Κοινό μέτωπο συγκροτούν Αμερικανοί βουλευτές, οι οποίοι είναι μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας για ελληνικά θέματα στο Κογκρέσο, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν θα προχωρήσει στην πώληση, αλλά και στην αναβάθμιση του υφιστάμενου στόλου μαχητικών F-16 της Τουρκίας.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι βουλευτές έχουν καταθέσει μια διακομματική τροπολογία στον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ (NDAA), η οποία απαγορεύει στον πρόεδρο να μεταφέρει όπλα σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ που μέσα στον τελευταίο χρόνο έχει προχωρήσει σε επανειλημμένες παραβιάσεις του εναέριου χώρου ή της κυριαρχίας ή της εδαφικής ακεραιότητας άλλου μέλους του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, η τροπολογία αφήνει ένα παράθυρο ανοιχτό που επιτρέπει στον πρόεδρο να ξεπεράσει τους περιορισμούς που διατυπώνονται εάν πιστοποιήσει στο Κογκρέσο ότι κάτι τέτοιο είναι προς το ζωτικό συμφέρον εθνικής ασφάλειας ΗΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος θα πρέπει να παρέχει μια λεπτομερή περιγραφή των συγκεκριμένων μέτρων που λαμβάνονται για να διασφαλιστεί ότι τα αμερικανικά όπλα δεν χρησιμοποιούνται για παραβιάσεις της κυριαρχίας άλλου μέλους του ΝΑΤΟ.
Στην κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν οι Αμερικανοί βουλευτές Τίνα Τίτους, Κρις Παππάς, Τσάρλι Κριστ, Κάρολιν Μαλόνεϊ, Φρανκ Παλλόνε, και Τζον Σαρμπάνης αναγνωρίζουν ότι η υποχώρηση της Άγκυρας στην αντίθεσή της στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ είναι μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη. Ωστόσο, υπενθυμίζουν ότι «την τελευταία δεκαετία, η Τουρκία δεν ήταν παραγωγικό μέλος του ΝΑΤΟ, ούτε ένας αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ» και επισημαίνουν ότι υπάρχουν ακόμα πάρα πολλά εκκρεμή ζητήματα, τα οποία δεν πρέπει να επιτρέψουν τη μεταφορά των F-16 στην Τουρκία.
Ειδικότερα, οι Αμερικανοί βουλευτές τονίζουν στην κοινή τους ανακοίνωση ότι:
• Η Τουρκία παραμένει υπό το καθεστώς των κυρώσεων CAATSA λόγω της απόκτησης του ρωσικού συστήματος S-400. Η συγκεκριμένη νομοθεσία δεν επιτρέπει στην κυβέρνηση να πουλήσει ένα αμυντικό σύστημα πρώτης γραμμής σε μια χώρα που βρίσκεται υπό το καθεστώς των κυρώσεων.
• Η Τουρκία έχει επιδοθεί σε μια σειρά ανταγωνιστικών ενεργειών στο Αιγαίο, τόσο με τις συστηματικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου όσο και με την πραγματοποίηση υπερπτήσεων πάνω από τα ελληνικά νησιά.
• Η πώληση αλλά και η αναβάθμιση των F-16 παραβίαζε τον αμερικανικό Νόμο περί Ελέγχου Εξαγωγών Όπλων, καθώς ο συγκεκριμένος νόμος επιτρέπει μόνο τη μεταφορά εξοπλισμού για νόμιμες επιχειρήσεις αυτοάμυνας. Με δεδομένο ότι τα F-16 ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν τόσο στο Αιγαίο όσο και εναντίον των Κούρδων στη Βόρεια Σύρια, οι βουλευτές κρίνουν ότι το δεν συντρέχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις που προβλέπονται από την νομοθεσία.
• Η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει δώσει πληροφορίες σχετικά με το πώς εργάζεται για να σταματήσει την Τουρκία από αυτές τις ανταγωνιστικές ενέργειες ενάντια σε έναν σύμμαχο των ΗΠΑ (Ελλάδα).
Η επιστολή των βουλευτών
Στις 30 Ιουνίου, ο πρόεδρος Μπάιντεν επιβεβαίωσε τις προθέσεις του να προχωρήσει στην πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία. Στις δηλώσεις του, σημείωσε ότι πριν προχωρήσει σε οποιαδήποτε πώληση και μεταφορά όπλων, το Κογκρέσο θα πρέπει να εγκρίνει το αίτημα.
Ενώ η υποχώρηση της Τουρκίας στην αντίθεσή της στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ είναι μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη, υπάρχουν ακόμη πάρα πολλά εκκρεμή ζητήματα για να μην προχωρήσουμε με την πώληση των F-16 στην κυβέρνηση του Ερντογάν. Την τελευταία δεκαετία, η Τουρκία δεν ήταν παραγωγικό μέλος του ΝΑΤΟ ούτε αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ.
Η Τουρκία, συγκεκριμένα η Διεύθυνση της Αμυντικής Βιομηχανίας, παραμένει υπό κυρώσεις μέσω του νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (CAATSA) ως αποτέλεσμα της αγοράς του ρωσικού αντιπυραυλικού αμυντικού συστήματος S-400. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει δώσει απαντήσεις για το πώς η Τουρκία θα πληρούσε τις προϋποθέσεις για να εξαιρεθεί από αυτές τις κυρώσεις και πώς η κυβέρνηση θα μετριάσει τους κινδύνους της συνύπαρξης των F-16 με ένα ρωσικό οπλικό σύστημα. Άλλωστε γι’ αυτό η Τουρκία απομακρύνθηκε από το πρόγραμμα των F-35.
Από τις αρχές του 2022 η Τουρκία έχει παραβιάσει τον εναέριο χώρο της Ελλάδας, συμμάχου στο ΝΑΤΟ, πάνω από 2.377 φορές, συμπεριλαμβανομένων 120 υπερπτήσεων πάνω από το ελληνικό έδαφος. Οι ανταγωνιστικές ενέργειες της Τουρκίας στο Αιγαίο, καθώς και η εχθρική της στάση απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση, καθιστούν σαφές ότι οι Τούρκοι δεν σκοπεύουν να αναστείλουν σύντομα αυτές τις επιθετικές και αποσταθεροποιητικές ενέργειες.
Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρούσαν στην πώληση F-16, αναμφίβολα θα χρησιμοποιούνταν πολεμικά αεροσκάφη αμερικανικής κατασκευής για την παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου. Αυτό θα παραβίαζε τον νόμο περί ελέγχου εξαγωγών όπλων, ο οποίος επιτρέπει μόνο τη μεταφορά εξοπλισμού για νόμιμες επιχειρήσεις αυτοάμυνας. Τους τελευταίους επτά μήνες, καμία από τις ενέργειες της Τουρκίας στο Αιγαίο που σχετίζεται με την Ελλάδα δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως αμυντική, αλλά μάλλον πρόκειται για εκφοβισμό. Η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει παράσχει πληροφορίες σχετικά με το πώς εργάζεται για να σταματήσει την Τουρκία από αυτές τις ανταγωνιστικές ενέργειες προς έναν σύμμαχο των ΗΠΑ.
Τέλος, εκτός από την επιθετικότητα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, ο πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι βρίσκεται στα πρόθυρα νέας εισβολής στη Συρία με συγκεκριμένη πρόθεση να στοχεύσει τις κουρδικές δυνάμεις στο Βορρά. Πολλές από αυτές τις δυνάμεις έχουν πολεμήσει στο παρελθόν και έχουν βοηθήσει τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην περιοχή. Εάν η Τουρκία αποκτούσε μαχητικά συστήματα F-16, θα χρησιμοποιούνταν σαφώς σε αυτή τη νέα επίθεση κατά των συμμάχων μας των Κούρδων της Συρίας. Η κυβέρνηση δεν έχει παράσχει πληροφορίες σχετικά με το πώς θα διασφαλίσει ότι αυτά τα άτομα, στα οποία βασιστήκαμε στο παρελθόν και μπορεί να χρειαστεί να το κάνουμε ξανά στο μέλλον, θα προστατευτούν από όπλα που έχουν αναπτυχθεί από τις ΗΠΑ.
Μέχρι να μπορέσει η κυβέρνηση να δώσει τις κατάλληλες απαντήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο σκόπευε να μετριάσει τις προαναφερθείσες ανησυχίες, θα συνεχίσουμε να αντιτασσόμαστε σε αυτή τη μεταφορά όπλων και να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα F-16 δεν θα παραδοθούν στην τουρκική κυβέρνηση.
Δεύτερη τρολοπογία
Ο βουλευτής Κρις Πάπας βάζει στο στόχαστρο την Τουρκία με δεύτερη τροπολογία που κατατέθηκε επίσης στο νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ (NDAA). Αφορά συγκεκριμένα την Τουρκία, καθώς αναφέρει ότι ο «πρόεδρος δεν μπορεί να πουλήσει, να μεταφέρει, να διευκολύνει τη μεταφορά ή να εγκρίνει άδεια για την εξαγωγή μαχητικών αεροσκαφών F-16 ή τεχνολογίας για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των F-16 στην κυβέρνηση της Τουρκίας ή σε οποιαδήποτε υπηρεσία ή όργανο της Τουρκίας».
Όπως συνηθίζεται στις τροπολογίες υπάρχει πρόβλεψη που επιτρέπει στον πρόεδρο να άρει τους περιορισμούς εάν πιστοποιήσει στις αρμόδιες επιτροπές (Άμυνας και Εξωτερικών) της Βουλής και της Γερουσίας κατά την προηγούμενη περίοδο 120 ημερών, η κυβέρνηση της Τουρκίας δεν:
• παραβίασε την κυριαρχία της Ελλάδας, κάνοντας σε αυτό το σημείο συγκεκριμένη αναφορά στις υπερπτήσεις.
• παραβίασε την περιοχή δικαιοδοσίας του FIR Αθηνών που καθορίζεται από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας.
• προχωρήσε σε ενέργειες που υποβαθμίζουν την διαλειτουργικότητα του ΝΑΤΟ.
