Η Λιζ Τρας διήνυσε μια μεγάλη πολιτική διαδρομή και υπέστη σημαντική μεταμόρφωση μέχρι να γίνει το φαβορί για τη διαδοχή του Μπόρις Τζόνσον στους Τόρηδες και στην πρωθυπουργία της Βρετανίας.
Η υπουργός Εξωτερικών υποστήριζε την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ, προτού περάσει μετά το δημοψήφισμα του 2016 στο αντίπαλο στρατόπεδο και από εκεί που φώναζε, όταν ήταν παιδί, συνθήματα κατά της κυβέρνησης της Μάργκαρετ Θάτσερ, τη δεκαετία του 1980, κι ήταν μέλος οργάνωσης φιλελευθέρων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, κατέληξε να γίνει η αγαπημένη της δεξιάς πτέρυγας των Συντηρητικών.
«Οι γονείς μου ήταν αριστεροί ακτιβιστές κι εγώ έκανα έκτοτε ένα πολιτικό ταξίδι», δήλωσε η Τρας στην τηλεμαχία με τους άλλους μονομάχους των Τόρηδων την περασμένη Κυριακή.
Τώρα, η Τρας απέχει ενάμιση μήνα και μια ψηφοφορία από το να καταλάβει τον πρωθυπουργικό θώκο, εφόσον βέβαια ξεπεράσει το εμπόδιο του πρώην υπουργού Οικονομικών Ρίσι Σούνακ.
Τα βρετανικά γραφεία στοιχημάτων την έχρισαν «φαβορί» και δημοσκόπηση της YouGov με μέλη του κόμματος δείχνει ότι η Τρας, που κλείνει τα 47 την επόμενη εβδομάδα, θα επικρατήσει του αντιπάλου της.
Η πορεία της Τρας
Η φιλόδοξη Τρας έχει βρει απήχηση στο δεξιό κέρας των Συντηρητικών, τασσόμενη υπέρ της αξίας των ελεύθερων αγορών και της μείωσης των φόρων και κατά του παρεμβατισμού του κράτους στην καθημερινότητα των πολιτών.
Κέρδισε, επίσης, πολλούς υποστηρικτές μεταξύ των θιασωτών του Brexit, εξαπολύοντας πυρά κατά της ΕΕ για τη συμφωνία με τη Βρετανία για την έξοδό της από την Ένωση, που είχε κλείσει η κυβέρνηση Τζόνσον, στην οποία η ίδια μετέχει. Μολονότι επεδείκνυε την αφοσίωσή της στον απερχόμενο πρωθυπουργό, η επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας δεν έκρυβε τις βλέψεις της για την πρωθυπουργία και βρισκόταν συχνά με συναδέλφους της σε κοινωνικές εκδηλώσεις, όπου προωθούσε συστηματικά το προφίλ της, όπως και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης -σε απάντηση της αντίστοιχης εκστρατείας του Σούνακ.
Η Τρας δεν δίστασε, μάλιστα, να αντιγράψει τη Θάτσερ, εναντίον της οποίας κάποτε διαδήλωνε, όπως όταν πόζαρε πάνω σε τανκ στην ανατολική Ευρώπη, όπως είχε κάνει η «Σιδηρά Κυρία» το 1986, επισκεπτόμενη βρετανικές δυνάμεις στη Γερμανία.
Η Τρας πέρασε στον τελικό, αφού στις πρώτες τέσσερις ψηφοφορίες των βουλευτών των Τόρηδων έβλεπε σταθερά την πλάτη του Σούνακ και της υπουργού Εμπορίου, Πένι Μόρνταντ, την οποία ξεπέρασε στην πέμπτη ψηφοφορία. Είναι το μακροβιότερο μέλος της κυβέρνησης, καθώς έχει περάσει από διάφορα υπουργικά πόστα από το 2014, υπό τρεις πρωθυπουργούς.
Γεννημένη το 1975, μεγάλωσε αρχικά στη Σκωτία και στη συνέχεια στο Λιντς, προτού σπουδάσει Φιλοσοφία, Πολιτική και Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Στη συνέχεια εργάστηκε στον πετρελαϊκό κολοσσό Shell και μετά στην Cable & Wireless και τη δεξαμενή σκέψης Reform.
H Tρας έχει αποκτήσει φήμη ως «γκαφατζού», ενώ μέλη των Τόρηδων μιλούν για τη συνήθειά της να καρφώνει το βλέμμα της στα μάτια των συνομιλητών της και να χαμογελά, χωρίς να μιλάει, για αρκετά δευτερόλεπτα. Οι σύμμαχοί της κάνουν λόγο για προσπάθειά της να δείξει προσηνής και φιλική, όμως άλλοι μιλούν για εκνευριστικό χούι.
Υπέρμαχος των περικοπών φόρων
Άτομα που συνεργάστηκαν με την Τρας λένε, σύμφωνα με το Bloomberg, ότι είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς τις πραγματικές προσωπικές της θέσεις σε διάφορα ζητήματα πολιτικής. Η Τρας δεν κατάφερε να πείσει Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι κατανοεί τις λεπτομέρειες στις διαπραγματεύσεις μαζί τους, ούτε να τους εντυπωσιάσει με τη σκληρή της στάση.
Οι οπαδοί της μιλούν για το πόσο προσιτή είναι, άλλωστε η ίδια δεν διστάζει να μιλά για την ταπεινή της καταγωγή.
Όταν προσπάθησε ο Σούνακ να τη στριμώξει στο τελευταίο ντιμπέιτ, ρωτώντας την αν μετανιώνει που ήταν κάποτε Φιλελεύθερη και υπέρμαχος της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ, η Τρας του πέταξε μπηχτή για τις σπουδές του σε ένα από τα ακριβότερα ιδιωτικά σχολεία της χώρας, όταν η ίδια φοίτησε σε κρατικό σχολείο.
Η δεξιά πτέρυγα των Τόρηδων ενθουσιάστηκε με τα σχέδια της Τρας για περικοπές των φόρων κατά 34 δισ. λίρες και την κριτική της εις βάρος του Σούνακ, ότι προκάλεσε ασφυξία στην ανάπτυξη της βρετανικής οικονομίας, όμως το σχέδιό της για αύξηση του κρατικού δανεισμού προκάλεσε ανησυχία σε άλλους. Η Τρας υποσχέθηκε επίσης να μειώσει τις κρατικές δαπάνες και υπογράμμισε επανειλημμένα συμφωνίες που διαπραγματεύθηκε όταν ήταν υπουργός Εμπορίου.
Οι δεσμεύσεις της αυτές της εξασφάλισαν την υποστήριξη ικανού αριθμού βουλευτών των Συντηρητικών για να περάσει στον τελικό, την έκβαση του οποίου θα κρίνουν οι ψήφοι των 175.000 μελών των Τόρηδων.
Η Τρας ήταν από καιρό δημοφιλής στη λαϊκή βάση του κόμματος, ερχόμενη επί ένα χρόνο, μέχρι τον περασμένο Φεβρουάριο, πρώτη στην προτίμησή τους μεταξύ των μελών του υπουργικού συμβουλίου, ενώ πρόσφατα βρέθηκε στην τρίτη θέση με 49 μονάδες, όταν ο Σούνακ ξεπέρασε μόνο τον Τζόνσον.