Η ανακατάληψη του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν κι η ταπεινωτική, χαοτική αποχώρηση των ΗΠΑ συνιστά μια πολιτική καταστροφή για τον Τζο Μπάιντεν, η αποτυχία της κυβέρνησης του οποίου να συντονίσει μια συντεταγμένη έξοδο έρχεται να καταφέρει σημαντικό πλήγμα στην προεδρία του και να αφήσει μελανή κηλίδα στην κληρονομιά του, σχολιάζουν αμερικανικά ΜΜΕ, όπως το CNN.
Το καζάνι της οργής, σημειώνει το BBC, βράζει μεταξύ πολιτικών και πρώην στρατηγών στην Ουάσιγκτον κατά του Μπάιντεν, που συνέχισε προσθέτοντας τα δικά του λάθη την ίδια πορεία δύο δεκαετιών με ολέθρια σφάλματα από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, με παρανοήσεις του πολιτικού τοπίου και της κουλτούρας στο Αφγανιστάν, ένα μείγμα στο οποίο ήρθαν να προστεθούν και οι ευθύνες της διεφθαρμένης πολιτικής ηγεσίας μιας αποτυχημένης χώρας.
Οι επικριτές του προσάπτουν στον Μπάιντεν ότι η απόφασή του να αποχωρήσουν οι ΗΠΑ από την πλέον μακροχρόνια σύρραξη στην ιστορία τους ανέτρεψε 20 χρόνια σκληρής δουλειάς και θυσιών κι άνοιξε το δρόμο για μια ανθρωπιστική καταστροφή, θέτοντας και πάλι υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία της Ουάσιγκτον. Και με την πτώση της Καμπούλ την Κυριακή αρκετοί αναρωτιούνται κατά πόσον είναι θέμα χρόνου οι Αμερικανοί ψηφοφόροι να μετανιώσουν την απόφαση του προέδρου τους να υλοποιήσει την παλιά υπόσχεση της αποχώρησης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, ενώ ορισμένα ΜΜΕ σχολιάζουν τις επιπτώσεις στην διεθνή εικόνα των ΗΠΑ:
«Να βασιστούμε στην Αμερική; Τα μαθήματα για την Ασία καθώς ο Μπάιντεν αφήνει στη μοίρα του το Αφγανιστάν», σχολιάζει το περιοδικό Time.
«Η έξοδος του Μπάιντεν από το Αφγανιστάν εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις επιδόσεις στην εξωτερική πολιτική του», αναφέρει Wall Street Journal, επικαλούμενη μεταξύ άλλων και ειδικούς που προειδοποιούν ότι η αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν μπορεί να δημιουργήσει καταφύγιο για τρομοκρατικές ομάδες.
Eνώ το The Atlantic σε άρθρο γνώμης κάνει λόγο για «προδοσία των Αφγανών από τον Μπάιντεν», που θα αμαυρώσει την υστεροφημία του.
Επιθέσεις από τους Ρεπουμπλικανούς
Όσο κι αν προσπάθησε ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν να δώσει εξηγήσεις στις κυριακάτικες εκπομπές αμερικανικών τηλεοπτικών δικτύων, είναι σχεδόν αδύνατο να παρουσιαστούν οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών ως κάτι άλλο παρά ένα εγχώριο πολιτικό και γεωπολιτικό ναυάγιο για τις ΗΠΑ. Αφού ανακοίνωσε την απόφασή του να αποχωρήσουν οι Αμερικανοί, ο Μπάιντεν υποχρεώθηκε να διατηρήσει κάπου 6.0000 στο Αφγανιστάν για να διασφαλίσει την αποχώρηση του προσωπικού της αμερικανικής πρεσβείας, την ώρα που το αεροδρόμιο της Καμπούλ πολιορκείται από χιλιάδες άτομα που ψάχνουν να βρουν τρόπο να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Μια αποτυχία διασφάλισης ασφαλούς εξόδου όλων των Αμερικανών ή πιθανές απώλειες μεταξύ των στρατιωτών θα ενέτεινε την καταστροφική ζημιά για τον Μπάιντεν εν μέσω νέων συγκρίσεων με την οδυνηρή ήττα στο Βιετνάμ και την ταπεινωτική εκκένωση της Σαϊγκόν. Η κρίση του ως προέδρου αμφισβητείται και λόγω ενός βίντεο, πριν από ένα μήνα, όπου εμφανίζεται να λέει ότι η νίκη των Ταλιμπάν «δεν είναι αναπόφευκτη» κι ότι δεν θα επαναληφθούν σκηνές, όπως στη Σαϊγκόν, με ελικόπτερα να απομακρύνουν μέλη του προσωπικού από τη στέγη της αμερικανικής πρεσβείας στην Καμπούλ.
Όμως αυτό ακριβώς το σενάριο παίχθηκε το Σαββατοκύριακο, όταν οι ΗΠΑ έσπευσαν να απομακρύνουν τους Αμερικανούς και να υποστείλουν την αστερόεσσα την ώρα που οι Ταλιμιπάν καταλάμβαναν την πρωτεύουσα.
