Οι συνομιλίες που άρχισαν τον Απρίλιο στη Βιέννη με σκοπό να επανέλθει σε πλήρη ισχύ η διεθνής συμφωνία για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν δεν αναμένεται να ξαναρχίσουν παρά σε δύο ως τρεις μήνες, σύμφωνα με την Τεχεράνη.
Υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι συνομιλίες αυτές έχουν σκοπό να επιστρέψουν στη συμφωνία οι ΗΠΑ, τις οποίες απέσυρε από αυτή τον Μάιο του 2018 μονομερώς ο αμερικανός πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, και να επανέλθει στην πλήρη τήρησή της το Ιράν, το οποίο αθετεί μέρος των υποχρεώσεων που ανέλαβε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την επαναφορά σε ισχύ όλων των αμερικανικών κυρώσεων και τη διεύρυνσή τους.
Οι διαπραγματεύσεις ανεστάλησαν την 20ή Ιουνίου, δύο ημέρες μετά τη νίκη του υπερσυντηρητικού Εμπραχίμ Ραϊσί στις ιρανικές προεδρικές εκλογές· δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη ημερομηνία για την επανέναρξή τους.
«Δεν σκοπεύουμε να εγκαταλείψουμε το τραπέζι των διαπραγματεύσεων (…) η κυβέρνηση θεωρεί πως αληθινή διαπραγμάτευση είναι μια διαπραγμάτευση που θα έχει χειροπιαστά αποτελέσματα, που θα επιτρέψουν να προασπιστούν τα συμφέροντα και τα δικαιώματα του ιρανικού έθνους», συνόψισε ο νέος υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, ο Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στην κρατική τηλεόραση και μεταδόθηκε προχθές Τρίτη το βράδυ.
«Η άλλη πλευρά γνωρίζει (…) ότι είναι απαραίτητη μια διαδικασία δύο ή τριών μηνών ώστε να σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση και να λάβει την όποια απόφαση», πρόσθεσε, συμπληρώνοντας πάντως ότι οι διαπραγματεύσεις στη Βιένη αποτελούν «ζήτημα ημερησίας διάταξης για την εξωτερική πολιτική και την κυβέρνηση».
Ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λεντριάν κάλεσε χθες Τετάρτη τον ιρανό νέο ομόλογό του να φροντίσει να υπάρξει «άμεση επανέναρξη» των συνομιλιών για τη συμφωνία όσον αφορά το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Ισλαμικής Δημοκρατίας, επισήμως το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ).
«Ο υπουργός υπογράμμισε τη σημασία και την επείγουσα φύση της άμεσης επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, που διέκοψε το Ιράν τον Ιούνιο», δήλωσε εκπρόσωπος του Κε ντ’ Ορσέ έπειτα από τηλεφωνική συνδιάλεξη των επικεφαλής της διπλωματίας των δύο χωρών.
Ο κ. Ραϊσί διαδέχθηκε στις αρχές Αυγούστου τον μετριοπαθή Χασάν Ρουχανί, τον βασικό αρχιτέκτονα, στην ιρανική πλευρά, της συμφωνίας που υπογράφτηκε στη Βιένη το 2015.
Η κυβέρνησή του ορκίστηκε την 26η Αυγούστου, αφού εξασφάλισε την ψήφο εμπιστοσύνης του κοινοβουλίου.
Η συμφωνία της Βιένης προσέφερε στο Ιράν ελάφρυνση των κυρώσεων χωρών της Δύσης και του ΟΗΕ με αντάλλαγμα τη δέσμευση της Τεχεράνης να μην επιδιώξει ποτέ την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου και να περιορίσει δραστικά τις δραστηριότητές της στο πεδίο της πυρηνικής ενέργειας.
Αλλά η απόφαση του κ. Τραμπ να αποσύρει την Ουάσινγκτον μονομερώς και να επιβάλει όχι μόνο τις προηγούμενες κυρώσεις αλλά και νέες οδήγησε το Ιράν να αρχίσει από τον Μάιο του 2019 να εγκαταλείπει την τήρηση πολλών περιορισμών στο πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της χώρας που προέβλεπε το ΚΟΣΔ.
Ο διάδοχος του Τζο Μπάιντεν λέει πως θέλει οι ΗΠΑ να επανέλθουν στο ΚΟΣΔ.
Οι διαπραγματεύσεις στη Βιένη γίνονται ανάμεσα στο Ιράν και τα άλλα πέντε κράτη που παραμένουν συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία του 2015 (Γερμανία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία). Οι ΗΠΑ συμμετέχουν στις συνομιλίες εκ του σύνεγγυς, χωρίς απευθείας επαφή με το Ιράν.