• εξέθεσε τα μέσα του ΝΑΤΟ σε εχθρικούς παράγοντες.
• υποβάθμισε τη γενική ασφάλεια των χωρών μελών του ΝΑΤΟ.
Στην τροπολογία επισημαίνεται ότι αυτή η απαγόρευση είναι σύμφωνη με τον Νόμο περί Ελέγχου Εξαγωγών Όπλων, ο οποίος επιτρέπει την πώληση αμερικανικών οπλικών συστημάτων μόνο για αμυντική χρήση.
H αναβάθμιση των τουρκικών F-16 θα οδηγήσει πιθανότατα σε περισσότερους θανάτους και καταστροφή στην περιοχή
Την έντονη διαφωνία τους στη δημόσια στήριξη που εξέφρασε ο πρόεδρος Μπάιντεν στο αίτημα της Τουρκίας για την αγορά και την αναβάθμιση μαχητικών F-16 εκφράζουν Αμερικανοί βουλευτές, οι οποίοι έστειλαν επιστολή στον Λευκό Οίκο. Σε αυτή τη προσπάθεια ηγετικό ρόλο παίζει ο Δημοκρατικός βουλευτής Φρανκ Παλόν. Στην επιστολή των μελών του Κογκρέσου εκφράζεται ανησυχία για τη στάση που τηρεί ο Λευκός Οίκος, καθώς σημειώνεται ότι μια τέτοια εξέλιξη θα ανταμείψει τον πρόεδρο Ερντογάν για την μη τήρηση των δεσμεύσεων της Τουρκίας τόσο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και προς το ΝΑΤΟ.
«Ο Ερντογάν επιλέγει να βάζει το προσωπικό όφελος πάνω από το συλλογικό καλό των συμμάχων του. Η επιλογή του να εμποδίσει τη Φινλανδία και τη Σουηδία να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ μέχρι να λάβει παράλογες διαβεβαιώσεις καθιστά σαφές ότι δεν έχει κάνει τίποτα για να ενισχύσει το ΝΑΤΟ από τότε που η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πυροδότησε τη μεγαλύτερη κρίση που έχει αντιμετωπίσει η συμμαχία εδώ και δεκαετίες», αναφέρουν οι βουλευτές στην επιστολή τους.
Συνεχίζοντας, υποστηρίζουν ότι αυτές οι πρακτικές του Τούρκου πρόεδρου, ο οποίες αντιτίθενται στο κοινό καλό της συμμαχίας, δεν πρέπει να αποτελούν έκπληξη, καθώς η Άγκυρα έχει προβεί σε μια σειρά αποσταθεροποιητικών ενεργειών, οι οποίες εκτείνονται από την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι την Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
«Το καθεστώς του (Ερντογάν) έχει χρησιμοποιήσει επανειλημμένα τη στρατιωτική ισχύ του για να αποσταθεροποιήσει την Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, τον Νότιο Καύκασο και τη Βόρεια Αφρική. Οι δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία και η Τουρκία έχουν χρησιμοποιήσει όπλα και εξαρτήματα αμερικανικής κατασκευής κατά τη διάρκεια αυτών των εισβολών για να διαπράξουν εγκλήματα πολέμου, συμπεριλαμβανομένων βομβαρδισμών αμάχων και στόχων όπως νοσοκομεία και σχολεία στο Ιράκ, στη Συρία και στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί επανειλημμένα για να παραβιάσουν την εδαφική ακεραιότητα συμμάχων και εταίρων του ΝΑΤΟ, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Αυτές δεν είναι ενέργειες ενός αφοσιωμένου και αξιόπιστου συμμάχου», τονίζεται χαρακτηριστικά.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι Αμερικανοί βουλευτές υποστηρίζουν ότι η πώληση προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών στην Τουρκία δεν θα προσφέρει κανένα κίνητρο στον Ερντογάν για να αλλάξει τη συμπεριφορά του και να μετατραπεί σε καλό σύμμαχο. Μάλιστα, εκτιμούν ότι τα αμερικανικά όπλα που θα δοθούν στην Τουρκία ενδέχεται να οδηγήσουν σε περισσότερους θανάτους και καταστροφή στην ευρύτερη περιοχή.
Τέλος, υπενθυμίζουν στον πρόεδρο Μπάιντεν ότι η Τουρκία συνεχίζει να χρησιμοποιεί το συστήμα αντιπυραυλικής άμυνας S-400, το οποίο μπορεί δυνητικά να εκθέσει σημαντικές πληροφορίες οπλικών και στρατιωτικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ στη Ρωσία. Η επιστολή καταλήγει λέγοντας «καθώς η κυβέρνησή σας επιδιώκει να προωθήσει την πώληση νέων F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία, πρέπει να γνωρίζετε ότι θα κάνουμε κάθε δυνατή ενέργεια ως μέλη του Κογκρέσου για να την αποτρέψουμε. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρέπει να παράσχουν περαιτέρω στήριξη στον στρατό της Τουρκίας έως ότου ληφθούν απτά βήματα για τον τερματισμό των αποσταθεροποιητικών ενεργειών και των παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου στο εσωτερικό και στο εξωτερικό (της χώρας)».