Αν και το αποτέλεσμα των γαλλικών προεδρικών εκλογών αντιμετωπίστηκε με ανακούφιση σε πολλά μέρη στην ΕΕ, η επανεκλογή του Μακρόν υπογραμμίζει επίσης τον ισχυρό ηγετικό ρόλο της Γαλλίας.
«Πιστεύω ότι ο Μακρόν έχει αναδειχθεί πλέον ως η βασική φωνή, η νόμιμη φωνή της Ευρώπης, ακόμα κι αν το αποτέλεσμα ήταν σχετικά κοντινό», δήλωσε στην EURACTIV ο Χέννινγκ Βόπελ, διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEP) στο Βερολίνο.
Η Γαλλία που αναλαμβάνει έναν ισχυρότερο ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη βοηθιέται από πολλούς παράγοντες, σύμφωνα με τον Βόπελ.
Διστακτική η Γερμανία
Ειδικότερα, η διστακτική στάση της γερμανικής κυβέρνησης για τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αποδυναμώσει σημαντικά τη θέση της Γερμανίας στην ΕΕ. Το Βερολίνο όχι μόνο είχε πατήσει φρένο όσον αφορά τις κυρώσεις της ΕΕ, αλλά η αρχική άρνησή του να προμηθεύσει βαρέα όπλα στην Ουκρανία μείωσε επίσης τις ηγετικές του δυνατότητες.
«Νομίζω ότι η Γερμανία πρέπει να αρκείται τώρα στο να παίζει στην καλύτερη περίπτωση τον δεύτερο, ίσως και τον τρίτο ρόλο στην Ευρώπη. Και αυτό, φυσικά, οφείλεται εν μέρει στην ανησυχία και τον δισταγμό του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς», είπε ο Βόπελ.
Ταυτόχρονα, ο πόλεμος αποκάλυψε επίσης τις αδυναμίες των πολιτικών της των τελευταίων δεκαετιών που απασχολούν τη Ρωσία. Χαρακτηριστική περίπτωση αυτή του πρώην Καγκελαρίου Γκερχαντ Σρέντερ που θεωρείται απόλυτα ελεγχόμενος από το Κρεμλίνο.
Ενώ η Γαλλία πάντα προειδοποιούσε για την υπερβολική οικονομική εξάρτηση από τη Ρωσία – ειδικά όσον αφορά την κατασκευή του αμφιλεγόμενου αγωγού Nord Stream 2 – η πολιτική της Γερμανίας για τη Ρωσία βασιζόταν στην προσπάθεια να φέρει τη Ρωσία πιο κοντά στη Δύση μέσω στενότερης οικονομικής ολοκλήρωσης. Αυτή η προσέγγιση έχει σε μεγάλο βαθμό αποτύχει, λαμβάνοντας υπόψη τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η Γερμανία «στη γωνία»
Ταυτόχρονα, η Γερμανία είναι επίσης πολύ πιο απομονωμένη από τη Γαλλία σε άλλους τομείς. Ο Μακρόν, για παράδειγμα, έχει επιδιώξει μια στενή συμμαχία με τον Ιταλό ομόλογό του, Μάριο Ντράγκι, για τη μεταρρύθμιση των ευρωπαϊκών κανόνων για το χρέος.
«Ιδιαίτερα ενόψει των τρεχουσών κρίσεων, ο Μακρόν θα προσπαθήσει να συνεργαστεί με τον Ντράγκι για να πιέσει για αυξημένα οικονομικά περιθώρια για να μπορέσει να επωμιστεί τις απαραίτητες επενδύσεις», τόνισε ο Βόπελ.
Αν και η Γερμανία, ειδικότερα, διστάζει να υποστηρίξει τη μεταρρύθμιση και τη χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, η ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη έχει μετατοπιστεί προς τη μεταρρύθμιση των κανόνων, πρόσθεσε.
Η θέση της Γερμανίας στην Ε.Ε
Ωστόσο, οι θέσεις της Γερμανίας συμπίπτουν πλέον με τα οράματα του Μακρόν σε πολλούς τομείς, κυρίως στην προσπάθεια ενίσχυσης της ευρωπαϊκής κυριαρχίας.
Ενώ οι εκκλήσεις του Μακρόν για μια κυρίαρχη Ευρώπη στην κεντρική ομιλία του στη Σορβόννη το 2017 έμειναν κυρίως αναπάντητα από τη γερμανική κυβέρνηση, το θέμα βρίσκεται πλέον στην κορυφή της ατζέντας στη Γερμανία. Το «Zeitenwende» του Σολτς είναι ήδη βαθιά αγκυροβολημένο στον γερμανικό λόγο και ξεπερνά τις άμεσες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία.
Την περασμένη Τετάρτη, για παράδειγμα, ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ ζήτησε πλήρη στρατηγική επαναφορά της γερμανικής πολιτικής.
«Έχουμε θέσει τους εαυτούς μας σε τριπλό κίνδυνο. Έχουμε γίνει υπερβολικά εξαρτημένοι όσον αφορά την ενέργεια από τη Ρωσία, την ασφάλεια από τις ΗΠΑ και τις συναλλαγές με την Κίνα», δήλωσε ο Λίντνερ στο Focus Online. Ως αποτέλεσμα, είπε, η Γερμανία πρέπει τώρα «να ξαναβρεί το επιχειρηματικό της μοντέλο».
Ο Γερμανός ευρωβουλευτής του SPD Ούντο Μπούλμαν τόνισε επίσης στην EURACTIV ότι είναι πλέον απαραίτητο να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή κυριαρχία.
Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι «μια ευρωπαϊκή πολιτική γεμάτη αυτοπεποίθηση, αλλά και γεμάτη με σαφείς στόχους διατήρησης της ειρήνης, τον διεθνή ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ένα νέο οικονομικό και αναπτυξιακό μοντέλο ενόψει της κλιματικής αλλαγής», είπε ο Μπούλμαν.
Εν τω μεταξύ, ο διευθυντής του CEP του Παρισιού, Μαρκ Ούζαν, εξέφρασε επίσης την πεποίθησή του για τη γερμανική ικανότητα να αλλάξει.
«Η Γερμανία βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής και νομίζω ότι το Βερολίνο θα ανταποκριθεί στην πρόκληση», είπε στην EURACTIV.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Γαλλία θα μπορούσε επίσης να παίξει βασικό ρόλο για τη Γερμανία σε αυτή την πολιτική αναταραχή.
«Ο Μακρόν θα μπορούσε να είναι η γέφυρα που θα βοηθήσει τη Γερμανία να αλλάξει το αναπτυξιακό της μοντέλο και ίσως και το γεωπολιτικό της μοντέλο», τόνισε ο Ούζαν.