύσκολη και η άσκηση της διασφάλισης στρατηγικών αποθεμάτων στην Ιταλία.
Ο ΔΕΣΦΑ βρίσκεται σε συνεχείς επαφές με τη Snam και συζητάει για ποσότητες 1 δισ. κ.μ. αερίου που αντιστοιχούν στο 15% της ετήσιας κατανάλωσης, που βάσει των αποφάσεων της Ε.Ε. θα πρέπει να διαθέτει η χώρα μας σε αποθέματα. Τις ποσότητες αυτές θα αποδεσμεύσει η Ιταλία από τον αγωγό TAP για να μπουν στο ελληνικό σύστημα εφόσον χρειαστεί. Η ελληνική πλευρά αναζητάει τρόπους που θα δεσμεύουν νομικά την Ιταλία γι’ αυτή την αποδέσμευση προκειμένου να παρακρατήσει τις ποσότητες για λόγους ανωτέρας βίας σε περίπτωση που η ίδια τα έχει ανάγκη.
Στο φουλ οι λιγνιτικές
Τις δικές της δυσκολίες «κουβαλάει» και η λύση της λειτουργίας των 7 διαθέσιμων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ σε πλήρη δυναμικότητα και η διασφάλιση επαρκούς καυσίμου που αποτελεί προϋπόθεση.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι τα υπολειτουργούντα εδώ και δύο χρόνια λόγω της απολιγνιτοποίησης λιγνιτωρυχεία να ανεβάσουν ταχύτητες, να πάρουν μπροστά παροπλισμένα μηχανήματα που δεν έχουν συντηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και βέβαια οι καταπονημένες λόγω παλαιότητας μονάδες της ΔΕΗ να αντέξουν σε συνεχή λειτουργία. Η ΔΕΗ έχει ήδη ανακοινώσει προσλήψεις 19 ατόμων δίμηνης διάρκειας για τα λιγνιτωρυχεία της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ την ερχόμενη Τρίτη αναμένεται να παρουσιάσει στον υπουργό Κώστα Σκρέκα ένα λεπτομερές ετήσιο πλάνο εξόρυξης λιγνίτη.
Πηγή: Χρύσα Λιάγγου, Καθημερινή