Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να πέφτουν πάνω στον επικοινωνιακά χαρισματικό και υπερδραστήριο στα social media Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Υπάρχει ωστόσο εντός της ουκρανικής κυβέρνησης το θηλυκό «έτερο εγώ» του.
Ονομάζεται Ιρίνα Βέρεστσουκ. Είναι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Κιέβου και δεξί χέρι του προέδρου. Πλέον αναδεικνύεται σε ένα από τα κεντρικά πρόσωπα του πολέμου.
Υπουργός Επανένταξης των Προσωρινά Κατεχόμενων Εδαφών -τα οποία έχουν πια πολλαπλασιαστεί- σήμερα έχει κομβικό ρόλο στην οργάνωση της απομάκρυνσης αμάχων από πόλεις που σφυροκοπούνται από τις ρωσικές δυνάμεις.
Προχθές, ήταν αυτή που ανακοίνωσε ότι το Κίεβο απορρίπτει το ρωσικό τελεσίγραφο για την παράδοση της μαρτυρικής Μαριούπολης, καταγγέλλοντας «εσκεμμένη χειραγώγηση» και «αληθινή απαγωγή ομήρων».
Σε συνεντεύξεις της σε διεθνή ΜΜΕ, καταγγέλλει συνεχώς τη Μόσχα για «τρομοκρατία» και «εγκλήματα πολέμου».
Όλες οι τελευταίες αναρτήσεις της 42χρονης πολιτικού στον λογαριασμό της στο Instagram αφορούν πλέον αποκλειστικά στον πόλεμο, στις προσπάθειες οργάνωσης ανθρωπιστικών διαδρόμων και σε εκκλήσεις σε διεθνείς οργανισμούς.
Όπως και ο πρόεδρος Ζελένσκι, έτσι και η ίδια είναι πλέον ντυμένη στα χακί.
Σε αντίθεση πάντως με αρκετούς συναδέλφους της στο υπουργικό συμβούλιο της Ουκρανίας, η Ιρίνα ήταν μάχιμη πολύ πριν από τη ρωσική εισβολή.
Έχει υπηρετήσει ως αξιωματικός στον ουκρανικό στρατό για πέντε χρόνια.
Μέχρι να ξεσπάσει ο πόλεμος, εξασκείτο τακτικά στο καράτε, στην ταϊλανδέζικη πυγμαχία και σε τεχνικές μάχης σώμα με σώμα.
Σήμερα, σχεδόν σε όλες τις εμφανίσεις της εκτός του προεδρικού μεγάρου φέρει στρατιωτική περιβολή.
Πολιτικός στα «χαρακώματα»
Έδρα της Ιρίνα Βέρεστσουκ παραμένει η ουκρανική πρωτεύουσα. «Το Κίεβο δεν θα το πάρουν οι Ρώσοι», λέει σε συνέντευξή της στο αυστραλιανό δίκτυο ABC.
«Δεν θα τα καταφέρουν. Διαφορετικά θα πεθάνουμε όλοι εδώ, μαζί με αυτούς»…
Στο ίδιο μήκος κύματος με τον Ζελένσκι, επιμένει ότι το ΝΑΤΟ θα πρέπει να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης των πτήσεων πάνω από την Ουκρανία και να εξοπλίσει τις δυνάμεις της με αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα.
«Ο [Αμερικανός πρόεδρος] Μπάιντεν και ο [Γερμανός καγκελάριος] Σολτς είναι πολύ επιφυλακτικοί. Ο [Ρώσος πρόεδρος] Πούτιν είναι σαν τον Μπιν Λάντεν, πρέπει να μας βοηθήσετε να τον σταματήσουμε», λέει η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης σε άλλη συνέντευξή της, αυτή τη φορά στην εφημερίδα La Stampa.
«Επιτρέψτε μου να διευκρινίσω ότι ο Ζελένσκι δεν είπε ότι η Ουκρανία δεν μπορεί ή δεν θέλει να ενταχθεί στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Ήθελε να υπογραμμίσει ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι έτοιμο να υποδεχθεί την Ουκρανία», συμπληρώνει η Βέρεστσουκ με εμφανή ενόχληση για τη στάση της Δύσης.
«Ο πρόεδρος απλώς είπε τα πράγματα με το όνομά τους. Εξαιτίας αυτής της πραγματικότητας βρισκόμαστε σε αυτήν την κατάσταση. Όσον αφορά τις όποιες παραχωρήσεις, θα προτιμούσα να επικεντρωθώ σε αυτό που δεν είμαστε διατεθειμένοι να παραχωρήσουμε, δηλαδή τα εδάφη μας».
Η… «Χίλαρι της Ουκρανίας» και ο Πούτιν
Για πολλούς, η 42χρονη Ιρίνα αποτελεί πλέον γυναίκα-σύμβολο της ουκρανικής αντίστασης.
Αρκετοί την ονομάζουν «Σιδηρά Κυρία».
