Μετάφραση: Αντώνης Χρυσουλάκης
Όπως σε πολλές πόλεις της Ρωσίας, έτσι και στο Βόλοσοβο, τα μεγάφωνα είναι τοποθετημένα σε ψηλούς στύλους που βρίσκονται στον κεντρικό δρόμο. Παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για την αναπαραγωγή πατριωτικής μουσικής κατά τη διάρκεια των εθνικών εορτών. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του BBC. τώρα πλέον έχουν διαφορετικό σκοπό.
«Συγκροτούνται δύο εθελοντικά τάγματα πυροβολικού. Καλούμε άνδρες από 18 έως 60 ετών να ενταχθούν», βροντοφωνάζουν τα ηχεία.
Είναι ένα μήνυμα που επαναλαμβάνεται σε όλη την αχανή χώρα. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην τηλεόραση και στις διαφημιστικές πινακίδες, οι άνδρες προτρέπονται να υπογράψουν βραχυπρόθεσμα συμβόλαια με τον στρατό για να πολεμήσουν στην Ουκρανία. Εν όψει των σημαντικών απωλειών στη σύγκρουση, οι αρχές έχουν ξεκινήσει μια εκστρατεία στρατολόγησης για τον ρωσικό στρατό.
Δυτικοί αξιωματούχοι λένε ότι 70.000 – 80.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί
Ο δημοσιογράφος του βρετανικού Μέσου σταματά έναν άνδρα στο δρόμο στο Βόλοσοβο και τον ρωτά αν υποστηρίζει την πρόσκληση για εθελοντές. «Ναι! Αν ήμουν νέος θα πήγαινα, αλλά τώρα είμαι πολύ μεγάλος», μου λέει σφίγγοντας τις γροθιές του. «Πρέπει να τους βομβαρδίσουμε!» λέει χαρακτηριστικά.
Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι στην πόλη φαίνονται λιγότερο ενθουσιώδεις. «Ο πόλεμος είναι πολύ οδυνηρός ακόμη και για να μιλάμε γι’ αυτόν», παραπονιέται μια γυναίκα. «Το να σκοτώνεις τα αδέρφια σου είναι λάθος». Μετά από ερώτηση για το τι θα έλεγε αν κάποιος συγγενής της ήθελε να καταταγεί εκείνη αποκρίθηκε λέγοντας χαρακτηριστικά ότι: «Γιατί να πάει; Μόνο τα σώματά τους θα φέρουν πίσω». Και πολλά πτώματα επιστρέφονται.
Η Ρωσία δεν δίνει αριθμούς, αλλά δυτικοί αξιωματούχοι λένε ότι 70.000 – 80.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί από τότε που ξεκίνησε την εισβολή στην Ουκρανία.
Προκειμένου να προσελκύσουν νέους στρατιώτες, οι αρχές προσφέρουν στους εθελοντές τεράστια χρηματικά ποσά, οικόπεδα και ακόμη και προνομιακές θέσεις για τα παιδιά τους σε ρωσικά σχολεία.
Στρατολόγοι επισκέπτονται ακόμη και ρωσικές φυλακές για να εγγράψουν κρατούμενους, υποσχόμενοι ελευθερία και χρήματα.
Έως και 5.700 δολάρια το μήνα για να καταταγεί κάποιος
Ο ερευνητής δημοσιογράφος Roman Dobrokhotov λέει ότι η εκστρατεία στρατολόγησης αποτελεί ένδειξη απελπισίας εκ μέρους των αρχών: «Αυτός δεν είναι ο τύπος των στρατιωτών που χρειάζονται για έναν νικηφόρο πόλεμο. Το Κρεμλίνο εξακολουθεί να ελπίζει ότι η ποσότητα μπορεί να νικήσει την ποιότητα. Ότι μπορούν να πάρουν αυτούς τους εκατοντάδες χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους με τα χρέη τους και απλά να τους ρίξουν στη ζώνη των συγκρούσεων».
Παρά τα εντυπωσιακά ποσά μετρητών που προσφέρονται στους δυνητικούς στρατιώτες – έως και 5.700 δολάρια το μήνα σε ορισμένες περιπτώσεις – ο Roman λέει ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική.
