Μετάφραση: Αντώνης Χρυσουλάκης
Καθώς οι ρωσικές δυνάμεις ρίχνουν τηλεκατευθυνόμενους πυραύλους ακριβείας σε στρατιωτικούς και πολιτικούς στόχους στην Ουκρανία, αξιωματικοί της υπηρεσίας ασφαλείας της Ουκρανίας σε συνεργασία με ιδιώτες αναλυτές έχουν συλλέξει τμήματα των πυραύλων που συνετρίβησαν για να αποκαλύψουν τα μυστικά του εχθρού τους.
Όπως αναφέρουν οι NYT τα όπλα είναι κορυφαία στο ρωσικό οπλοστάσιο. Περιείχαν όμως αρκετά χαμηλής τεχνολογίας εξαρτήματα, συμπεριλαμβανομένου ενός μοναδικού αλλά βασικού συστήματος δορυφορικής πλοήγησης που βρέθηκε και σε άλλα πυρομαχικά που πάρθηκαν από το πεδίο μάχης.
Τα ευρήματα αυτά περιγράφονται λεπτομερώς σε νέα έκθεση που εκδόθηκε το Σάββατο από την Conflict Armament Research, μια ανεξάρτητη ομάδα που εδρεύει στη Βρετανία και εντοπίζει και παρακολουθεί όπλα και πυρομαχικά που χρησιμοποιούνται σε πολέμους σε όλο τον κόσμο. Η ερευνητική ομάδα εξέτασε το ρωσικό υλικό τον Ιούλιο κατόπιν πρόσκλησης της ουκρανικής κυβέρνησης.
Η έκθεση υπονομεύει το αφήγημα της Μόσχας ότι διαθέτει έναν εγχώρια ανακατασκευασμένο στρατό που ανταγωνίζεται και πάλι αυτόν των δυτικών αντιπάλων της.
Αλλά δείχνει επίσης ότι τα όπλα που χρησιμοποιεί η Ρωσία για να καταστρέψει τις ουκρανικές πόλεις συχνά τροφοδοτούνται από δυτικές καινοτομίες, παρά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή της στην Κριμαία το 2014. Αυτοί οι περιορισμοί είχαν ως στόχο να σταματήσουν την αποστολή αντικειμένων υψηλής τεχνολογίας που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις στρατιωτικές ικανότητες της Ρωσίας.
Πώς η δυτική τεχνολογία βρίσκεται μέσα στα ρωσικά όπλα
«Είδαμε ότι η Ρωσία επαναχρησιμοποιεί τα ίδια ηλεκτρονικά εξαρτήματα σε πολλά όπλα, συμπεριλαμβανομένων των νεότερων πυραύλων κρουζ και επιθετικών ελικοπτέρων της, και δεν περιμέναμε να το δούμε αυτό», δήλωσε ο Damien Spleeters, ερευνητής της ομάδας που συνέβαλε στην έκθεση. «Τα ρωσικά κατευθυνόμενα όπλα είναι γεμάτα από μη ρωσική τεχνολογία και εξαρτήματα και τα περισσότερα από τα τσιπ υπολογιστών που καταγράψαμε κατασκευάστηκαν από δυτικές χώρες μετά το 2014».
Το πώς η Ρωσία απέκτησε αυτά τα εξαρτήματα δεν είναι σαφές. Ο κ. Spleeters ρωτά τους κατασκευαστές των ημιαγωγών πώς τα προϊόντα τους κατέληξαν στα ρωσικά όπλα, είτε μέσω νόμιμων συναλλαγών είτε μέσω της μαύρης αγοράς.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα απομεινάρια τριών τύπων ρωσικών πυραύλων κρουζ – συμπεριλαμβανομένου του νεότερου και πιο προηγμένου μοντέλου της Μόσχας, του Kh-101 – και του νεότερου κατευθυνόμενου πυραύλου της, του Tornado-S. Όλοι τους περιείχαν πανομοιότυπα εξαρτήματα με την ένδειξη SN-99, τα οποία με προσεκτική εξέταση, σύμφωνα με την ομάδα, αποδείχθηκε ότι ήταν δέκτες δορυφορικής πλοήγησης που είναι κρίσιμοι για τη λειτουργία των πυραύλων.
Ο κ. Spleeters δήλωσε ότι η χρήση των ίδιων εξαρτημάτων από τη Ρωσία υποδεικνύει συμφόρηση στην αλυσίδα εφοδιασμού της και ότι ο περιορισμός της προμήθειας εξαρτημάτων SN-99 θα επιβραδύνει την ικανότητα της Μόσχας να αναπληρώσει το απόθεμα κατευθυνόμενων όπλων της.
«Αν θέλετε να έχετε αποτελεσματικό έλεγχο και να βεβαιωθείτε ότι οι Ρώσοι δεν μπορούν να τα βάλουν στα χέρια τους, πρέπει να γνωρίζετε τι χρειάζονται οι Ρώσοι και τι χρησιμοποιούν», δήλωσε ο κ. Spleeters. «Στη συνέχεια, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πώς τα απέκτησαν – ποια δίκτυα; Ποιους προμηθευτές χρησιμοποίησαν;».