Ο Μπάιντεν παρέμεινε το Σαββατοκύριακο στο Καμπ Ντέιβιντ και δεν απεύθυνε διάγγελμα στους Αμερικανούς, αλλά εξέδωσε μια γραπτή ανακοίνωση δικαιολογώντας την απόφαση για την αποχώρηση από το Αφγανιστάν κάνοντας λόγο για «συντεταγμένη» εκκένωση. Κι οι εικόνες του σ’ έναν ασφαλή χώρο συνεδριάσεων να μιλά με αξιωματούχους μέσω τηλεδιάσκεψης, ελάχιστα συνεισέφεραν στην εικόνα ενός αποφασιστικού ηγέτη. Οι σκηνές από την Καμπούλ άφησαν ανοικτό το πεδίο δράσης στους Ρεπουμπλικανούς να εξαπολύσουν επιθέσεις κατά του Δημοκρατικού Προέδρου των ΗΠΑ. Ο προκάτοχός του στο ύπατο αξίωμα της χώρας, Ντόναλντ Τραμπ έσπευσε να ζητήσει την παραίτηση του Μπάιντεν χαρακτηρίζοντας «θρυλικό» αυτό που έκανε ο νυν ένοικος του Λευκού Οίκου στο Αφγανιστάν: «Θα μείνει στην ιστορία ως μια από τις μεγαλύτερες αμερικανικές ήττες», είπε.
«Καλώ τον πρόεδρο Μπάιντεν να σταματήσει να βρίσκει δικαιολογίες για τα δικά του λάθη και να απευθυνθεί αυτοπροσώπως στο λαό», είπε ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικανών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Κέβιν ΜακΚάρθι, ενώ ο συνάδελφός του Μιτς ΜακΚόνελ, επικεφαλής της μειοψηφίας των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, κατήγγειλε την «καταστροφική» αποχώρηση από το Αφγανιστάν, προσθέτοντας: «Όλοι το έβλεπαν να έρχεται εκτός από τον Πρόεδρο, που απέρριψε δημοσίως και με περισσή αυτοπεποίθηση αυτό το ενδεχόμενο πριν από λίγες εβδομάδες». Από την πλευρά του ο κορυφαίος Ρεπουμπλικανός στην Επιτροπή Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής, Μάικλ ΜακΚολ εκτόξευσε σφοδρά βέλη κατά του Μπάιντεν για την «ολοκληρωτική καταστροφή επικών διαστάσεων», όπως είπε. Το γεγονός ότι πολλοί εξ’ αυτών που εξαπέλυσαν τα σφοδρότερα πυρά, ήταν επί χρόνια υπέρ της αποτυχημένης μακροχρόνιας εμπλοκής των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, που προετοίμασε το έδαφος για όσα έγιναν το Σαββατοκύριακο στην Καμπούλ, είναι απίθανο να κατευνάσει την πολιτική θύελλα που αντιμετωπίζει ο Μπάιντεν.
Helicopters landing near U.S. Embassy in #Kabul as #Taliban
Makes first gains in #capital province.
Via @AJEnglish#Talibans pic.twitter.com/Z1vDGZJiD4— SHUJAAT ALI(shigri) (@ShujaatShigree) August 15, 2021
Άλλο ένα πλήγμα στην εικόνα των ΗΠΑ διεθνώς
Ο Μπάιντεν καλείται τώρα να ανατρέψει το αφήγημα της παταγώδους αποτυχίας για την κυβέρνησή του σε μια περίοδο που καλπάζει η μετάλλαξη Δέλτα στις ΗΠΑ. Και παρά τη δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας και τη νίκη στη Γερουσία αναφορικά με το τεράστιο σχέδιό του για τις υποδομές, οι αντίπαλοί του επικαλούνται την αύξηση του πληθωρισμού και τους τεράστιους αριθμούς μεταναστών που προσπαθούν να περάσουν από τα νότια σύνορα της χώρας ως αποδείξεις ότι η προεδρία του είναι σε κρίση.
Ωστόσο, τα συμπεράσματα ότι η κρίση στο Αφγανιστάν θα αφήσει μόνιμη κηλίδα στον Μπάιντεν, ίσως αποδειχθούν πρόωρα, σχολιάζουν αμερικανικά ΜΜΕ, δεδομένης της βαθιάς ανησυχίας της αμερικανικής κοινής γνώμης για το κόστος και την έκβαση των πολέμων των ΗΠΑ μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2011. Στη διεθνή σκηνή, ωστόσο, η χαοτική αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν πυροδοτεί αμφιβολίες για τη σταθερότητα της Ουάσιγκτον ως συμμάχου. Μετά τη δήλωση «η Αμερική επέστρεψε» – στον απόηχο της διεθνούς απομόνωσης στην οποία είχε ωθήσει ο Τραμπ τις ΗΠΑ – στο πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό, πριν από μερικούς μήνες, η πρώτη πραγματική κρίση εξωτερικής πολιτικής για τον Μπάιντεν πήρε σάρκα και οστά με την ταπεινωτική, εσπευσμένη αποχώρηση των ΗΠΑ. Κι η έκκλησή του για την προστασία των δημοκρατικών αξιών στο εξωτερικό υπονομεύεται από την απόφασή του να εγκαταλείψει μια εύθραυστη δημοκρατική κυβέρνηση στο Αφγανιστάν.