Συγκλονισμένες από το βίαιο ένοπλο κύμα μετανάστευσης, που εκδηλώθηκε ως απόπειρα διέλευσης της ζώνης που συνδέει το Μαρόκο με την Ευρωπαϊκή Ένωση από περισσότερους από 2.000 αφρικανούς μετανάστες, οι κυβερνήσεις του Μαρόκου και της Ισπανίας, στο πλαίσιο της μόνιμης συνεργασίας τους, προσπάθησαν μάταια να αποτρέψουν αυτήν την απελπισμένη κίνηση βίαιης διέλευσης, παρά τη λήψη των μέτρων ασφαλείας που επιστρατεύτηκαν προκειμένου να δοθεί τέλος σε αυτή τη ριψοκίνδυνη περιπέτεια.
Τι αναφέρουν τα μέσα των δύο χωρών
Σύμφωνα με τον μαροκινό και ισπανικό τύπο, η εν λόγω απόπειρα οδήγησε τον όχλο των επιτιθέμενων σε συνωστισμό και ποδοπάτημα, με αποτέλεσμα περισσότερους από είκοσι νεκρούς λόγω ασφυξίας και άλλων βιαιοπραγιών καθώς και σε αρκετές δεκάδες τραυματίες, συμπεριλαμβανομένης της μαροκινής και της ισπανικής δύναμης δημόσιας τάξης (σχεδόν 200 τραυματίες, πολλοί εκ των οποίων σε σοβαρή κατάσταση).
Αυτή η προγραμματισμένη και σχεδόν στρατιωτική επίθεση, που σημαδεύτηκε από εκτεταμένη χρήση αιχμηρών και πυροβόλων όπλων εναντίον των μαροκινών και ισπανικών δυνάμεων ασφαλείας, είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο πολλών παράνομων μεταναστών λόγω ασφυξίας ή πτώσης από τα κιγκλιδώματα, στην προσπάθειά τους να σκαρφαλώσουν τον συνοριακό φράχτη.
Διώξεις
Η μαροκινή δικαιοσύνη επιλήφθηκε της υπόθεσης και αποφάσισε να ασκήσει δίωξη σε 65 μετανάστες στο Ναντόρ (βόρειο Μαρόκο), τη μαροκινή πόλη που συνορεύει με τη Μελίγια, για «παράνομη είσοδο σε μαροκινό έδαφος», «βία κατά των οργάνων δημοσίας τάξεως», «ένοπλη συγκέντρωση» και «άρνηση συμμόρφωσης». Μια δεύτερη ομάδα θα δικαστεί επίσης για συμμετοχή σε εγκληματική συμμορία με σκοπό την οργάνωση και διευκόλυνση παράνομης μετανάστευσης προς το εξωτερικό.
Το νέο όσο και ενδιαφέρον φαινόμενο είναι ότι η πλειοψηφία των κατηγορούμενων προέρχεται από την Ανατολική Αφρική, κάτι που δείχνει ξεκάθαρα ότι πρόκειται για μια μεγάλη επιχείρηση διείσδυσης στο Μαρόκο, η οποία οργανώθηκε σκοπίμως από τους εχθρούς της υποδειγματικής, κυρίως σε θέματα μετανάστευσης, συνεργασίας Μαρόκου-Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως σε αυτό το μομέντουμ όπου οι δύο γειτονικές χώρες (Ισπανία-Μαρόκο) ενισχύουν περαιτέρω την πολυδιάστατη συνεργασία τους, που είναι επίσης προς όφελος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η εκτίμηση Σάντσεθ
Στο πλαίσιο αυτό, ο ισπανός πρωθυπουργός Πέντρο Σάντσεθ, δε δίστασε να χαιρετίσει την συνεργασία των μαροκινών αρχών, οι οποίες εργάστηκαν στενά και συντονισμένα με τις ισπανικές δυνάμεις ασφαλείας «για να αποτρέψουν αυτή την τόσο βίαιη επίθεση, της οποίας υπήρξαμε μάρτυρες… Υπεύθυνοι για όλα όσα συνέβησαν στα σύνορα, είναι τα δίκτυα μαφίας που επιδίδονται στην παράνομη διακίνηση ανθρώπων», όπως δήλωσε.
Μόνο κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2022, αποτράπηκαν 14.746 απόπειρες εσωτερικής και εξωτερικής παράνομης μετανάστευσης μέσω διαφόρων οδών, δια ξηράς ή θαλάσσης, από το Μαρόκο με προορισμό την Ισπανία. Επίσης, στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, το Μαρόκο εξάρθρωσε την ίδια περίοδο 52 εγκληματικά δίκτυα παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων. Από το 2016, αποκρούστηκαν περισσότερες από 145 επιθέσεις στα περίχωρα της Θέουτα και της Μελίγια (50 το 2021 και 12 μέχρι τον Μάιο του 2022). Όσον αφορά την παροχή θαλάσσιας αρωγής, 97 άτομα διασώθηκαν την ίδια περίοδο.
Μέσα στο 2021, το Μαρόκο κατάφερε να αποτρέψει 63.121 απόπειρες μετανάστευσης προς την Ευρώπη και να εξαρθρώσει 256 δίκτυα παράνομης διακίνησης μεταναστών. Επίσης, πραγματοποίησε 14.236 διασώσεις μεταναστών στη θάλασσα και προέβη στην εθελοντική επιστροφή 3.500 μεταναστών στη χώρα προέλευσης τους, εκ των οποίων 2.300 σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.
Από οικονομικής άποψης, ενώ η βοήθεια που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο Μαρόκο για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης προς την Ευρώπη δεν ξεπερνά τα 15 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, το Μαρόκο δαπανά ετησίως 500 εκατομμύρια ευρώ για τον σκοπό αυτό και ως εκ τούτου καθίσταται αναγκαία η επαναξιολόγηση της εταιρικής σχέσης και της πολιτικής ευρωμαροκινής γειτνίασης επί του θέματος.
Συνεργασία
Ο ισπανός υπουργός Εξωτερικών έκανε λόγο για «βελτίωση και ενίσχυση της συνεργασίας με το Μαρόκο… Η συμμετοχή της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβάλλεται».
Οι διαπιστευμένοι στο Μαρόκο αφρικανοί Πρέσβεις χαιρέτισαν ομόφωνα τις αξιέπαινες προσπάθειες του Βασιλείου του Μαρόκου στο θέμα της διαχείρισης του μεταναστευτικού γενικότερα και ειδικότερα κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο εργαλειοποίησης του ζητήματος με σκοπό την αμαύρωση της εικόνας του Βασιλείου του Μαρόκου, ενός από τους σημαντικότερους παράγοντες της συνεργασίας Νότου-Νότου.
Δε χρειάζεται να θυμίσουμε ότι την ευθύνη αυτού του ανθρώπινου δράματος έχουν τα δίκτυα μαφίας που δρουν διεθνώς, καθώς και οι διακινητές ανθρώπινων ζωών που εκμεταλλεύονται τη δυστυχία των μεταναστών, καθιστώντας τους με κυνισμό ένα επικερδές εμπορικό προϊόν εμπορικής, ανθρώπινης, οικονομικής και πολιτικής συναλλαγής.