Το ΝΑΤΟ έλαβε και επίσημα την αίτηση της Ουκρανίας για ένταξη στη Συμμαχία, σύμφωνα με το Κίεβο.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, υπέβαλε αίτημα «ταχείας ένταξης» της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ στις 30 Σεπτεμβρίου, αμέσως μετά το διάγγελμα του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, για μερική επιστράτευση 300 χιλιάδων στρατιωτών και, κυρίως, για την προσάρτηση ουκρανικών εδαφών σε τέσσερις περιοχές που βρίσκονται υπό ρωσική κατοχή.
Εννέα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ υπέρ της ένταξης της Ουκρανίας
Να σημειωθεί, μάλιστα, ότι εννέα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, δήλωσαν την Κυριακή ότι υποστηρίζουν την ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία, όπως μεταδίδει το Euractiv.
Σε κοινή δήλωσή τους, οι πρόεδροι της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Σλοβακίας, της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, του Μαυροβουνίου και της Βόρειας Μακεδονίας δήλωσαν ότι «υποστηρίζουν σταθερά» την απόφαση του ΝΑΤΟ, που ελήφθη στη σύνοδο κορυφής του Βουκουρεστίου το 2008, σχετικά με τις προοπτικές ένταξης της Ουκρανίας στη Συμμαχία.
Τότε, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ είχαν δεσμευτεί ότι η Ουκρανία και η Γεωργία θα γίνουν τελικά μέλη, χωρίς να ορίσουν σαφές χρονοδιάγραμμα για την ένταξη.
Η διαδικασία καθυστέρησε με την πάροδο των ετών και, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία το 2014, φαινόταν όλο και πιο απίθανο να γίνει πραγματικότητα η υποψηφιότητα της χώρας.
Η δήλωση υποστήριξης των εννέα μελών του ΝΑΤΟ ήρθε δύο ημέρες αφότου ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι προσαρτά τέσσερις ουκρανικές περιοχές, μια κίνηση που αποτελεί τη μεγαλύτερη αρπαγή γης στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έχει καταγγελθεί από τη διεθνή κοινότητα.
Λίγες μόνο ώρες μετά την ανακοίνωση, εξάλλου, η Ουκρανία δήλωσε ότι υπέβαλε επίσημα αίτηση για «ταχεία ένταξη» στο ΝΑΤΟ, με την ελπίδα να επιταχύνει την προσπάθειά της να γίνει μέλος της Συμμαχίας.
Ο επιφυλακτικός Στόλτενμπεργκ
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, μιλώντας σε δημοσιογράφους την Παρασκευή, απέφυγε να υποστηρίξει την αίτηση της Ουκρανίας, επαναλαμβάνοντας την πολιτική ανοικτών θυρών της Συμμαχίας.
«Κάθε δημοκρατία στην Ευρώπη έχει το δικαίωμα να υποβάλει αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ σέβονται αυτό το δικαίωμα και έχουμε δηλώσει ξανά και ξανά ότι η πόρτα του ΝΑΤΟ παραμένει ανοιχτή», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ.
Πρόσθεσε ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ επιβεβαίωσαν πρόσφατα, σε σύνοδο κορυφής στη Μαδρίτη, ότι «υποστηρίζουν το δικαίωμα της Ουκρανίας να επιλέξει το δικό της δρόμο, να αποφασίσει σε τι είδους ρυθμίσεις ασφαλείας θέλει να συμμετέχει».
Ωστόσο, είναι απίθανο η επίσημη διαδικασία να ξεκινήσει σύντομα, καθώς τα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν μέχρι στιγμής διστάσει να εξετάσουν την υποψηφιότητα της Ουκρανίας.
Το άρθρο που βάζει «φρένο» στην ένταξη
Ταυτόχρονα, η συνθήκη του ΝΑΤΟ περιλαμβάνει διατάξεις – ιδίως το άρθρο 5 της ρήτρας περί συλλογικής άμυνας – που περιορίζουν τις πιθανότητες αποδοχής ενός υποψηφίου μέλους, εάν βρίσκεται σε πόλεμο ή έχει αμφισβητούμενα εδάφη.
Διαδοχικές μελέτες για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ τόνιζαν ότι η διευθέτηση εθνοτικών διαφορών ή εξωτερικών εδαφικών διαφορών θα αποτελούσε παράγοντα, που θα καθόριζε αν θα προσκαλούσε μια χώρα να ενταχθεί στη Συμμαχία.
Δεν υπάρχει διαδικασία «fast track»
Να σημειωθεί, επίσης, ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ απαιτεί την ομόφωνη υποστήριξη και των 30 μελών της και δεν υπάρχει διαδικασία «ταχείας ένταξης».
Τους τελευταίους μήνες, το ΝΑΤΟ καλωσόρισε την αίτηση δύο νέων ευρωπαϊκών μελών, της Φινλανδίας και της Σουηδίας, κίνησε που τροφοδοτήθηκε από τις ανησυχίες για την ασφάλεια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Την Κυριακή, ο Mykhailo Podolyak, σύμβουλος του Ζελένσκι έγραψε στο Twitter ότι 10 χώρες του ΝΑΤΟ υποστήριξαν την ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία, χωρίς να τις κατονομάσει.
«Μέσα σε 48 ώρες από την υπογραφή της αίτησης ένταξης στο ΝΑΤΟ από τον (πρόεδρο Ζελένσκι), δέκα χώρες του μπλοκ υποστήριξαν την ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία – κυρίως χώρες που θυμούνται τα δηλητηριώδη νύχια της (ρωσικής) αυτοκρατορίας», δήλωσε ο Podolyak.
Στην κοινή δήλωσή τους, οι εννέα ηγέτες του ΝΑΤΟ δήλωσαν επίσης ότι δεν θα αναγνωρίσουν ποτέ την παράνομη προσάρτηση των τεσσάρων ουκρανικών περιοχών από την Ρωσία.
«Η Ρωσία (πρέπει) να αποσυρθεί αμέσως από όλα τα κατεχόμενα εδάφη», ανέφεραν στην ανακοίνωσή τους, προσθέτοντας ότι «όλοι οι σύμμαχοι αυξάνουν σημαντικά τη στρατιωτική τους βοήθεια προς την Ουκρανία».
«Επαναλαμβάνουμε την υποστήριξή μας για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας», έγραψαν.
Η Ουγγαρία και η Βουλγαρία απουσίαζαν από τους υπογράφοντες.
Το θέμα είναι πιθανό να συζητηθεί όταν οι υπουργοί Άμυνας του ΝΑΤΟ συναντηθούν στα μέσα Οκτωβρίου σε τακτική σύνοδο στις Βρυξέλλες, η οποία έχει προγραμματιστεί να ασχοληθεί με τη συνεχιζόμενη κλιμάκωση της έντασης από την Ρωσία και να συμφωνήσει για περαιτέρω στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία.