Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ανέφερε σήμερα ότι ο κόσμος πρέπει να προετοιμαστεί για μια απότομη αύξηση του αριθμού των προσφύγων, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι μπορεί να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Μιλώντας στο Ρόιτερ από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, ο Φιλίπο Γκράντι δήλωσε πως μια απόφαση που έλαβε ο ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα σημαίνει πως όσοι φεύγουν από τις εστίες τους λόγω της κλιματικής αλλαγής πρέπει να τύχουν μεταχείρισης από τις χώρες που τους υποδέχονται ως πρόσφυγες, κάτι που θα έχει ευρείες συνέπειες για τις κυβερνήσεις.
Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έλαβε αυτή την απόφαση-ορόσημο χθες, Δευτέρα, σε σχέση με τον Ιοάνε Τεϊτιότα, από το Κιριμπάτι, μια χώρα του Ειρηνικού, που προσέφυγε εναντίον της Νέας Ζηλανδίας όταν οι αρχές απέρριψαν το αίτημά του για άσυλο.
«Η απόφαση λέει πως αν υφίσταται άμεση απειλή για τη ζωή σας λόγω της κλιματικής αλλαγής, λόγω της κλιματικής έκτακτης ανάγκης, και αν διασχίσετε τα σύνορα και πάτε σε μια άλλη χώρα, δεν πρέπει να σας στείλουν πίσω επειδή η ζωή σας θα τεθεί σε κίνδυνο, ακριβώς όπως σε πόλεμο ή σε μια κατάσταση διώξεων», είπε ο Γκράντι.
«Πρέπει να ετοιμαστούμε για μια μεγάλη αύξηση των ανθρώπων που μετακινούνται παρά τη θέλησή τους», είπε. «Δεν θα τολμούσα να μιλήσω για συγκεκριμένους αριθμούς, είναι πολύ υποθετικό, αλλά οπωσδήποτε μιλάμε εδώ για εκατομμύρια».
Πιθανοί λόγοι αυτών των μετακινήσεων μπορεί να είναι οι πυρκαγιές όπως αυτές στην Αυστραλία, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας που επηρεάζει νησιά με χαμηλό υψόμετρο, η καταστροφή της σοδειάς και του ζωικού κεφαλαίου στην υποσαχάρια Αφρική και οι πλημμύρες σε όλο τον κόσμο, περιλαμβανομένων τμημάτων του ανεπτυγμένου κόσμου.
Αν και στο μεγαλύτερο μέρος των 70 χρόνων της, η UNCHR, η υπηρεσία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, εργάστηκε για να παράσχει βοήθεια σε όσους έφευγαν από φτωχότερες χώρες εξαιτίας των συγκρούσεων, η κλιματική αλλαγή δεν κάνει τέτοιες διακρίσεις, κάτι που σημαίνει ότι οι πιο πλούσιες χώρες μπορεί να γίνουν μια αυξανόμενη πηγή προσφύγων.
«Είναι μια περαιτέρω απόδειξη ότι οι προσφυγικές μετακινήσεις και το ευρύτερο θέμα των μεταναστεύσεων πληθυσμών… είναι μια παγκόσμια πρόκληση που δεν μπορεί να περιοριστεί σε λίγες χώρες», δήλωσε ο Γκράντι.
Η UNHCR, ο προϋπολογισμός της οποίας έχει αυξηθεί από ένα δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως που ήταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 σε 8,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019 καθώς οι συγκρούσεις στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν και στη Συρία ανάγκασαν αμάχους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, παρέχει τώρα βοήθεια σε περισσότερους από 70 εκατομμύρια αναγκαστικά εκτοπισθέντες ανθρώπους παγκοσμίως.
Η Τουρκία είναι ο μεγαλύτερος αποδέκτης με περισσότερους από τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. στη μεγάλη πλειονότητά τους από τη Συρία. Η κατάσταση αυτή ασκεί πίεση στα δημόσια οικονομικά της Τουρκίας και ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έχει ζητήσει περισσότερη βοήθεια από την Ευρώπη.
Τον περασμένο Νοέμβριο, ο Ερντογάν απείλησε να ανοίξει την πόρτα στους Σύρους πρόσφυγες που κατευθύνονται στην Ευρώπη, αν η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αυξήσει τη βοήθειά της, και τώρα καλεί για «επανεγκατάσταση» έως ενός εκατομμυρίου Σύρων στη βόρεια Συρία.
Ο Γκράντι είπε πως οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να σκεφθούν πολύ σοβαρά λύσεις για τη μεταναστευτική κρίση η οποία επηρεάζει τις χώρες τους από το 2015, αλλά και να δείξουν περισσότερη κατανόηση για την κατάσταση της Τουρκίας.
«Πρέπει να παραδεχθούμε ότι στη διάρκεια των τελευταίων αρκετών χρόνων, η Τουρκία φιλοξενεί τον μεγαλύτερο προσφυγικό πληθυσμό στον κόσμο», είπε. «Γίνεται πολλή πολιτική συζήτηση. Επικεντρώνομαι στην ουσία, η οποία είναι ‘ας ενισχύσουμε την ικανότητα της Τουρκίας να φιλοξενεί πρόσφυγες μέχρι αυτοί να μπορέσουν να επιστρέψουν με ασφάλεια, εθελοντικά στις χώρες τους’».