Μάρκο Μινίτι: Να επιταχύνουμε την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ

Ιταλός πρώην υπουργός εσωτερικών και πρόεδρος του ιδρύματος Med - Or μιλάει στα «Παραπολιτικά» για τις γεωπολιτικές εξελίξεις, το μεταναστευτικό και την Τουρκία

Καθαρές θέσεις για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, την οποία χαρακτηρίζει αδικαιολόγητη και απαράδεκτη, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Μεταναστευτικό εκφράζει στα «Π» ο Ιταλός πρώην υπουργός Εσωτερικών και πρόεδρος του ιδρύματος Med-Or, Μάρκο Μινίτι, που βρισκόταν στην Ελλάδα την προηγούμενη εβδομάδα και συμμετείχε στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Ο «αρχηγός των κατασκόπων», όπως τον έχουν αποκαλέσει λόγω της μακράς του θητείας σε θέσεις ευθύνης στις ιταλικές μυστικές υπηρεσίες, έχει φανατικούς υποστηρικτές, αλλά και πολέμιους, λόγω του τρόπου που αντιμετώπισε το Μεταναστευτικό στην Ιταλία, μειώνοντας σημαντικά τις ροές.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται για έκτη εβδομάδα. Ποιες κινήσεις πρέπει να κάνει στο εξής η Ευρωπαϊκή Ένωση;

Ποιες εγγυήσεις μπορούν να δώσουν οι ευρωπαϊκές χώρες στον ουκρανικό λαό; Πρώτον, πρέπει να επιταχύνουμε τη διαδικασία ένταξης της Ουκρανίας στην Ε.Ε. Όταν η Ουκρανία απορρίψει την επιλογή της ένταξης στο ΝΑΤΟ και γίνουν διαπραγματεύσεις για το καθεστώς ουδετερότητας, θα χρειαστεί υποστήριξη, σε επίπεδο διπλωματικών και πολιτικών εναλλακτικών. Η υποστήριξη αυτή μπορεί να έρθει μόνο από την Ε.Ε. Αυτό θα δείξει με σαφήνεια ότι ο ουκρανικός λαός δεν θα μείνει μόνος του την επομένη της εισβολής. Δεύτερον, η διεθνής κοινότητα πρέπει να κινητοποιηθεί και να ζητήσει απευθείας εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αυτό θα επιβεβαιώσει επίσης τις πραγματικές προθέσεις της Ρωσίας. Η εμπλοκή του Σ.Α. θα μας επιτρέψει να παρέμβουμε απευθείας στο ζήτημα.

Η E.E. επιδιώκει τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας. Μπορεί το σχέδιο για τον αγωγό φυσικού αερίου East Med να είναι βιώσιμο και να συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση;

Ναι, σίγουρα. Η εισβολή στην Ουκρανία, για ακόμα μία φορά, θέτει το ζήτημα της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας της Ευρώπης, κάτι που είχε υποτιμηθεί επί μακρόν. Ανεξάρτητα με το πόσο θα διαρκέσει ο πόλεμος, τίποτα δεν θα είναι το ίδιο όπως πριν και, κατά συνέπεια, αυτό είναι ένα στρατηγικό και αναπόφευκτο ζήτημα. Η αύξηση των επιλογών ενεργειακής τροφοδοσίας αποτελεί κρίσιμο ζήτημα. Σε αυτό το πλαίσιο ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed έχει μπει στην καρδιά της στρατηγικής ατζέντας της Ευρώπης. Είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε με γρήγορο ρυθμό, αποφεύγοντας και ξεπερνώντας αβεβαιότητες και λάθη του παρελθόντος. Ο EastΜed έχει στρατηγική αξία με όρους ενέργειας και φέρνει επίσης μια γεωπολιτική συμβολή, η οποία θα έχει αξία σε κάθε περίπτωση.

