To «God Save the Queen» είναι τραγούδι του αγγλικού Punk συγκροτήματος Sex Pistols, το οποίο κυκλοφόρησε το 1977 και συνδυάστηκε όσο κανένα άλλο με τη βρετανική μοναρχία.
Παραφράζοντας τον εθνικό ύμνο του Ηνωμένου Βασιλείου, το αντιβασιλικό τραγούδι συνάντησε αντιδράσεις από την πρώτη στιγμή, αλλά έμεινε στην ιστορία ως πηγή έμπνευσης και για άλλους καλλιτέχνες αλλά κυρίως ως έκφραση του αντιμοναρχικού αισθήματος σε όλον τον κόσμο.
«O Θεός να σώζει τη Βασίλισσα, το φασιστικό καθεστώς» είναι ο πρώτο στίχος του τραγουδιού και η συνέχεια «στολίζει» την Ελισσάβετ και το βρετανικό σύστημα που στρέφεται γύρω της. Το single κυκλοφόρησε την ημέρα της 25ης επετείου της βασίλισσας Ελισάβετ στον θρόνο του Ηνωμένου Βασιλείου, όμως, ο Κουκ ανάφερε πως αυτό έγινε συμπτωματικά, και ότι δε γνώριζε για την επέτειο. Κατά την εποχή της κυκλοφορίας του το κομμάτι λογοκρίθηκε και δεν παιζόταν στο ραδιόφωνο, ενώ τα μέλη του συγκροτήματος δέχτηκαν επιθέσεις.
Το single είχε εισπρακτική επιτυχία, φτάνοντας στο νούμερο 2 στα σουηδικά chart αλλά και του Ηνωμένου Βασιλείου. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν πως το κομμάτι πούλησε στην πραγματικότητα περισσότερο από το νούμερο 1, ωστόσο δεν τοποθετήθηκε στο νούμερο 1 της Μεγάλης Βρετανίας καθώς το περιεχόμενό του προκαλούσε αμηχανία. Το περιοδικό Rolling Stone το συμπεριέλαβε στη λίστα του με τα 500 Σπουδαιότερα Τραγούδια όλων των εποχών, τοποθετώντας το στην 173η θέση, ενώ το Q magazine, το 2003, το συμπεριέλαβε στη λίστα του με τα 100 Τραγούδια που Άλλαξαν τον Κόσμο, στην 3η θέση. Το ίδιο περιοδικό τίμησε και το εξώφυλλο του single και το κατέταξε 1ο, στη λίστα του με τα 100 Σπουδαιότερα Εξώφυλλα.
Στις 7 Ιουνίου 1977 την ημέρα των εορτασμών του Αργυρού Ιωβηλαίου της βασίλισσας Ελισάβετ, ο McLaren είχε την ιδέα να τραγουδήσουν οι Sex Pistols το «God Save the Queen» από ένα σκάφος με το όνομα «Βασίλισσα Ελισάβετ» στον ποταμό Τάμεση του Λονδίνου κοντά στο Παλάτι του Ουέστμινστερ όπου διεξάγονταν οι μεγαλοπρεπείς εκδηλώσεις για τα 25 χρόνια της βασίλισσας στον θρόνο.
Οι συλλήψεις στον Τάμεση
Μετά από μια συμπλοκή ανάμεσα στον Jah Wobble (μελλοντικό μέλος της Public Image Ltd) και έναν εικονολήπτη, αναφέρει ο Νίκος Γεωργακόπουλος, κλήθηκε η αστυνομία και όταν το σκάφος έδεσε συνελήφθησαν 11 άτομα, συμπεριλαμβανομένου του Malcolm McLaren που οργάνωσε το γεγονός, και πολλών άλλων μελών της ομάδας των Sex Pistols. Το επεισόδιο ήταν αρκετό για να ρίξει λάδι στο ήδη φλεγόμενο τραγούδι και να εκτοξεύσει τις πωλήσεις του στα ύψη.
«Ο Malcolm συνειδητοποίησε ότι θα συνέπιπτε με το Ιωβηλαίο», θυμήθηκε ο Glen Matlock. «Και ακόμη και όταν έκαναν εκείνο το ταξίδι με το πλοίο, ο John μου εκμυστηρεύτηκε ότι νόμιζε ότι απλώς έκαναν μία βόλτα, δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι το έκαναν λόγω του Ιωβηλαίου. Τα συγκροτήματα δεν το κάνουν αυτό», συνέχισε.
Από την πλευρά του, ο Johnny Rotten υποστήριζε πάντα ότι οι στίχοι του «God Save The Queen» είχαν παρερμηνευθεί. Εκείνη την εποχή, ήταν ένα τραγούδι εξαιρετικά αμφιλεγόμενο για την ταύτιση της βασίλισσας με ένα «φασιστικό καθεστώς» και για τον στίχο «δεν υπάρχει μέλλον στα όνειρα της Αγγλίας».
«Αυτά ήταν διασκεδαστικά τραγούδια που έγιναν μέσα στα γέλια. Σίγουρα δεν πίστευες ότι θα εκλαμβανόταν ως κήρυξη εμφυλίου πολέμου», ανέφερε ο Rotten.
Οι επιθέσεις στους Sex Pistols
Ο Matlock συμφώνησε: «Αυτό που διαφεύγει σε όλους από το τραγούδι είναι ο στίχος που λέει “no future” (δεν υπάρχει μέλλον). Σημαίνει ότι πρέπει να κάνεις κάτι για τον εαυτό σου. Νομίζω ότι είναι ένα θετικό τραγούδι. Νομίζω ότι είναι ένα πραγματικά θετικό τραγούδι».
Το «God Save The Queen» έφτασε τελικά στο Νο. 2 των βρετανικών charts, παρά την απαγόρευσή τους από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση και τους ισχυρισμούς του Malcolm McLaren ότι «ξεπερνούσε σε πωλήσεις τον γέρο Rod Stewart». Εν οργίασαν οι φήμες περί κυβερνητικής παρέμβασης, οι Sex Pistols αντιμετώπιζαν όλο και μεγαλύτερο κίνδυνο για την ασφάλειά τους λόγω των φερόμενων αντιμοναρχικών στίχων του τραγουδιού.
«Δεν ήταν πολύ ωραία», παραδέχθηκε ο ντράμερ Paul Cook. «Όλοι άρχισαν να γίνονται παρανοϊκοί. Έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί όταν βγαίναμε έξω».
Ο Cook δέχτηκε αργότερα επίθεση έξω από το σταθμό του μετρό Shepherd’s Bush στο Λονδίνο από έξι άνδρες οπλισμένους με μαχαίρια και μια σιδερένια ράβδο. Οι Rotten, Price και Thomas περικυκλώθηκαν έξω από μια παμπ στο Highbury και δέχτηκαν επίθεση με ξυράφια. Και οι τέσσερις επέζησαν, αλλά οι επιθέσεις που δέχτηκαν ήταν η απόλυτη απόδειξη της ικανότητας του τραγουδιού να εξοργίζει και να ενώνει.
Εσκεμμένα ή όχι, οι Sex Pistols είχαν κάνει μια σημαντική κοινωνική δήλωση. «Το τραγούδι απλά έλεγε τα πράγματα με το όνομά τους. Ποτέ δεν θέλαμε να σοκάρουμε- απλά θέλαμε να μιλήσουμε για τα πράγματα όπως τα βλέπαμε. Ο κόσμος το βρήκε σοκαριστικό – αλλά αυτό δεν επρόκειτο να μας σταματήσει», κατέληξε ο Glen Matlock.