Συμφωνία, η οποία περιλαμβάνει τυποποιημένες διαδικασίες στα θέματα επιστροφών, υπεγράφη σήμερα για πρώτη φορά μεταξύ Κύπρου και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ σύντομα αναμένεται και η υπογραφή Μνημονίου Συναντίληψης, στο πλαίσιο του οποίου θα περιλαμβάνεται Σχέδιο Δράσης για την αποτελεσματικότερη διαχείριση του μεταναστευτικού.
O υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, Νίκος Νουρής, συναντήθηκε το μεσημέρι με την αν. γενική διευθύντρια Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων, Beate Gminder, στο υπουργείο Εσωτερικών, στη Λευκωσία, με την οποία συζητήθηκαν μεταξύ άλλων, η παρούσα κατάσταση σε σχέση με τις μεταναστευτικές ροές, θέματα επιστροφής των υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής τους, θέματα χρηματοδότησης της ΕΕ, ενώ υπογράφηκε και η Συμφωνία με Τυποποιημένες Διαδικασίες για Επιστροφές.
Μετά το πέρας της συνάντησης ο υπουργός προέβη σε δηλώσεις προς τους δημοσιογράφους. Αφού καλωσόρισε την κ. Gminder την ευχαρίστησε για την επίσκεψη της, «γεγονός που δείχνει με ξεκάθαρο τρόπο την αρωγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) στο πρόβλημα που η Κύπρος αντιμετωπίζει με τις αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές».
Ανέφερε ότι «το υπουργείο Εσωτερικών καταβάλλει, μέσα από ένα δομημένο πρόγραμμα, κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών πιέσεων».
«Μόνο για την περσινή χρονιά, το 2021, παρά το γεγονός ότι έχουν υποβληθεί 13.235 νέες αιτήσεις ασύλου, με το 85% των οποίων να προέρχονται μέσω των κατεχομένων, διά μέσου της πράσινης γραμμής, εντούτοις έχουμε καταφέρει να διαχειριστούμε και να εξετάσουμε 16.000 αιτήσεις, κάτι που αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα του συστήματος ασύλου που έχουμε δομήσει και βεβαίως να επιδώσουμε σχεδόν 13.000 απορριπτικές αιτήσεις ασύλου», είπε ο κ. Νουρής.
«Το 2022 δεν ξεκίνησε με καλούς οιωνούς για το θέμα της μετανάστευσης. Οι αριθμοί είναι συντριπτικοί: 1.335 νέοι αιτητές ασύλου έχουν υποβάλει την αίτηση τους στην Κυπριακή Δημοκρατία και είναι σχεδόν διπλάσιοι από αυτούς που είχαμε τον αντίστοιχο μήνα 2 χρόνια πριν, το 2020», είπε.
Σημείωσε ότι είναι ανησυχητική η φυσιογνωμία των νέων ροών, αφού πλέον είναι κυρίαρχο το στοιχείο των προερχομένων από την υποσαχάρια Αφρική με πρώτο το Κόγκο και εξήγησε ότι είναι «όλοι προερχόμενοι μέσω Τουρκίας, είτε μέσω του αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης, είτε μέσω των νοτίων παραλίων της Τουρκίας, οι οποίοι φθάνουν στις κατεχόμενες περιοχές, και περνούν από διάφορα σημεία της πράσινης γραμμής στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές».
Υπό αυτό το πρίσμα όλων αυτών, σημείωσε ο υπουργός, «κατά τη συνάντηση μας με την γενική διευθύντρια, συζητήσαμε το θέμα των επιστροφών των υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής τους, οι οποίες αποτελούν για μας βασική προτεραιότητα για τη φετινή χρονιά, μαζί και ταυτόχρονα με τη διαχείριση της πράσινης γραμμής».
Ανέφερε ότι σήμερα έχουν συζητήσει και οριστικοποιήσει ξεκάθαρες και τυποποιημένες διαδικασίες επιστροφών, στις οποίες εμπλέκονται η ΕΕ και Frontex. «Έχουμε καταλήξει σε μία συμφωνία την οποία έχουμε συνυπογράψει», πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι πρόσθετα συζητήθηκε και το αίτημα της Κυπριακής Δημοκρατίας για την παροχή της οικονομικής βοήθειας που απαιτείται για το νέο Προαναχωρησιακό Κέντρο που θα δομηθεί στην περιοχή «Λίμνες» στη Μενόγεια, ταυτόχρονα με την αναβάθμιση του υφιστάμενου Κέντρου, το οποίο, όπως είπε, έχει λειτουργήσει λίγους μήνες πιο πριν.
Ανέφερε ότι συζητήθηκαν επιπλέον και εναλλακτικοί τρόπου με τους οποίους η Δημοκρατία θα μπορεί να λάβει πρόσθετη οικονομική βοήθεια για τις δαπάνες του νέου Κέντρου, αλλά και τα προβλήματα που παρουσιάζονται από τον υπερπληθυσμό που διαμένει στο Κέντρο Πουρνάρα, ως αποτέλεσμα των πολύ μεγάλων ροών.
