Οι μέρες που οι γιατροί δέχονταν χειροκροτήματα στα μπαλκόνια έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Τουλάχιστον στις ΗΠΑ, όπου οι επαγγελματίες υγείας είναι αντιμέτωποι με μια νέα πανδημία: εκείνη των ασθενών κοροναϊού που δεν εμπιστεύονται τις θεραπευτικές μεθόδους που εφαρμόζουν για τη σωτηρία τους.
Ο Τζακ Λίονς είναι ένας από τους αμερικανούς γιατρούς και νοσηλευτές που είναι αντιμέτωποι με την εκτόξευση νέων κρουσμάτων που έφερε η Όμικρον.
Πλέον, κάποιοι ασθενείς δεν ακούνε τις συστάσεις του – ή και τον απειλούν, επειδή διαφωνούν με το θεραπευτικό σχήμα.
Παραγγέλνουν… θεραπείες
«Κάποιοι λειτουργούν λες και μπορούν να έρθουν στο νοσοκομείο και να ζητήσουν όποια θεραπεία θέλουν ή αντιθέτως να απορρίψουν όποια θεραπεία θέλουν, πιστεύοντας ότι μπορούν να επιλέξουν και να κατευθύνουν οι ίδιοι την αγωγή τους. Όμως τα πράγματα δεν λειτουργούν έτσι», δήλωσε ο Λίονς στο CNN.
Καθώς η εξαιρετικά μεταδοτική παραλλαγή Όμικρον, που έχει ήδη μετατραπεί σε κυρίαρχο στέλεχος στη χώρα, εκτοξεύει τα κρούσματα, έχει εμφανιστεί και ένα νέο κύμα παραπληροφόρησης για την πανδημία και τα εμβόλια που θα μπορούσαν να επιταχύνουν το τέλος της.
Από αβάσιμες θεωρίες συνωμοσίας που υποστηρίζουν ότι τα εμβόλια περιέχουν… τσιπάκια ή αλλοιώνουν το ανθρώπινο DNA, μέχρι εσκεμμένα ψέματα για θανάτους από εμβόλια και παρενέργειες των… μασκών, η βιομηχανία παραπληροφόρησης ανθεί.
Μηνύσεις και απειλές
Αυτές οι επικίνδυνες ψευδείς ειδήσεις έχουν οδηγήσει και σε ένα κύμα μηνύσεων εις βάρος νοσοκομείων, οι οποίες απαιτούν θεραπείες η αποτελεσματικότητα των οποίων δεν έχει αποδειχθεί – όπως η αγωγή με ιβερμεκτίνη. Οι επαγγελματίες υγείας δηλώνουν ότι γίνονται θύματα αυξανόμενης εχθρότητας από τους ασθενείς και τις οικογένειές τους.
«Προσβάλλουν την ευφυΐα σου, τις ικανότητές σου, και το πιο επώδυνο είναι ότι λένε πως όταν αρνείσαι να χρησιμοποιήσεις αυτές τις θεραπείες, προσπαθείς εσκεμμένα να βλάψεις ανθρώπους για τη σωτηρία των οποίων έχεις κάνει τα πάντα», εξομολογείται ο Λίονς στο CNN.
Περίπου το 70% των ασθενών στη ΜΕΘ που εργάζεται πάσχουν από κοροναϊό – και στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ανεμβολίαστοι.
Η ιβερμεκτίνη χρησιμοποιείται για τη θεραπεία παρασίτων, όπως τα σκουλήκια και οι ψείρες στους ανθρώπους, ενώ χορηγείται και από κτηνιάτρους για την αποπαρασίτωση μεγάλων ζώων. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις για τη ραγδαία αύξηση αναφορών για δηλητηριάσεις από τη λήψη της ουσίας.
