Μετάφραση: Αντώνης Χρυσουλάκης
Η επίσκεψη του κ. Λαβρόφ έδειξε ότι η Ρωσία εξακολουθεί να έχει τη διπλωματική δύναμη να αμφισβητήσει τη Δύση στις καρδιές των αφρικανικών κυβερνήσεων, καθώς επισκέφθηκε την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, την Ουγκάντα και το Κονγκό-Μπραζαβίλ.
Όπως αναφέρει το BBC τα περισσότερα αφρικανικά έθνη -συμπεριλαμβανομένων της Νιγηρίας και της Κένυας, των οικονομικών δυνάμεων της Δυτικής και της Ανατολικής Αφρικής αντίστοιχα- ψήφισαν υπέρ ενός ψηφίσματος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον Μάρτιο, καταδικάζοντας τη ρωσική επιθετικότητα και απαιτώντας την αποχώρησή της από την Ουκρανία. Ωστόσο, σχεδόν οι μισές από τις αποχές απο την διαδικασία της ψήφισης -17- προέρχονταν από την Αφρική.
Στη λίστα αυτή περιλαμβάνονται χώρες όπως η Νότια Αφρική – η οποία αισθάνεται υποχρεωμένη στη Μόσχα για την υποστήριξή της στον αγώνα κατά της κυριαρχίας των λευκών μειονοτήτων – και η Ουγκάντα, η οποία πρόκειται να αναλάβει την προεδρία του Κινήματος των Αδεσμεύτων, ενός παγκόσμιου οργανισμού που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου από χώρες που ήθελαν να αποφύγουν να εμπλακούν στον ανταγωνισμό μεταξύ των δυτικών δυνάμεων και του κομμουνιστικού μπλοκ.
Η Ρωσία δεν προσφέρει καμία βοήθεια
Σε συνέντευξη Τύπου με τον κ. Λαβρόφ, ο πρόεδρος της Ουγκάντα Γιοβέρι Μουσέβενι επανέλαβε τη θέση του για ουδετερότητα όσον αφορά τη σύγκρουση στην Ουκρανία. «Δεν πιστεύουμε στο να είμαστε εχθροί του εχθρού κάποιου, δήλωσε. Για τον κ. Λαβρόφ, η επίσκεψη ήταν σημαντική για να αντιμετωπιστούν οι ισχυρισμοί ότι η Ρωσία «εξάγει πείνα» στην Αφρική. Κατηγόρησε τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από τα δυτικά έθνη για την άνοδο των τιμών των σιτηρών.
Δεν προσέφερε καμία βοήθεια στα αφρικανικά κράτη για την άμβλυνση των επιπτώσεων της κρίσης του κόστους ζωής. Σε αντίθεση με τις ανακοινώσεις των ΗΠΑ που υπόσχονται στα αφρικανικά κράτη 1,3 δισ. δολάρια για τον περιορισμό της πείνας.
Την ίδια στιγμή ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν πραγματοποιεί τη δική του περιοδεία στην Αφρική αυτή την εβδομάδα, επισκεπτόμενος το Καμερούν, το Μπενίν και τη Γουινέα-Μπισάου.
Στο Καμερούν ο κ. Μακρόν ανέφερε: «Μας κατηγορούν κάποιοι που λένε ότι οι ευρωπαϊκές κυρώσεις είναι η αιτία της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, μεταξύ άλλων και στην Αφρική. Αυτό είναι εντελώς ψευδές. Τα τρόφιμα, όπως και η ενέργεια, έχουν γίνει ρωσικά όπλα πολέμου».
Προσπαθώντας να καταρρίψει την άποψη αυτή, ο κ. Λαβρόφ είπε ότι η επισιτιστική κρίση ξεκίνησε με την πανδημία του Κόβιντ, αλλά αναγνώρισε ότι «η κατάσταση στην Ουκρανία επηρέασε επιπλέον την αγορά τροφίμων». Στην Αίγυπτο, ο κ. Λαβρόφ διαβεβαίωσε ότι οι Ρώσοι εξαγωγείς σιτηρών θα εκπληρώσουν τις «δεσμεύσεις» τους.
Οι σχέσεις Ρωσίας – Αιγύπτου
H οικονομία της Αιγύπτου εξαρτάται περισσότερο από τη Ρωσία από ό,τι πολλών άλλων αφρικανικών κρατών. Περίπου το 80% των εισαγωγών της σε σιτάρι προέρχεται από τη Ρωσία και την Ουκρανία και το ένα τρίτο των ξένων τουριστών της είναι Ρώσοι.
Η Ρωσία έχει επίσης θέσει τα θεμέλια για ένα πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας στην Αίγυπτο αξίας 26 δισ. δολαρίων.
Παραδοσιακά, το εμπόριο της Μόσχας με την Αφρική έχει επικεντρωθεί στην άμυνα – από την πώληση αυτόματων τυφεκίων μέχρι μαχητικά αεροσκάφη. Πιο πρόσφατα, Ρώσοι μισθοφόροι έχουν αναπτυχθεί στο Μάλι και στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (ΚΑΔ) για να βοηθήσουν τις κυβερνητικές δυνάμεις να καταστείλουν τις εξεγέρσεις.
Κατά τη διάρκεια της περιοδείας του, ο κ. Λαβρόφ εστίασε επίσης στη σύνοδο κορυφής Ρωσίας-Αφρικής που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην Αιθιοπία τον Οκτώβριο, όπου θα μπορούσαν να υπογραφούν εμπορικές και αμυντικές συμφωνίες για την ενίσχυση των σχέσεων.
Η αντίδραση των ΗΠΑ
Στο κατόπι του βρίσκεται ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το «Κέρας της Αφρικής» Μάικλ Χάμερ, ο οποίος επισκέπτεται επίσης την Αίγυπτο και την Αιθιοπία, ενώ η πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ, θα βρίσκεται στην Ουγκάντα και την Γκάνα την επόμενη εβδομάδα.
Η Δύση επιθυμεί να κάνει τη δική της εντύπωση και ίσως να υπενθυμίσει στις αφρικανικές χώρες ότι προσφέρει πολύ περισσότερα σε επίπεδο εμπορίου και βοήθειας.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο BBC