Η Ιταλία και η Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή της Ε.Ε. όσον αφορά τα ρεύματα μαζικής μετανάστευσης. Θα έπρεπε αυτό το βάρος να μοιράζεται πιο δίκαια με τα άλλα κράτημέλη της Ε.Ε. και πώς μπορεί να γίνει αυτό;

Αυτό είναι άλλο ένα ζήτημα στο οποίο η Ευρώπη πρέπει να έχει μια καθαρή στρατηγική, στη μαζική μετανάστευση. Το σπουδαίο πνεύμα αλληλεγγύης με το οποίο η Ευρώπη αντιμετώπισε τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων ήταν πολύ σημαντικό. Αυτό δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο και είναι σημαντικό ότι έγινε. Είναι προφανές -όπως είδαμε πριν την Ουκρανία, με την κρίση στο δάσος Μπιαλοβιέζα (σ.σ.: στα σύνορα Πολωνίας – Λευκορωσίας)- ότι υπάρχει αυξανόμενος κίνδυνος η μαζική μετανάστευση και οι ανθρωπιστικές κρίσεις να χρησιμοποιηθούν κυνικά ως εργαλεία άσκησης γεωπολιτικής πίεσης. Για αυτό τον λόγο, είναι σημαντικό η Ε.Ε. να έχει μια στρατηγική που θα μπορεί να διαχειριστεί έκτακτες καταστάσεις, καθώς και τακτικές. Στο μέλλον, η μαζική μετανάστευση δεν θα είναι ένα έκτακτο γεγονός, αλλά θα είναι ένα δομημένο φαινόμενο. Και έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίζεται, όχι με έκτακτες πολιτικές, αλλά με δομημένες. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι προφανές ότι πρέπει να ξαναδούμε τη Συνθήκη του Δουβλίνου. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το βάρος της αντιμετώπισης αυτών των φαινομένων δεν μπορεί να πέφτει αποκλειστικά στις πρώτες χώρες άφιξης. Η Ευρώπη δεν πρέπει να κάνει το λάθος να σκεφτεί ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν σχετίζεται με τη σχέση της με τη Μεσόγειο. Σε αυτόν τον στενά συνδεδεμένο κόσμο, δεν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε διαφορετικά φαινόμενα ως ανεξάρτητα το ένα από το άλλο και σε αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα και η Ιταλία δεν μπορεί να μείνουν μόνες τους στην πρώτη γραμμή.

Η μαζική μετανάστευση και οι ανθρωπιστικές κρίσεις θα χρησιμοποιηθούν κυνικά ως εργαλεία άσκησης πίεσης

Ποια είναι η άποψή σας για τη διαρκή ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας; Τι πρέπει να γίνει στο μέλλον;

Ακόμα και στο ζήτημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, τίποτα δεν θα είναι το ίδιο με πριν. Η ουκρανική κρίση έχει αλλάξει τα δεδομένα που διαμόρφωναν τις σχέσεις Τουρκίας και Ρωσίας στο πρόσφατο παρελθόν, οι οποίες ήταν συχνά σε αντίπαλα μέτωπα, αλλά στο τέλος έβρισκαν πάντα έναν τρόπο να συνεργαστούν. Τώρα η Τουρκία έχει καταλάβει ότι δεν μπορεί να μείνει ουδέτερη. Πήρε θέση καταδικάζοντας την εισβολή και υποστηρίζοντας στρατιωτικά την Ουκρανία. Κάνοντας αυτό, η Τουρκία ξεκίνησε μια στρατηγική αλλαγή στις σχέσεις της με τη Ρωσία, χωρίς να εγκαταλείψει τον ρόλο της ως διαμεσολαβητή, όπως είδαμε τις προηγούμενες ημέρες. Πιστεύω πως αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία έχει βασικά καταλάβει δύο πράγματα: Πρώτον, ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι μια στρατιωτική συμμαχία στο όριο της εξαφάνισης. Συνεπώς, η συμμετοχή της Τουρκίας στη Συμμαχία είναι ξανά σημαντική και η προοπτική της δεν μπορεί να διαχωριστεί από αυτήν της Ευρώπης. Δεύτερον, οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ευρώπης ήρθαν ξανά στο επίκεντρο. Η Τουρκία γνωρίζει ότι στην Ανατολική Μεσόγειο η Ελλάδα είναι η πόρτα προς την Ευρώπη και, επομένως, η Τουρκία, για την εξέλιξη της σχέσης της με την Ευρώπη, δεν μπορεί να αγνοήσει την ανάγκη να ξεπεράσει τις εντάσεις με την Ελλάδα. Ενώ πριν από έναν μήνα αυτό θα ήταν απλώς μια ευχή, σήμερα είναι μια απόλυτη ανάγκη.