Η διεθνής κοινότητα δεν δείχνει διατεθειμένη να συναινέσει στο περιεχόμενο του διαγγέλματος του Βλαντιμίρ Πούτιν, που επισημοποιεί την – βίαιη – αλλαγή συνόρων στην Ουκρανία.
Οι προσαρτήσεις «δεν έχουν θέση στον σύγχρονο κόσμο», είπε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, καταδικάζοντας απερίφραστα τα δημοψηφίσματα και την ενσωμάτωση στη Ρωσική Ομοσπονδία των τεσσάρων περιφερειών της Ουκρανίας.
Πρόκειται, όπως είναι γνωστό, για το Λουγκάνσκ, το Ντόνετσκ, τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα. Μια έκταση περίπου 90.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, που αντιπροσωπεύει το 15% του συνολικού εδάφους της χώρας.
Το ρωσικό βέτο
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γκουτέρες, ο οποίος έκανε επίσης λόγο για «επικίνδυνη κλιμάκωση» που απομακρύνει την προοπτική της ειρήνευσης, πραγματοποίησε τη δήλωσή του ενόψει μίας ακόμη συνεδρίασης και ψηφοφορίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, που έχει προγραμματιστεί για το βράδυ, στις 10 ώρα Ελλάδας.
Η αλήθεια, βεβαίως, είναι ότι το βέτο της Ρωσίας αποκλείει κάθε πιθανότητα έγκρισης του σχετικού ψηφίσματος, το οποίο έχει κατατεθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αλβανία. Έτσι, η μεγάλη και πιο ουσιαστική μάχη σε διπλωματικό επίπεδο αναμένεται να δοθεί στη γενική συνέλευση του διεθνούς οργανισμού, όπου κανένα από τα 193 κράτη δεν διαθέτει το δικαίωμα βέτο.
Η αιτία είναι απλή: Αν και οι αποφάσεις που λαμβάνονται σπανίως είναι δεσμευτικές, έχει ιδιαίτερη σημασία να καταγραφεί ο διεθνής συσχετισμός μετά τα δημοψηφίσματα και τις προσαρτήσεις. Πολύ περισσότερο καθώς καμία χώρα μέχρι στιγμής δεν έχει αποδεχθεί δημοσίως τη νομιμότητα της όλης διαδικασίας, κάτι που κάνει τη Δύση να πιστεύει ότι ο Πούτιν μπορεί να εμφανιστεί πιο απομονωμένος παρά ποτέ – κάτι που θα εντείνει την πίεση για τερματισμό του πολέμου.
Τι έχει γίνει μέχρι σήμερα
Υπενθυμίζεται ότι στις 2 Μαρτίου, στην πρώτη ψηφοφορία μετά τη ρωσική εισβολή, 141 χώρες την είχαν καταδικάσει, 5 ψήφισαν κατά (Ρωσία, Λευκορωσία, Συρία, Βόρεια Κορέα, Ερυθραία) και 35 απείχαν.
Στις 24 Μαρτίου, όταν κατατέθηκε και συζητήθηκε σχέδιο ψηφίσματος που αξίωνε ανεμπόδιστη πρόσβαση των ανθρωπιστικών οργανώσεων και προστασία των αμάχων στην Ουκρανία, έλαβε 140 ψήφους υπέρ, 5 κατά (οι ίδιες χώρες), ενώ υπήρξαν και 38 αποχές. Την 7η Απριλίου, τέλος, μόνο 93 χώρες υποστήριξαν την αναστολή της συμμετοχής της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, 24 ψήφισαν κατά, ενώ 58 απείχαν.
«Πολλές χώρες είχαν αρχίσει να αποσύρουν την υποστήριξή τους στην Ουκρανία (…) αλλά βάζοντας την προσάρτηση και την (ουκρανική) εδαφική ακεραιότητα πάνω στο τραπέζι, ο Πούτιν θα αναγκάσει αρκετά κράτη που δίσταζαν να επιστρέψουν στο στρατόπεδο (των συμμάχων) της Ουκρανίας», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ρίτσαρντ Γκόουαν, αναλυτής του International Crisis Group.
Το μεγάλο ερώτημα, βεβαίως, είναι τι θα κάνουν αυτή τη φορά η Κίνα και η Ινδία, χωρίς τη στήριξη ή την ανοχή των οποίων ο Πούτιν δεν θα καταφέρει να αντέξει. Δικαίως, λοιπόν, το βλέμμα όλων είναι στραμμένο προς αυτές τις δύο χώρες, την ψήφο τους και, κυρίως, όσα πουν οι αντιπρόσωποί τους.