Τον γύρο των διεθνών ΜΜΕ έκανε τις τελευταίες ώρες η είδηση ότι ο 29χρονος Ουκρανός επισμηναγός Στέπαν Ταραμπάλκα, δεν βρίσκεται πλέον στη ζωή, καθώς έπεσε στο βωμό του καθήκοντος πιλοτάροντας ένα MIG-29.
Σύμφωνα με τους Times ο Ταραμπάλκα ήταν γνωστός ως ως το «φάντασμα του Κιέβου», ενός πιλότου, ο οποίος κατέρριψε πάνω από 40 ρωσικά αεροσκάφη. Αυτό φυσικά από μόνο του σαν επίτευγμα ήταν αρκετό για να μετατρέψουν το «φάντασμα του Κιέβου» σε θρύλο της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Ρωσία.
Αν και ο θάνατός του τοποθετείται στις 19 Μαρτίου, οι ουκρανικές δυνάμεις επιβεβαίωσαν την τραγική είδηση -όπως αναφέρουν οι Times- στις 29 Απριλίου.
Οι ουκρανοί πολίτες εμφανίζονται συντετριμμένοι με την απώλεια του πιλότου μέσα από αναρτήσεις τους στα social media γράφοντας για την απώλεια «αυτού του άσσου της Πολεμικής Αεροπορίας, που κυριαρχούσε στους ουρανούς πάνω από την πρωτεύουσα και είχε γίνει εφιάλτης για τους Ρώσους», ενώ αποχαιρετούν με θλίψη τον «φύλακα-άγγελό» τους, όπως τον έλεγαν.
Πώς δημιουργήθηκε ο μύθος του «φαντάσματος του Κιέβου»
Ωστόσο… τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, αφού το δημοσίευμα του BBC έρχεται να καταρρίψει κάποιους μύθους αναφορικά με το «φάντασμα του Κιέβου».
Σύμφωνα λοιπόν με το BBC, ο πρώτος μύθος που καταρρίπτεται αναφορικά με το «φάντασμα του Κιέβου» είναι… πως δεν υπάρχει «φάντασμα του Κιέβου».
Η ύπαρξη ενός συγκεκριμένου προσώπου, ο οποίος ονομάζεται «φάντασμα του Κιέβου», αποτελεί μύθο όπως ενημέρωση η Διοίκηση Πολεμικής Αεροπορίας της Ουκρανίας.
Εφόσον λοιπόν δεν υπάρχει «φάντασμα του Κιέβου», μύθος είναι και το ότι «κατέρριψε πάνω από 40 ρωσικά αεροσκάφη».
Τι είναι στην πραγματικότητα το «φάντασμα του Κιέβου»
Σύμφωνα με το BBC, η Διοίκηση Πολεμικής Αεροπορίας της Ουκρανίας περιγράφει το «φάντασμα του Κιέβου» ως «μια συλλογική εικόνα των πιλότων της 40ης ταξιαρχίας τακτικής αεροπορίας της Πολεμικής Αεροπορίας, οι οποίοι υπερασπίζονται τον ουρανό πάνω από την πρωτεύουσα» κι όχι μόνο το πολεμικό μητρώο ενός ανθρώπου.
Για εβδομάδες, οι Ουκρανοί δεν είχαν ένα ένα όνομα που να ταιριάζει με το «φάντασμα του Κιέβου», αλλά αυτό δεν εμπόδισε την ιστορία να γίνει viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Χρησιμοποιήθηκε ως εμπορικό σήμα από έναν ουκρανικό κατασκευαστή μοντέλων αεροσκαφών, ενώ η Ουκρανή Iryna Kostyrenko παρουσίασε ένα στρατιωτικό σήμα εμπνευσμένο από τον θρύλο.
Μάλιστα, το υπουργείο Άμυνας ανέβασε στο Twitter ένα βίντεο που εξυμνεί τον ηρωισμό του Ταραμπάλκα.
Πώς ξεκίνησε αυτός ο σύγχρονος μύθος
Στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν στο BBC πως είχαν εξ αρχής αμφιβολίες πως ένας πιλότος θα μπορούσε να καταρρίψει 40 ρωσικά αεροσκάφη.
Ο Ουκρανός στρατιωτικός ιστορικός Mikhail Zhirohov χαρακτήρισε την ιστορία του «φαντάσματος του Κιέβου» ως «μέσο ανύψωσης του ηθικού των Ουκρανών».
Μιλώντας στο BBC από το Τσερνίχοφ, είπε ότι στις αρχές του πολέμου οι Ρώσοι κυριαρχούσαν στον ουκρανικό εναέριο χώρο, οπότε ένας Ουκρανός πιλότος «θα μπορούσε να καταρρίψει μόνο δύο ή τρία».
«Είναι απαραίτητη αυτή η προπαγάνδα, επειδή οι ένοπλες δυνάμεις μας είναι μικρότερες και πολλοί πιστεύουν ότι δεν μπορούμε να είμαστε ισάξιοι μαζί τους [με τους Ρώσους]. Το χρειαζόμαστε αυτό σε καιρό πολέμου» δήλωσε χαρακτηριστικά σχετικά με τη γέννηση της ιδέας για το «φάντασμα του Κιέβου».
Το γεγονός ότι οι Ουκρανοί πιλότοι εξακολουθούν να αρνούνται στη Ρωσία την απόλυτη κυριαρχία στον ουρανό, πετώντας κατώτερα, παλαιότερα ρωσικής σχεδίασης MiG-29, ενέπνευσε αυτόν τον σύγχρονο μύθο.
Με όλη τη στρατιωτική της δύναμη, η Ρωσία είχε περισσότερους από δύο μήνες για να εξουδετερώσει την αεράμυνα της Ουκρανίας – και απέτυχε.
Οι ουκρανικές αρχές τροφοδότησαν τον θρύλο «φάντασμα του Κιέβου» μόλις λίγες ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου.
Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) έδειξε έναν πιλότο μαχητικού στην υπηρεσία μηνυμάτων Telegram, με μια λεζάντα που αποκαλούσε το «φάντασμα του Κιέβου» λέγοντας πως είναι υπεύθυνος για τον κατάρριψη 10 ρωσικών αεροσκαφών.
Όμως δεν κατονόμασε τον «φύλακα άγγελο», με τα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης να αναφέρουν εκ των υστέρων ότι η φωτογραφία που χρησιμοποιήθηκε ήταν παλιά.
Τέλος, ένας ουκρανός στρατιωτικός εμπειρογνώμονας, ο οποίος ζήτησε ανωνυμία, δήλωσε στο BBC ότι η ιστορία του «φαντάσματος του Κιέβου», «βοήθησε στην ανύψωση του ηθικού σε μια εποχή που οι άνθρωποι χρειάζονται απλές ιστορίες».