«Οι άνθρωποι δεν βλέπουν στην πραγματικότητα αυτά τα χρήματα», λέει. «Επιστρέφουν από την Ουκρανία τώρα και λένε στους δημοσιογράφους για το πώς εξαπατήθηκαν. Αυτό επηρεάζει επίσης την κατάσταση, αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή μας, οπότε δεν νομίζω ότι αυτή η στρατηγική θα είναι επιτυχής». Αλλά κάποιοι είναι ευτυχείς να συμμετάσχουν.
Ο γιος της Nina Chubarina, ο Yevgeny, άφησε το χωριό τους στη βόρεια περιοχή της Καρελίας για να ενταχθεί σε ένα τάγμα εθελοντών. Η Νίνα λέει ότι ο γιος της, ο οποίος δεν είχε καμία στρατιωτική εμπειρία, του έδωσαν ένα όπλο και τον έστειλαν κατευθείαν στην Ουκρανία. Σκοτώθηκε λίγες μέρες αργότερα. Ήταν 24 ετών.
Ο ρωσικός λαός δεν υποστηρίζει πλήρως την εισβολή
Η Νίνα συμφωνεί να συναντήσει τον δημοσιογράφο του BBC σε ένα πάρκο κοντά στη Μόσχα, όπου έχει βρει μερική απασχόληση σε ένα εργοστάσιο παραγωγής ψωμιού. Λέει ότι η μονότονη εργασία της συσκευασίας ψωμιών την κάνει να ξεχνάει την απώλεια του γιου της.
Θυμάται ότι παρακαλούσε τον γιο της να μην πάει στην Ουκρανία. «Προσπάθησα να τον μεταπείσω. Έκλαιγα. Του είπα, “Υπάρχει πόλεμος, θα σκοτωθείς!”. Μου είπε: ‘Μαμά, όλα θα πάνε καλά’». Η Νίνα επικρίνει τον τρόπο με τον οποίο οι αρχές στρατολογούν εθελοντές για να πολεμήσουν στην Ουκρανία.
«Απλά τους στέλνουν σαν πρόβατα στη σφαγή! Δεν είχαν καν κρατήσει όπλο στο παρελθόν. Είναι τροφή για κανόνια. Οι στρατηγοί σκέφτονται: «Έχουμε έναν εθελοντή: υπέροχα, πήγαινε στην πρώτη γραμμή!”». Δεν είναι όλοι τόσο πρόθυμοι να εγγραφούν όσο ο Yevgeny.
Όπως περιγράφει ο απεσταλμένος του βρετανικού ειδησεογραφικού δικτύου, ταξιδεύοντας κάποιος στη Ρωσία, δεν σου μένει η εντύπωση ότι ο ρωσικός λαός υποστηρίζει πλήρως την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», όπως αρέσκεται να την αποκαλεί το Κρεμλίνο.
«Οι Ουκρανοί είναι έτοιμοι να πολεμήσουν»
Ο αριθμός των αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στους ρωσικούς δρόμους με το φιλοπολεμικό σύμβολο «Ζ» είναι ακόμη σχετικά μικρός. Οι ειδικοί λένε ότι ο αριθμός των εθελοντών που εντάσσονται είναι χαμηλός. Ο στρατιωτικός αναλυτής Pavel Luzin λέει ότι οι άνθρωποι εδώ δεν είναι έτοιμοι να θυσιαστούν για τον πρόεδρό τους.
«Το πρόβλημα για το Κρεμλίνο είναι ότι οι περισσότεροι Ρώσοι δεν πρόκειται να πεθάνουν για τον Πούτιν ή για την αποκατάσταση της “μεγάλης αυτοκρατορίας». Η στρατολόγηση δεν είναι δυνατή υπό τις παρούσες συνθήκες, επειδή δεν υπάρχει συναίνεση των πολιτών στη Ρωσία για τον πόλεμο. «Συγκρίνετε αυτό με την Ουκρανία. Οι Ουκρανοί είναι έτοιμοι να πολεμήσουν» λέει στο τέλος.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο BBC