Άλλοι, ορμώμενοι και από το παρουσιαστικό της, την αποκαλούν «Ουκρανή Χίλαρι», παρομοιάζοντάς την με την Αμερικανίδα πρώην ΥΠΕΞ και πρώην προεδρική υποψήφια των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον.
Όμως οι κόσμοι τους ελάχιστα συγκλίνουν.
Η Ιρίνα σπούδασε στο ίδιο μέρος όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε: στη Λβιβ. Αρχικά αποφοίτησε από το Στρατιωτικό Ινστιτούτο του τοπικού Πολυτεχνείου. Μετά από τη Νομική Σχολή του τοπικού πανεπιστημίου. Κι έπειτα από το Ινστιτούτο Κρατικής Διοίκησης της ομώνυμης περιφέρειας.
Υπηρέτησε στον ουκρανικό στρατό. Έγινε δικηγόρος. Έκανε τα πρώτα βήματά της στην πολιτική μέσα από την τοπική αυτοδιοίκηση. Φιλοευρωπαία, έγινε στα 31 της η νεότερη γυναίκα που εξελέγη δήμαρχος στα χρονικά της Ουκρανίας. Ήταν το 2010 στη γενέτειρά της, τη Ράβα Ρούσκα: μια μεθοριακή πόλη 9.000 κατοίκων, μόλις 20 χιλιόμετρα από την Πολωνία.
Η πρώτη της απόπειρα να μπει στη Βουλή το 2014, ως ανεξάρτητη βουλευτής, απέτυχε. Είχε μόλις προηγηθεί η φιλοδυτική εξέγερση του Μαϊντάν, αλλά και οι δηλώσεις της Βέρεστσουκ το 2013 ότι θα ήθελε η Ουκρανία να είχε έναν πρόεδρο σαν τον Βλαντίμιρ Πούτιν, που «ενεργεί για το συμφέρον της χώρας του».
«Αν είχαμε έναν τέτοιο πολιτικό, θα τον ψήφιζα», είχε πει. Δήλωση, για την οποία ζήτησε μετέπειτα πολλές φορές συγγνώμη.
Ακολούθησε ένα διάλειμμα από την πολιτική, με ένα νέο κύκλο σπουδών στην Πολωνία σε θέματα αποκέντρωσης.
Από το 2016 και για μια τριετία, η Ιρίνα διετέλεσε πρόεδρος του Διεθνούς Κέντρου Μελετών και Συναινετικών Πρακτικών για τη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα.
Μια «Υπηρέτρια του Λαού»
Το 2019 εντάχθηκε στο κόμμα «Υπηρέτης του Λαού» του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και εξελέγη βουλευτής.
Το 2020 διεκδίκησε ανεπιτυχώς τη δημαρχία του Κιέβου.
Ουκρανικά δημοσιεύματα της εποχής ανέφεραν ότι είχε έρθει σε ρήξη με μέλη του κόμματος για την συνεχή προβολή της στα ΜΜΕ και δη όσων συνδέονταν με συμφέροντα του φιλορώσου Ουκρανού ολιγάρχη Βίκτορ Μεντβεντσούκ (ο Πούτιν έχει βαφτίσει την μια του κόρη).
Η ίδια αρνήθηκε κάθε σχέση.
Μόλις την προηγούμενη χρονιά εν τω μεταξύ είχε προκαλέσει και πάλι σάλο με δηλώσεις της για την προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
«Θέλουμε, αλλά δεν μας παίρνουν. Χτυπάμε μία πόρτα που είναι κλειστή και χάνουμε σε υπόληψη. Δεν μπορούμε να πάμε εκεί όπου δεν μας θέλουν», είπε πει προ τριετίας.
Η δήλωσή της τότε παρερμηνεύτηκε και η ίδια αναγκάστηκε λίγο μετά να κάνει διευκρινήσεις, τονίζοντας ότι είναι μεν αναφανδόν υπέρ της ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ. Όμως, προσέθεσε, «θέλω να είμαι ειλικρινής με τους πολίτες»…
Ανέλαβε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης μόλις τον περασμένο Νοέμβριο. Σήμερα ανήκει μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών, Ντμίτρο Κουλέμπα, στον σκληρό πυρήνα των συνεργατών του προέδρου Ζελένσκι.
Από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος, ζει και εργάζεται σε ένα καταφύγιο στο Κίεβο, μακριά από την οικογένειά της.
Έχει έναν γιο από τον πρώτο γάμο της και ένα θετό γιό από τον δεύτερο σύζυγό της, βετεράνο των ουκρανικών ειδικών δυνάμεων «Alpha».
Πλέον, ανέφερε στην στην εφημερίδα La Repubblica, κοιμάται μόνο 2-3 ώρες την ημέρα και τις υπόλοιπες δουλεύει.
«Έχω έναν γιο 17 ετών και έχω να μάθω νέα του εδώ και ημέρες», είπε. «Όμως αυτή τη στιγμή είμαι η μητέρα όλων των παιδιών της Ουκρανίας που με χρειάζονται και είναι στα καταφύγια».