O δρόμος για την επανεκλογή τον Μάιο του Αιθίοπα Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, μοναδικού υποψηφίου, ως επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας άνοιξε σήμερα έπειτα από μια διαδικαστική ψηφοφορία που διεξήχθη στη Γενεύη.
«Οι λέξεις δεν φθάνουν. Πολύ ευγνώμων για την ανανεωμένη υποστήριξη», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του Π.Ο.Υ., μετά την ψηφοφορία στο Εκτελεστικό Συμβούλιο.
«Τα δύο τελευταία χρόνια ήταν πολύ δύσκολα», είπε, ευχαριστώντας τις χώρες μέλη για την υποστήριξή τους στη διάρκεια αυτής της περιόδου που σημαδεύτηκε από την πανδημία της Covid-19.
Θα πρέπει ακόμη να εκλεγεί επίσημα τον Μάιο από το σύνολο των χωρών μελών του οργανισμού, μια εκλογή που αναμένεται να γίνει χωρίς δυσκολία αφού είναι ο μοναδικός υποψήφιος.
Σε μυστική ψηφοφορία με ψηφοδέλτια, τα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Π.Ο.Υ. –περίπου τριάντα χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γαλλία, όπως σημειώνει το Γαλλικό Πρακτορείο– επικύρωσαν επίσημα την υποψηφιότητά του, αφού πέρασε από δημόσια ακρόαση.
Κατά την παρουσίασή του, κάλεσε τις χώρες να «ενδυναμώσουν τον ρόλο του Π.Ο.Υ. στην καρδιά της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής της υγείας» και τους ζήτησε να αναγνωρίσουν «την υγεία ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα».
Ο δρ Τέντρος, που είναι επικεφαλής του Π.Ο.Υ. από το 2017, χαίρει μεγάλης εκτίμησης, ιδίως από τους Αφρικανούς επειδή επέτρεψε να στραφεί περισσότερο το βλέμμα της διεθνούς κοινότητας, ιδίως στην πανδημία, προς την ήπειρο αυτήν.
Και η Αιθιοπία, που διεκδικούσε να διεξαχθεί έρευνα για τα σχόλιά του σχετικά με την ανθρωπιστική κατάσταση στην εμπόλεμη επαρχία Τιγκράι απ΄ όπου προέρχεται, δεν κατάφερε να μπλοκάρει την υποψηφιότητά του, ελλείψει υποστήριξης.
Η Αιθιοπία πέτυχε, ωστόσο, να εμποδίσει ώστε η υποψηφιότητά του να προταθεί από την Αφρική. Έτσι, την υποψηφιότητά του πρότειναν 28 χώρες μέλη του Π.Ο.Υ., μεταξύ των οποίων η Γαλλία και πολλές άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και ένας μικρός αριθμός αφρικανικών χωρών, μεταξύ των οποίων η Κένυα και η Ουγκάντα.
Πενήντα έξι ετών, αυτός ο ειδικός στην ελονοσία είναι ανοσολόγος, γιατρός στην υγεία της κοινότητας και πρώην υπουργός Υγείας και υπουργός Εξωτερικών της Αιθιοπίας.
Πρώτος Αφρικανός επικεφαλής του Π.Ο.Υ., ο δρ Τέντρος, όπως του αρέσει να τον αποκαλούν, είναι στην πρώτη γραμμή από την αρχή της πανδημίας.
Η άφιξη του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, που επανέφερε τις Ηνωμένες Πολιτείες στους κόλπους του Π.Ο.Υ., του πρόσφερε μια νέα πνοή, καθώς είχε δεχθεί αδιάκοπες επιθέσεις από τον Αμερικανό πρώην πρόεδρο (2017-2021) Ντόναλντ Τραμπ, που είχε διακόψει τη χρηματοδότηση του οργανισμού, με την κατηγορία ότι ήταν πολύ προσκείμενος στην Κίνα και ότι δεν διαχειρίστηκε καλά την πανδημία.
Ο πιο επικριτικός τόνος του δρα Τέντρος απέναντι στην Κίνα, η οποία όπως εκτιμά δεν ήταν αρκετά διαφανής ως προς την προέλευση της πανδημίας, του κόστισε κάποιες επιπλήξεις από το Πεκίνο που υποστηρίζει παρόλα αυτά την επανεκλογή του.
Ένα σκάνδαλο για σεξουαλική βία στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό από υπαλλήλους του οργανισμού –μεταξύ άλλων εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις– προκάλεσε ομοβροντία επικρίσεων από δεκάδες χώρες μέλη που έκριναν πως η αντίδραση του δρα Τέντρος ήταν πολύ ήπια και πολύ αργή. Σήμερα επανέλαβε πως αισθάνθηκε «φρίκη». Η πανδημία έδειξε επίσης πως οι εκκλήσεις του απευθύνονται συχνά σε ώτα μη ακουώντων .
Έπειτα από μια πρώτη θητεία που σημαδεύτηκε από την Covid, η οποία έφερε στο φως τις ανεπάρκειες του Π.Ο.Υ., ο δρ Τέντρος θα πρέπει να κερδίσει το στοίχημα της ενίσχυσης του οργανισμού, που ανήκει στο σύστημα του ΟΗΕ, προκειμένου κυρίως να υπάρξει καλύτερος συντονισμός στην απόκριση στις παγκόσμιες υγειονομικές κρίσεις και να προβλεφθούν μελλοντικές επιδημίες.
«Η πανδημία ανέδειξε το στοίχημα με το οποίο βρισκόμαστε αντιμέτωποι, ότι ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος», υπογράμμισε στη διάρκεια της ακρόασής του.
Όμως το περίγραμμα της μεταρρύθμισης μένει ακόμη να προσδιοριστεί από τις χώρες-μέλη, που ανησυχούν για την κυριαρχία τους και δεν έχουν καμία επιθυμία να παραχωρήσουν μεγαλύτερη εξουσία στον Π.Ο.Υ.
«Η μελλοντική επιτυχία του Π.Ο.Υ. θα εξαρτηθεί από την υποστήριξή μας» στις προτάσεις που αποσκοπούν ώστε το μερίδιο της συμβολής των χωρών μελών να αποτελεί «το 50% του προϋπολογισμού του οργανισμού μέχρι το 2028-2029», δήλωσε ο δρ Τέντρος.
Προσώρας, το 16% του προϋπολογισμού προέρχεται από υποχρεωτική συνεισφορά των χωρών μελών και το υπόλοιπο από εθελοντικές συνδρομές από δημόσιους και ιδιωτικούς δωρητές που αποφασίζουν πώς μπορεί να τις χρησιμοποιήσει ο Π.Ο.Υ.