Όπως πιστεύουν Κινέζοι επιστήμονες, από δύο είδη φιδιών, την κινεζική κόμπρα και το επίσης δηλητηριώδες Bungarus multicinctus γνωστό και ως κινεζικό krait, που πωλούνται στην υπαίθρια αγορά του Βουχάν της Κίνας ίσως μεταπήδησε στον άνθρωπο ο φονικός κοροναϊός.
Με τον αριθμό των θανάτων και των κρουσμάτων να αυξάνεται αλματωδώς τις τελευταίες μέρες ο προσδιορισμός της πηγής του κοροναϊού και της εξελικτικής του ιστορίας είναι το κλειδί για να περιοριστεί η εξάπλωσή του. Εάν επιβεβαιωθεί ο ισχυρισμός αυτός για τα φίδια – άλλοι ερευνητές στην Κίνα αμφιβάλλουν – θα αλλάξει ο τρόπος κατανόησης από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα του μηχανισμού μετάδοσης και μετάλλαξης παθογόνων τύπου SARS καθώς θα είναι η πρώτη φορά που ένα ερπετό θα αποδειχθεί πηγή του ιού.
Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε χθες στην επιθεώρηση Journal of Medical Virology, ομάδα ερευνητών αναδόμησε τη φυσική δομή του κορωναϊού χρησιμοποιώντας δημοσιευθέντα στοιχεία. Ανακάλυψαν ότι διέθετε μια μυστηριώδη πρωτεΐνη σχήματος ακίδας, που χρησιμοποιεί συνήθως ένας ιός για να αναγνωρίσει και να αγκιστρωθεί στη μεμβράνη ενός κυττάρου, αλλά αυτή η διάταξη στο νέο ιό δεν έχει εντοπιστεί ποτέ στο παρελθόν. Παλαιότερες μελέτες είχαν ανακαλύψει ότι οι ιοί του Βουχάν και του SARS είχαν έναν κοινό πρόγονο, τα ίχνη του οποίου εντοπίστηκαν σ’ έναν β-κοροναϊό, που είχε βρεθεί σε νυχτερίδες. Ωστόσο ο ιός εκείνος δεν μπορούσε να μεταδοθεί σε ανθρώπους χωρίς κάποιον ενδιάμεσο φορέα. Η άγνωστη πρωτείνη περιείχε ένα σημαντικό στοιχείο, επειδή μπορεί να συνιστά το αποτέλεσμα ενός γενετικού ανασυνδυασμού που έλαβε χώρα μεταξύ διαφορετικών ειδών, λέει η ομάδα των ερευνητών. Οι τελευταίοι συνέκριναν τη μοναδική γενετική κωδικοποίηση του ιού με εκείνες διαφόρων ζώων και ανακάλυψαν ότι η κοντινότερη ταύτιση ήταν με δύο είδη φιδιών, την κινεζική κόμπρα και το κινεζικό κράιτ, που απαντώνται στην Κίνα από την κεντρική επαρχία Χουμπέι μέχρι το Χονγκ Κονγκ. «Τα ευρήματά τους δείχνουν ότι τα φίδια είναι η πιθανότερη πηγή προέλευσης», ανέφεραν στη μελέτη τους.
Ερωτηματικά για τη θεωρία με τα φίδια
Στην Κίνα είναι συνήθης η κατανάλωση φιδιών και άλλων άγριων ζώων, όπως έδειξε προ διετίας μελέτη του Ινστιτούτου Ζωολογίας υπό την αιγίδα της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, όπου ποσοστό άνω του 60% των ερωτηθέντων στη νοτιοδυτική Κίνα είπαν ότι είχαν φάει κρέας άγριου ζώου τουλάχιστον μία φορά τα προηγούμενα δύο χρόνια.
Ωστόσο, η τελευταία μελέτη έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις στην Κίνα με πολλούς επιστήμονες να αμφισβητούν την πιθανότητα να μεταπήδησε από φίδια ο κοροναϊός στον άνθρωπο, αφού στο παρελθόν όλοι οι γνωστοί φορείς παρόμοιων ιών ήταν θηλαστικά, ανάμεσά τους καμήλες και μοσχογαλές.
Τα φίδια κυνηγούν συχνά νυχτερίδες και οι πληροφορίες ότι τα δύο αυτά είδη φιδιών πωλούνταν στην υπαίθρια ιχθυαγορά του Βουχάν αυξάνουν τις πιθανότητες να μεταπήδησε ο κοροναϊός 2019 -nCov από το είδος – φορέα (δηλαδή τις νυχτερίδες) – σε φίδια και από εκεί σε ανθρώπους στην αρχή του ξεσπάσματος αυτής της επιδημίας, μεταδίδει το CNN, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι παραμένει μυστήριο πώς ο ιός μπόρεσε να προσαρμοστεί τόσο σε ψυχρόαιμους όσο και σε θερμόαιμους φορείς.