Μετάφραση: Αντώνης Χρυσουλάκης
Καθώς ο αριθμός των νεκρών συνεχίζει να αυξάνεται μετά τον ισχυρό σεισμό που έπληξε την Τουρκία τη Δευτέρα, τα σωστικά συνεργεία δεν έχουν ακόμη φτάσει σε μέρη με κατεστραμμένα κτίρια. Ενώ τα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να μεταδίδουν τα γεγονότα σύμφωνα με την επίσημη αφήγηση, πολιτικοί της αντιπολίτευσης και πολίτες δείχνουν την αντίδρασή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δηλώνοντας ότι η κυβέρνηση απέτυχε να συντονίσει τις προσπάθειες ανακούφισης από τον σεισμό.
Όπως αναφέρει το Nordic Monitor ένα από τα ζητήματα για τα οποία η κυβέρνηση έχει δεχθεί τις περισσότερες επικρίσεις είναι ότι οι ομάδες διάσωσης δεν έχουν φτάσει σε περιοχές όπου ο σεισμός προκάλεσε μερικές από τις χειρότερες ζημιές. Άνθρωποι των οποίων αγαπημένα πρόσωπα και συγγενείς βρίσκονταν κάτω από τα ερείπια έγραψαν ότι περιμένουν βοήθεια, μοιράζοντας διευθύνσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Λένε ότι στην περιοχή της καταστροφής, όπου ο καιρός είναι κακός, κάθε δευτερόλεπτο είναι σημαντικό. Το γεγονός ότι αρκετές δεκάδες άνθρωποι διασώθηκαν κάτω από τα ερείπια χθες το απόγευμα δείχνει τη σημασία του συγχρονισμού. Άνθρωποι στις περιοχές Hatay, Adıyaman και Gaziantep, που επλήγησαν σοβαρά από τον σεισμό, μοιράστηκαν βίντεο που δείχνουν ότι οι ομάδες της Υπηρεσίας Διαχείρισης Καταστροφών και Εκτάκτων Αναγκών (AFAD) δεν είχαν φτάσει στην περιοχή ούτε 24 ώρες μετά τον σεισμό. Φαίνεται επίσης ότι αντιμετωπίστηκαν δυσκολίες στη μεταφορά ξένων ομάδων βοήθειας και διάσωσης στην περιοχή της καταστροφής. Για παράδειγμα, ένα βίντεο με μια ισραηλινή ομάδα να περιμένει στο αεροδρόμιο επί ώρες έγινε viral.
Πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Kahramanmaraş, το επίκεντρο του σεισμού.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι ομάδες διάσωσης δεν μπορούσαν να φτάσουν στην περιοχή της καταστροφής είναι ότι οι αυτοκινητόδρομοι είχαν υποστεί σοβαρές ζημιές από τον σεισμό. Υπήρχαν μεγάλες ουρές οχημάτων ιδίως λόγω των ζημιών στους δρόμους που συνδέουν την επαρχία Hatay. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι οι νέοι δρόμοι κατασκευάστηκαν κατά μήκος των γραμμών ρήγματος και ότι τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν οφείλονται σε τεράστια έλλειψη πρόβλεψης.
Το ζήτημα που έχει προκαλέσει τις περισσότερες αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ότι τα δημόσια κτίρια υπέστησαν σοβαρές ζημιές. Τα κρατικά νοσοκομεία İskederun και Antakya στο Hatay χτυπήθηκαν ανεπανόρθωτα από τον σεισμό. Οι ειδικοί λένε ότι τα νοσοκομεία θα έπρεπε να είναι τα πιο αντισεισμικά κτίρια. Επιπλέον, ορισμένα μικρά ιδιωτικά νοσοκομεία στις 10 επαρχίες που επλήγησαν από τον σεισμό κατέστησαν άχρηστα. Υπήρχαν επίσης βαθιές ρωγμές στον διάδρομο προσγείωσης και απογείωσης του αεροδρομίου Hatay, το οποίο έχει κλείσει για τις πτήσεις από τότε που σημειώθηκε ο σεισμός. Άνθρωποι που ήθελαν να φύγουν από το Hatay για ασφαλέστερα μέρη είχαν κολλήσει στην επαρχία λόγω των άχρηστων δρόμων και του κλειστού αεροδρομίου.
Επιπλέον, πολλοί θεώρησαν ότι οι δηλώσεις των εκπροσώπων του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ήταν αρκετά κομματικές για την στιγμή που περνούσε η Τουρκία. Ο εκπρόσωπος του ΑΚΡ Ömer Çelik δήλωσε στα Άδανα, που επλήγησαν από τον σεισμό, ότι το κυβερνών κόμμα και ο εταίρος του, το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), βρίσκονταν από την πρώτη στιγμή στο πεδίο και ότι οι προσπάθειες διάσωσης ήταν υπό έλεγχο. Οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αντέδρασαν έντονα στην προβολή του κόμματος σε μια τέτοια ημέρα. Το γεγονός ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε μόνο τους δημάρχους που ανήκουν στο δικό του κόμμα αμέσως μετά τον σεισμό και δεν επικοινώνησε με τους δημάρχους της αντιπολίτευσης οδήγησε επίσης σε επικρίσεις.
Στην πρώτη του ομιλία προς το έθνος μετά τον σεισμό, ο Ερντογάν κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην περιοχή των 10 επαρχιών που επλήγησαν από την καταστροφή. Επιβεβαιώνοντας τις έντονες επικρίσεις, παραδέχτηκε ότι σε ορισμένα μέρη δεν ήταν δυνατή η πρόσβαση. Ωστόσο, επικαλέστηκε ως αιτίες τις καιρικές συνθήκες και τις επιπτώσεις του σεισμού. Καλώντας το κοινό να βοηθήσει με δωρεές, ο Ερντογάν δήλωσε ότι οι τράπεζες δεν θα χρεώνουν τέλη συναλλαγής για τις μεταφορές που γίνονται για βοήθεια από τον σεισμό. Ο Ερντογάν απείλησε τους αντιπάλους του, δηλώνοντας ότι έλαβε γνώση των δηλώσεων που έγιναν στα μέσα ενημέρωσης κατά της κυβέρνησης και ότι οι εισαγγελείς θα αναλάβουν δράση όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή. Το γραφείο επικοινωνίας της προεδρίας κάλεσε τους πολίτες να κατεβάσουν μια εφαρμογή για να αναφέρουν ψευδείς ειδήσεις σχετικά με την καταστροφή.
Το θέμα για το οποίο ο Ερντογάν δέχεται την περισσότερη κριτική είναι το γιατί δεν ενεργοποιήθηκε ο στρατός για να συνδράμει στις επιχειρήσεις διάσωσης. Μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν γιατί οι στρατιώτες των μονάδων που σταθμεύουν σε περιοχές απρόσιτες για τις ομάδες έρευνας και διάσωσης δεν έχουν ξεκινήσει οι ίδιοι δραστηριότητες διάσωσης. Καθώς οι επικρίσεις εντάθηκαν, ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ ανακοίνωσε ότι έγιναν ενισχύσεις στις μονάδες επί τόπου και ότι στάλθηκαν 3.000 νέοι κομάντος για να βοηθήσουν στις προσπάθειες διάσωσης.
Πολιτικοί παρατηρητές εικάζουν ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα χρησιμοποιηθεί για να φιμωθούν οι φωνές διαφωνίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ότι οι γενικές εκλογές, οι οποίες είναι προγραμματισμένες να διεξαχθούν τον Μάιο, ενδέχεται να αναβληθούν.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Nordic Monitor