Ο υπουργός είπε ότι Κύπρος και ΕΕ είναι σε διαδικασία σύναψης Μνημονίου Συναντίληψης, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι δράσεις που χρειάζεται να γίνουν, για να μπορέσουμε να έχουμε μια αποτελεσματικότερη διαχείριση στο μεταναστευτικό.
Κλείνοντας, ο υπουργός ευχαρίστησε την κα Gminder για το γεγονός ότι έμπρακτα η ΕΕ δείχνει με την παρουσία της τη στήριξη της προς τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κύπρος και πρόσθεσε ότι είναι ένα κράτος μέλος που έχει αναλογικά, τον μεγαλύτερο αριθμό εισροών παράτυπων μεταναστών.
Σημείωσε ότι η στήριξη της ΕΕ φαίνεται και από το γεγονός ότι τις επόμενες ημέρες θα ακολουθήσει σειρά επισκέψεων και ενημέρωσε σχετικά ότι θα έρθει σύντομα στην Κύπρο ο επικεφαλής της Frontex o κ. Leggeri, καθώς και ο αντιπρόεδρος της ΕΕ, Μαργαρίτης Σχοινάς, ο οποίος θα συναντηθεί και με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Άρα η ΕΕ είναι εδώ. Την ευχαριστούμε πάρα πολύ. Ευχαριστούμε όλους όσοι συνδράμουν τη δική μας προσπάθεια και προσδοκούμε ακριβώς στην αποτελεσματικότερη στήριξη για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε αυτό το πολύ σοβαρό θέμα, το οποίο σήμερα η χώρα μας αντιμετωπίζει», είπε.
Η αν. γενική διευθύντρια Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων, στις δηλώσεις της είπε πως πράγματι η Κύπρος, βρίσκεται κάτω από μεγάλη πίεση λόγω των αφίξεων αιτητών ασύλου και μεταναστών. Η ΕΕ πρέπει και θα βοηθήσει την Κύπρο να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση, είπε η κα Gminder και πρόσθεσε πως η Κύπρος έχει στήσει ένα πολύ αποτελεσματικό σύστημα για να αντιμετωπίσει αυτές τις αφίξεις. Ανέφερε ότι τους τελευταίους μήνες, επίκεντρο ήταν η επίτευξη της συμφωνίας για τις επιστροφές, εκφράζοντας την ικανοποίηση που σήμερα εγκρίθηκαν οι τυποποιημένες διαδικασίες για τις κοινές επιχειρήσεις επιστροφής μεταξύ της ΕΕ, Frontex και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σημείωσε πως είναι εμφανής η ανάγκη για αύξηση των δυνατοτήτων υποδοχής στην Κύπρο και ανέφερε ότι η ΕΕ θα στηρίξει την Κύπρο στον τομέα αυτό. Ενημέρωσε ότι ετοιμάζεται ένα Μνημόνιο Συναντίληψης, το οποίο θα εμπεριέχει ένα Σχέδιο Δράσης.
Επίσης ανέφερε πως θα συνεχίσει η προσπάθεια ενημέρωσης για αποτροπή της αναχώρησης μεταναστών από τις χώρες προέλευσης, οι οποίοι όπως είπε, παραπληροφορούνται από κυκλώματα διακινητών.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου, γιατί η ΕΕ δεν αντιδρά με τον ίδιο τρόπο σε ό,τι αφορά στην προώθηση των μεταναστών στην Κύπρο από την Τουρκία, όπως συμβαίνει με την περίπτωση της Λευκορωσίας και κατά πόσο η ΕΕ λαμβάνει μέτρα, η κα Gminder απάντησε πως στη Λευκορωσία έγινε προσπάθεια για να αποτραπούν οι αναχωρήσεις, ενώ επεξεργάζονται εισήγηση για νομοθεσία που θα ποινικοποιεί τις αεροπορικές εταιρείες που εμπλέκονται ενεργά στη διακίνηση μεταναστών. Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο συζητάται με το Ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο Υπουργών και πιθανόν να είναι ένα εργαλείο το οποίο θα είναι διαθέσιμο στο μέλλον. Πρόσθεσε επίσης, ότι η πρόεδρος της ΕΕ και η Επίτροπος Μετανάστευσης, είναι σε στενή επαφή με την Τουρκία και βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις.
Από δικής του πλευράς, ο υπουργός είπε ότι η Τουρκία είναι η γενεσιουργός αιτία της δημιουργίας του προβλήματος διοχέτευσης των παράτυπων μεταναστών στη Δημοκρατία. Είπε ότι το θέμα έχει τεθεί και σε επίπεδο Προέδρου της Δημοκρατίας προς την ΕΕ και ότι θα συνεχίσει η προσπάθεια προκειμένου η ΕΕ να διεκδικήσει από την Τουρκία την εφαρμογή των συμφωνηθέντων και για την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως με τα υπόλοιπα κράτη μέλη.