Απειλούν τις ζωές τους
«Η πιο δύσκολη εμπειρία που έχουμε βιώσει, είναι όταν η οικογένεια ενός ασθενή χρησιμοποίησε ψευδώνυμο για να απειλήσει το νοσοκομείο», θυμάται ο Λίονς. «Μας είπαν να βεβαιωθούμε ότι το νοσοκομείο είναι κλειδωμένο και ότι έρχονται άνθρωποι να μας επιτεθούν».
«Δεν είμαι σίγουρος πώς αλλιώς θα μπορούσε να αντιμετωπίσει κανείς κάποιον που του λέει ότι πρόκειται να εισβάλει στο νοσοκομείο – ήταν μια απειλή για τις ζωές μας», πρόσθεσε.
Ο Λίονς ξέρει ότι οι άνθρωποι που συναντά βιώνουν τις χειρότερες στιγμές της ζωής τους. Ως εντατικολόγος, τόσο ο ίδιος όσο και οι συνάδελφοί του, βιώνει εδώ και χρόνια την επιθετικότητα των ασθενών και των αγαπημένων τους που βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση.
Όμως ο κοροναϊός δυσκόλεψε κι άλλο αυτές τις συζητήσεις, ιδίως τώρα που τόσο πολλοί από τους ασθενείς του είναι ανεμβολίαστοι, καχύποπτοι και απαιτούν εναλλακτικές θεραπείες, εξαιτίας της παραπληροφόρησης.
«Πρόκειται για ανθρώπους που υποστηρίζουν τους αγαπημένους τους που βρίσκονται σε μηχανική υποστήριξη. Και έχω απέραντη συμπόνια για αυτούς», λέει.
Όμως αισθάνεται ότι και οι ίδιοι έχουν πέσει θύματα των ψευδών ειδήσεων, αλλά και ορισμένων γιατρών που προωθούν θεραπείες χωρίς επιστημονική βάση – με πιο δημοφιλή την ιβερμεκτίνη.
«Για αυτούς τους ανθρώπους δεν έχω τον παραμικρό σεβασμό – για τους τσαρλατάνους και τους πωλητές ελαίου φιδιού», συνεχίζει. «Κάνουν εμπόριο ελπίδας και προσπαθούν να εκμεταλλευτούν απεγνωσμένες οικογένειες που θα έκαναν τα πάντα για να ξαναφέρουν στο σπίτι τους αγαπημένους τους».
Άγχος, κατάθλιψη και μετατραυματικό στρες
Οι επαγγελματίες υγείας έχουν εξαντληθεί σε τέτοιο βαθμό που μερικές φορές έχουν ανάγκη από ενθάρρυνση ακόμη και για να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους και να εισέλθουν στον χώρο εργασίας τους, σύμφωνα με την Μπάρμπαρα Τσάπμαν, νοσηλεύτρια στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Τάιλερ.
«Είναι σαν βετεράνοι που επιστρέφουν από τον πόλεμο. Μπορεί να μην πολεμούν πια, όμως δεν έχουν ξεφύγει ακόμη από τον πόλεμο».
Πέρσι το καλοκαίρι, η Τσάπμαν συμμετείχε στη δημιουργία μιας γραμμής ψυχολογικής υποστήριξης για εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες υγείας.
Τα ποσοστά είναι τρομακτικά: πάνω από ένας στους πέντε έχει βιώσει άγχος, κατάθλιψη ή μετατραυματικό στρες στη διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο.
«Είναι επώδυνο, είμαστε εξαντλημένοι»
Γιατροί και νοσηλευτές σε όλη τη χώρα είχαν την ελπίδα ότι η έλευση των εμβολίων θα μεταφραζόταν σε ένα πιο άμεσο τέλος για την πανδημία.
Αντ’ αυτού, η παραπληροφόρηση κράτησε μεγάλες μερίδες των ανθρώπων μακριά από τα εμβολιαστικά κέντρα, κρατώντας μακριά την ανοσία της αγέλης.
«Θέλουμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους. Όμως τώρα οι άνθρωποι δεν εμβολιάζονται, δεν μας πιστεύουν», λέει η Τσάπμαν. «Αμφισβητούν την εκπαίδευσή μας και τις γνώσεις μας. Είναι επώδυνο, είμαστε εξαντλημένοι, έχουμε κουραστεί και πλέον είμαστε και ηθικά τραυματισμένοι».
Ένας εντατικολόγος που μίλησε στο CNN με τον όρο της ανωνυμίας του, δήλωσε: «Μπορείς να φανταστείς τι θα συνέβαινε αν ένας οδοντίατρος έπρεπε να τσακώνεται τόσο πολύ για το πλύσιμο των δοντιών όσο εμείς για το εμβόλιο του κοροναϊού; Δεν θα είχε μείνει ούτε ένας οδοντίατρος».
Πάνω από 69.700 ασθενείς κοροναϊού νοσηλεύονταν την Τετάρτη στα νοσοκομεία των ΗΠΑ – αριθμός που συνεχίζει να αυξάνεται σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Την περασμένη εβδομάδα, ο ημερήσιος μέσος όρος των νεκρών κοροναϊού έφτανε τους 1324, αύξηση 11% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς.
Φόβοι για μαζικές παραιτήσεις
Στις αρχές της πανδημίας, οι επαγγελματίες υγείας ήταν πρόθυμοι να κάνουν κάθε θυσία για να σώσουν ζωές εν μέσω μιας πανδημίας που άλλαξε τον κόσμο.
Πολλοί ήταν εκείνοι που μίσθωσαν διαμερίσματα για να ζουν μακριά από τις οικογένειές τους και κοντά στους ασθενείς τους. Οι πολίτες τους ευχαριστούσαν για τη δουλειά τους από τα μπαλκόνια και προγραμμάτιζαν παρελάσεις προς τιμήν τους. Αναγκάζονταν να ξαναχρησιμοποιήσουν τα ατομικά μέσα προστασίας τους, να ακυρώσουν τις διακοπές τους και να εργαστούν υπερωρίες για εργοδότες που δεν ενδιαφέρονταν πάντα για την ασφάλειά τους, στα ιδιωτικά νοσοκομεία των ΗΠΑ.
Πλέον, όμως, με τα εμβόλια να είναι διαθέσιμα για όλους, πολλοί φοβούνται ότι οι επαγγελματίες υγείας, που αισθάνονται ότι η δουλειά τους δεν εκτιμάται και αντιμετωπίζουν διαρκώς απειλές, κάποια στιγμή θα φτάσουν στα όρια των αντοχών τους.
Μελέτη της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας εξέτασε τη σχέση μεταξύ «του στρες που σχετίζεται με τον κοροναϊό και τους εργασιακούς στόχους των αμερικανών επαγγελματιών υγείας» και υπογράμμισε ότι η χώρα ενδέχεται να βρίσκεται ενώπιον ενός «κύματος παραιτήσεων» στον τομέα της υγείας.
Η μελέτη διαπίστωσε συγκεκριμένα ότι ένας στους πέντε γιατρούς και δύο στους πέντε νοσηλευτές σκοπεύουν να εγκαταλείψουν τον κλάδο μέσα σα επόμενα δύο χρόνια.
Ακόμη και ο Λίονς, που εργάζεται στο ίδιο νοσοκομείο από την αρχή της πανδημίας, δηλώνει ότι του είναι όλο και πιο δύσκολο να σκέφτεται αισιόδοξα:
«Πολλές φορές, μου ραγίζει την καρδιά. Πολλές φορές είναι αποκαρδιωτικό. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διατηρούμε τις ελπίδες μας», λέει στο CNN. «Όμως καθώς οι μήνες διαδέχονται ο ένας τον άλλον κι εμείς αισθανόμαστε όλο και μεγαλύτερη εξάντληση και όλο και περισσότεροι συνάδελφοι εγκαταλείπουν το επάγγελμα, κάθε μέρα γίνεται όλο και πιο δύσκολο».