Πολύ σκληρά μέτρα για τον περιορισμό των κρουσμάτων κορωνοϊού έχει επιβάλλει η Κίνα στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της, το Πεκίνο και τη Σανγκάη, οι οποίες και τροφοδοτούν ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας της, κι εν μέσω αμφισβητήσεων για τη στρατηγική που ακολουθεί στην αντιμετώπιση της Covid-19.
Η Σανγκάη βρίσκεται στο επίκεντρο του τελευταίου κύματος, με πάνω από 10.000 νέα κρούσματα να αναφέρονται την ημέρα. Οι αρχές αντέδρασαν με την επιβολή lockdown εβδομάδων σε όλη την πόλη, περιορίζοντας τους περίπου 25 εκατομμύρια κατοίκους της άλλοτε πολυσύχναστης πόλης στα σπίτια ή στις γειτονιές τους.
Την ίδια ώρα, μέτρα επιβάλλονται και στο Πεκίνο. Ειδικότερα, οι αρμόδιες αρχές ξεκίνησαν μαζικά τεστ, έβαλαν «λουκέτο» σε σχολεία και προχώρησαν σε στοχευμένα lockdown σε ορισμένα κτήρια κατοικιών. Στόχος είναι ο περιορισμός των μολύνσεων. Ωστόσο, τα μέτρα πυροδοτούν φόβους για ένα ευρύτερο και πιο σκληρό lockdown, παρόμοιο με αυτό της Σανγκάης.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η Κίνα έχει υιοθετήσει μια αυστηρή στρατηγική μηδενικής Covid-19 μέσω lockdown, μαζικών τεστ, καραντίνας και κλεισίματος συνόρων. Ωστόσο, η εξαιρετικά μολυσματική μετάλλαξη Omicron έχει θέσει παγκοσμίως σε αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα αυτής της στρατηγικής, αφού ο ιός εξαπλώνεται σε διάφορες πόλεις και επαρχίες ταχύτερα απ’ ότι μπορεί να δράσει η κυβέρνηση.
Ήδη, οι αρχές έχουν επιβάλλει πλήρες ή μερικό lockdown σε τουλάχιστον 27 πόλεις, με τους περιορισμούς, σύμφωνα με τον υπολογισμό του CNN να επηρεάζουν έως και 165 εκατομμύρια ανθρώπους.
Πού υπάρχουν lockdown και περιορισμοί
Στην Κίνα τα κρούσματα άρχισαν να αυξάνονται τον Μάρτιο και σύντομα η χώρα οδηγήθηκε στη μεγαλύτερη έξαρση από την έναρξη της πανδημίας στην Ουχάν, στις αρχές του 2020. Η βορειοανατολική επαρχία Τζιλίν επλήγη έντονα στην αρχή του νέου κύματος.
Οι αρχές έθεσαν την επαρχιακή πρωτεύουσα Τσανγκτσούνκ, που θεωρείται βιομηχανικός κόμβος, κάτω από σκληρό lockdown στις 11 Μαρτίου, ενώ η κοντινή πόλη Τζιλίν πήρε σειρά στις 21 Μαρτίου.
Σήμερα οι αρχές των δύο περιοχών, που έχουν πληθυσμό πάνω από 13,5 εκατομμύρια κατοίκους ανακοίνωσαν ότι σύντομα θα αρχίσουν σταδιακά να άρουν τα μέτρα. Μέχρι στιγμής, ασαφές παραμένει τι θα συμβεί και υπό ποιες συνθήκες οι κάτοικοι θα μπορέσουν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Οι αρχές επέβαλαν περιορισμούς σε διάφορες άλλες πόλεις, όπως το μεγάλο οικονομικό κέντρο της Σενζέν. Η Σανγκάη, όπου έχουν εντοπιστεί πάνω από μισό εκατομμύρια κρούσματα από την 1η Μαρτίου προχώρησε σε σκληρό lockdown στα τέλη Μαρτίου που ανανεώθηκε μέχρι το τέλος του μήνα. Κάποιες γειτονιές σιγά σιγά μπορούν να αφήνουν πίσω τους περιορισμούς, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχουν μηδενικά κρούσματα για δύο εβδομάδες. Ωστόσο, οι αρχές έχουν ξεκαθαρίσει ότι θα προχωρήσουν εκ νέου σε σκληρά μέτρα, εάν εντοπιστεί ακόμη κι ένα κρούσμα τοπικά.
Στο Πεκίνο, μία μαζική εκστρατεία διαγνωστικών ελέγχων κάλυψε περίπου 20 εκατομμύρια κατοίκους, περίπου το 90% του πληθυσμού της πόλης, ενώ άλλος ένας γύρος εξετάσεων προγραμματίζεται για το διάστημα 27-30 Απριλίου.
Στοχευμένα lockdown επιβλήθηκαν σε περιοχές της Τσαογιάνγκ, όπου μπήκε απαγορευτικό στους κατοίκους 13 κτηρίων. Οι ένοικοι δεν μπορούν να εγκαταλείψουν τα διαμερίσματά τους, ενώ κάτοικοι άλλων 33 κτηρίων δεν μπορούν να εγκαταλείψουν τα κτήρια των κατοικιών τους.