Οι ερευνητές διαπίστωσαν μια συνολική εξάρτηση των Ρώσων μηχανικών από ορισμένους ημιαγωγούς συγκεκριμένων δυτικών κατασκευαστών, όχι μόνο στα πυρομαχικά, αλλά και στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη επιτήρησης, στον εξοπλισμό επικοινωνιών, στην ηλεκτρονική των ελικοπτέρων και σε άλλα στρατιωτικά αγαθά.
«Με την πάροδο του χρόνου, οι Ρώσοι συνέχισαν να επιστρέφουν στους ίδιους κατασκευαστές», δήλωσε ο κ. Spleeters. «Όταν το γνωρίζεις αυτό, γίνεται πιο εύκολο να στοχεύσεις αυτά τα δίκτυα» σημειώνει χαρακτηρισιτκά.
«Κοιτάζοντας τα τσιπ των υπολογιστών θα δοιαπιστώσεις ότι αυτά είναι στις ίδιες θέσεις σε πολλαπλές πλακέτες κυκλωμάτων και έχουν τους ίδιους κατασκευαστές», είπε. «Είχαν διαφορετικές ημερομηνίες παραγωγής, αλλά πάντα τον ίδιο κατασκευαστή”.
Η έκθεση αποκάλυψε επίσης έντονες διαφορές μεταξύ των κορυφαίων όπλων της Ρωσίας και εκείνων που έχουν λάβει οι ουκρανικές δυνάμεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι αντιμαχόμενες πλευρές συχνά εξετάζουν το συλληφθέν στρατιωτικό υλικό για την αξία των πληροφοριών. Αλλά οι ερευνητές δήλωσαν ότι σοκαρίστηκαν από την προφανή αδιαφορία της Ρωσίας να έχει τόσα πολλά όπλα στο πεδίο τα οποία ένας αντίπαλος θα μπορούσε δυνητικά να ανακατασκευάσει.
«Αν δεν μπορείς να ακολουθήσεις, κλέψε την τεχνολογία και κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς με αυτήν»
«Πρόκειται για τεχνολογία στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ή στα μέσα της δεκαετίας του 2000 στην καλύτερη περίπτωση», δήλωσε ο Arsenio Menendez, ένας εργολάβος της NASA που ασχολείται με την αντίστροφη μηχανική εξαρτημάτων κατευθυνόμενων όπλων ως χόμπι, αφού εξέτασε φωτογραφίες ρωσικών στρατιωτικών ηλεκτρονικών που τράβηξαν οι ερευνητές. «Είναι ουσιαστικά το ισοδύναμο μιας κονσόλας βιντεοπαιχνιδιών Xbox 360 και φαίνεται ότι είναι ανοιχτό σε όποιον θέλει να το διαλύσει και να φτιάξει το δικό του αντίγραφο».
Συγκριτικά, το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ έχει πρότυπα που πρέπει να ακολουθούν οι στρατιωτικοί εργολάβοι, ώστε να δυσχεραίνεται για τα αντίπαλα έθνη-κράτη η κατασκευή δικών τους εκδόσεων των όπλων που έχουν συλληφθεί.
«Μπορείτε να κατασκευάσετε ένα πλέγμα γύρω από ένα τσιπ υπολογιστή, το οποίο αν κάποιος προσπαθήσει να το αντιγράψει τότε θα διαγράψει το περιεχόμενο», δήλωσε ο κ. Menendez, προσθέτοντας ότι τέτοιες προστασίες χρησιμοποιούνται σε εμπορικά αγαθά όπως μηχανήματα που διαβάζουν τις πιστωτικές κάρτες.
Το ρωσικό σύστημα πλοήγησης μοιάζει με την αρχιτεκτονική ανοικτού κώδικα των δεκτών GPS, η οποία δεν υπόκειται σε ομοσπονδιακούς περιορισμούς όσον αφορά την πώληση και την εξαγωγή αμυντικών ειδών, είπε.
«Μια ομάδα φοιτητών ηλεκτρολόγων μηχανικών θα μπορούσε να το κατασκευάσει», είπε.
Το συνονθύλευμα των εξαρτημάτων που χρησιμοποιεί η Ρωσία για την κατασκευή των κατευθυνόμενων όπλων της μπορεί επίσης να εξηγήσει γιατί οι πύραυλοι κρουζ της δεν είναι μερικές φορές πολύ ακριβείς, είπε ο κ. Menendez.
Τα λάθη που κάνουν οι μη τυποποιημένες μονάδες GPS κατά την επεξεργασία των δορυφορικών σημάτων μπορεί τελικά να προκαλέσουν ένα βλήμα κρουζ να χάσει το στόχο του.
Η ρωσική προσέγγιση στα ηλεκτρονικά όπλα φαίνεται να είναι «αν δεν μπορείς να ακολουθήσεις, κλέψε την τεχνολογία και κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς με αυτήν», δήλωσε ο κ. Menendez.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στους New York Times