Όλα τα σημερινά εμβόλια κατά της Covid-19 βάζουν στο στόχαστρο την πρωτεΐνη-ακίδα που χρησιμοποιεί ο κοροναϊός για να εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα. Όπως φαίνεται όμως, τα μελλοντικά εμβόλια θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν κι άλλους μοριακούς στόχους, ώστε να προλαμβάνουν ακόμα και την ασυμπτωματική λοίμωξη.
Βρετανοί ερευνητές αναφέρουν στο περιοδικό Nature ότι αναγνώρισαν κι άλλες πρωτεΐνες του SARS-CoV-2 που αναγνωρίζονται από το ανοσοποιητικό σύστημα.
Συγκεκριμένα, οι πρωτεΐνες αυτές ενεργοποιούν τα Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, κύτταρα «μνήμης» που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανοσία, αν και είναι πιο δύσκολο να μετρηθούν από ό,τι τα αντισώματα.
Η ερευνητική ομάδα του University College του Λονδίνου εξέτασε 731 υγιείς εργαζομένους δύο βρετανικών νοσοκομείων, και διαπίστωσε ότι πολλοί είχαν βρεθεί αρνητικοί στο διαγνωστικό τεστ PCR παρόλο που πιθανότατα είχαν εκτεθεί στον κοροναϊό.
Τα άτομα αυτά δεν έφεραν αντισώματα κατά του κοροναϊού, περιέργως όμως έφεραν Τ-κύτταρα που εμπόδιζαν τη λοίμωξη. Τα κύτταρα αυτά είχαν δημιουργηθεί είτε λόγω της έκθεσής τους στον SARS-CoV-2, είτε λόγω προηγούμενης έκθεσης σε κορωνοϊούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα.
Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι στα άτομα αυτά τα Τ-κύτταρα μπλόκαραν τον ιό πριν εμφανιστούν συμπτώματα ή γίνει θετικό το τεστ PCR.
«Γνωρίζουμε ότι κάποια άτομα αποφεύγουν τη λοίμωξη παρόλο που εκτίθενται στον ιό» δήλωσε ο Λίο Σουάντλινγκ, επικεφαλής της μελέτης.
Προστασία από όλους τους κοροναϊούς;
Τα Τ-κύτταρα που ανίχνευσε η μελέτη δεν στοχεύουν την πρωτεΐνη ακίδα, αλλά τις πρωτεΐνες που χρειάζεται ο ιός για να δημιουργεί αντίγραφα του γενετικού υλικού του.
Οι πρωτεΐνες αυτές είναι σχεδόν ίδιες σε όλους τους κοροναϊούς και σπάνια αλλάζουν λόγω μεταλλάξεων. Κι αυτό σημαίνει ότι μελλοντικά εμβόλια που στοχεύουν τις συγκεκριμένες πρωτεΐνες θα μπορούσαν δυνητικά να προστατεύουν όχι μόνο από την Covid-19 αλλά και από τους κοροναϊούς του κοινού κρυολογήματος, ή άλλους κοροναϊούς που θα μπορούσαν μελλοντικά να μεταπηδήσουν από τα ζώα στον άνθρωπο.
Τα εμβόλια νέας γενιάς, λένε οι ερευνητές, θα μπορούσαν να στοχεύουν ταυτόχρονα και στην πρωτεΐνη-ακίδα και στις πρωτεΐνες αντιγραφής.
Όπως δήλωσε η καθηγήτρια Μάλα Μάινι, μέλος της ερευνητικής ομάδας, «τα τ-κύτταρα που αναγνωρίζουν το μηχανισμό αντιγραφής του ιού θα μπορούσαν να προσφέρουν ένα επιπλέον στρώμα προστασίας».
«Τα Τ-κύτταρα θα προσέφεραν μεγαλύτερη ευελιξία έναντι νέων μεταλλάξεων, και επειδή τα Τ-κύτταρα ζουν πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, θα μπορούσαν να προσφέρουν ανοσία μεγαλύτερης διάρκειας».