Στο Πεκίνο πολλά σχολεία δημοφιλών περιοχών έκλεισαν, ενώ μεγάλα νοσοκομεία ανακοίνωσαν ότι έχουν βάλει λουκέτο. Επίσης, αυξάνονται οι χώροι ψυχαγωγίας, όπως οι κινηματογράφοι, πήραν την εντολή να κλείσουν. Μέτρα έχουν επιβληθεί στο Χανγκτζού των 12,2 εκατομμυρίων κατοίκων, το Σουτζχού, των 12,7 εκατομμυρίων κατοίκων και το Χαρμπίν, των 9,5 εκατομμυρίων κατοίκων.
Πώς είναι η ζωή με lockdown στην Κίνα
Στη Σανγκάη, σημειώθηκε χάος και δυσλειτουργίες, ενώ φόβος υπήρξε σε πόλεις που θεώρησαν ότι θα έχουν την ίδια τύχη. Κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν για έλλειψη τροφίμων και αδυναμία πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, πολύ κακές συνθήκες σε καταυλισμούς καραντίνας και σκληρά μέτρα, ενώ οι αρχές διαχωρίσουν τα παιδιά που έχουν τον ιό από τους γονείς τους.
Τον Μάρτιο, μια νοσοκόμα που βρισκόταν εκτός υπηρεσίας στη Σαγκάη πέθανε αφού απομακρύνθηκε από το τμήμα επειγόντων περιστατικών στο νοσοκομείο όπου εργαζόταν, το οποίο έκλεισε για απολύμανση. Στις αρχές Απριλίου, εργαζόμενος στον τομέα της υγείας ξυλοκόπησε μέχρι θανάτου ένα κατοικίδιο ζώο corgi αφού ο ιδιοκτήτης του βρέθηκε θετικός στον κορωνοϊό και ο φόνος εντοπίστηκε από κάμερες.
Τα περιστατικά, τόσο στη Σανγκάη όσο και σε άλλες πόλεις, έχουν προκαλέσει σάλο. Η Κίνα δεν έχει περιορίσει τις μετακινήσεις έξω από τις περιοχές υψηλού κινδύνου. Ωστόσο σε πολλές πόλεις υπήρξαν σκηνές πανικού από πολίτες που φοβούνται ότι θα έχουν ανάλογη τύχη.
Μεγάλο οικονομικό κόστος
Το lockdown έχει προκαλέσει τεράστιο πλήγμα στη δραστηριότητα, τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο, ιδιαίτερα σε πόλεις όπως η Σανγκάη και το Σεντζέν. Η ανεργία τον Μάρτιο έφτασε σε υψηλό 21 μηνών. Πολλές επιχειρήσεις, όπως η Volkswagen, η Tesla και η Pegatron, που συναρμολογεί iPhone, αναγκάστηκαν να σταματήσουν τη λειτουργία τους σε πολλά μέρη. Ραγδαία επιδείνωση γνώρισε και το γουάν, που έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2020.
Οι επιπτώσεις προκαλούν εκνευρισμό και στην πολιτική ηγεσία. Τον Μάρτιο, ο Σι Τζινπίνγκ είπε ότι η Κίνα πρέπει να «ελαχιστοποιήσει τον αντίκτυπο της επιδημίας στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη». Την Τρίτη, ζήτησε μια «ολική έκρηξη» των υποδομών για την προώθηση της ανάπτυξης, μια κίνηση ασυνήθιστη, καθώς σπανίως εκθέτει με λεπτομέρειες τα οικονομικά του σχέδια.
Γιατί η Κίνα επιμένει στη στρατηγική μηδενικού Covid
Παρά τα όσα έχουν συμβεί, τον χαμηλό αριθμό νεκρών και το υψηλότατο οικονομικό τίμημα, οι αρχές επιμένουν στην πολιτική του μηδενικού Covid, που δεν εκτιμάται ότι θα αλλάξει σύντομα.
Πολλοί Κινέζοι ηγέτες και επιστήμονες έχουν εκφράσει την ανησυχία τους ότι η χαλάρωση των περιορισμών θα επέτρεπε στον ιό να εξαπλωθεί σε εθνικό επίπεδο, προκαλώντας δυνητικά έξαρση σε μολύνσεις και θανάτους και συντρίβοντας το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, καθώς υπάρχει πολύ χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού στους ηλικιωμένους.
Η Κίνα, αν και διέθεσε πόρους στην ανάπτυξη εμβολίων, δεν μπόρεσε να διασφαλίσει ότι θα γίνουν από τους ηλικιωμένους. Η στρατηγική των αρχών για χαμηλά ποσοστά θνησιμότητας, κατά πολλούς δεν μπορεί να επιτευχθεί αλλιώς.
Επίσης, ο πρόεδρος της Κίνας θεωρείται ότι επιμένει στη στρατηγική, καθώς ο χαμηλός απολογισμός νεκρών θεωρεί ότι αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα της στρατηγικής της και την υπεροχή της έναντι των χωρών της δύσης.
Ο Σι επαναλαμβάνει την υποστήριξή του στην πολιτική μηδενικού Covid κατά την πανδημία, την ώρα που η κυβέρνηση επιδιώκει να περιορίσει τα κρούσματα, να συγκρατήσει την πτώση της οικονομίας και να περιορίσει τη δυσαρέσκεια των πολιτών.
Για τον Κινέζο πρόεδρο μάλιστα, όλα αυτά γίνονται λίγους μόλις μήνες πριν την ανάληψη της πρωτοφανούς για τη χώρα τρίτης θητείας στην εξουσία το ερχόμενο φθινόπωρο.