Για πρώτη φορά μετά την επιστροφή της δημοκρατίας στην Ισπανία πριν από τέσσερις και πλέον δεκαετίες, η ακροδεξιά, που αναπτύσσεται ταχέως, θα συμμετάσχει στην κυβέρνηση μιας περιφέρειας στο πλαίσιο συμμαχίας με τη συντηρητική δεξιά.
Το σοσιαλιστικό κόμμα του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ κατήγγειλε αμέσως αυτό που αποκάλεσε «σύμφωνο της ντροπής», ενώ το ακροδεξιό κόμμα Vox δεν έκρυψε τη φιλοδοξία του να επαναλάβει το εγχείρημα σε άλλες περιφέρειες της χώρας, αλλά κυρίως σε εθνικό επίπεδο κατά τις προσεχείς γενικές εκλογές, που θα διεξαχθούν σε λιγότερο από δύο χρόνια.
Η αντίδραση Σάντσεθ
«Είναι πολύ άσχημη είδηση για την ισπανική δημοκρατία να βλέπει τη δεξιά να ανοίγει για πρώτη φορά στη δημοκρατική μας ιστορία την πόρτα σε μια κυβέρνηση (που περιλαμβάνει) την ακροδεξιά», αντέδρασε ο Σάντσεθ, στο περιθώριο της ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής στις Βερσαλλίες.
Σε μια πολύ αποκεντρωμένη χώρα, όπου οι περιφέρειες έχουν σημαντικές εξουσίες, η είσοδος του Vox στους κόλπους της εκτελεστικής εξουσίας της Καστίλλης και Λεόν (βορείως της Μαδρίτης) έχει σημαντικές πολιτικές επιπτώσεις. Αυτό το υπερεθνικιστικό και αντιμεταναστευτικό κόμμα, το οποίο οι επικριτές του κατηγορούν ότι νοσταλγεί τον φρανκισμό, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτήν την περιφέρεια ως εργαστήριο για τις ιδέες του.
«Ιστορική μέρα»
«Είναι μια ιστορική μέρα για το Vox», δήλωσε ο Χουάν Γκαρθία-Γκαλιάρντο, που θα γίνει αντιπρόεδρος της Καστίλλης και Λεόν. «Αυτή η κυβέρνηση συνασπισμού θα δώσει ένα καλό παράδειγμα στις άλλες περιφέρειες αλλά και σε ολόκληρο το έθνος, των δυνατοτήτων διακυβέρνησης που μπορεί να υπάρχουν όταν ενωθούν το Λαϊκό Κόμμα (PP, δεξιά) και το Vox», πρόσθεσε ενώπιον των δημοσιογράφων στη Βαγιαδολίδ, την πρωτεύουσα αυτής της αγροτικής περιφέρειας των 2,4 εκατομμυρίων κατοίκων.
Άνοδος στις δημοσκοπήσεις
Το Vox ιδρύθηκε το 2014 και προκάλεσε σοκ στα τέλη του 2018 μπαίνοντας στο Κοινοβούλιο της Ανδαλουσίας, στον νότο, ιστορικό προπύργιο της αριστεράς και πολυπληθέστερη περιφέρεια της Ισπανίας.
Αλλά μέχρι εδώ, είτε σε αυτή τη νότια περιφέρεια είτε σε αυτή της Μαδρίτης, αυτό το κόμμα πάντα υποστήριζε περιφερειακά στελέχη που τελούσαν υπό την ηγεσία του Λαϊκού Κόμματος χωρίς να αποτελούν μέρος του.
Η τρίτη δύναμη
Σε εθνικό επίπεδο, το Vox έγινε στις βουλευτικές εκλογές του 2019, η τρίτη δύναμη στη χώρα και έχει 52 βουλευτές από τους 350 στο ισπανικό κοινοβούλιο. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις προβλέπουν ακόμη καλύτερο ποσοστό για το Vox στις επόμενες εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τον Ιανουάριο του 2024 το αργότερο, και σκιαγραφούν μια πιθανή απόλυτη πλειοψηφία PP-Vox.