Διαφορετικά αποτιμούν τα γερμανικά ΜΜΕ την επίσκεψη της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ στην Ελλάδα και την Τουρκία. Οι διαφορές τους εντοπίζονται κυρίως στην ανάγνωση που κάνουν και τη θέση που παίρνουν σε σχέση με τις δηλώσεις της Μπέρμποκ από την Τουρκία και το «θερμό επεισόδιο» που είχε κατά την συνέντευξη τύπου με τον τούρκο ομόλογο της, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Αμέσως μετά την επίσκεψη της στην Αθήνα.
Spiegel: «Η ρήξη της Μπέρμποκ με την παλιά πολιτική έναντι της Τουρκίας»
«Στο ταξίδι της στην Τουρκία η Υπουργός Εξωτερικών Μπέρμποκ εγκατέλειψε τα πρότυπα της προηγούμενης κυβέρνησης», σημειώνει το Spiegel προσθέτοντας ότι «στην Κωνσταντινούπολη ήρθε σε δημόσια αντιπαράθεση με τον Τούρκο ομόλογό της – και κέρδισε».
Περιγράφοντας το τεταμένο κλίμα στη συνέντευξη Τύπου Μπέρμποκ – Τσαβούσογλου το Spiegel εξηγεί ότι ούτε η ίδια η Μπέρμποκ περίμενε τη δημόσια αντιπαράθεσή της με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου ωστόσο «πώς να αντιμετωπίσει κανείς μια χώρα του ΝΑΤΟ που αμφισβητεί την κυριαρχία μιας άλλης χώρας του ΝΑΤΟ, της Ελλάδας, διεξάγει επιθέσεις στη Βόρεια Συρία, απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τις δυτικές αξίες και περιορίζει την ελευθερία του Τύπου και της έκφρασης;», σημειώνει ο δημοσιογράφος.
Τεταμένες οι σχέσεις
Επισημαίνει δε ότι αν ο Νίκος Δένδιας, υπογράμμισε τις καλές διμερείς σχέσεις, οι σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας παραμένουν τεταμένες: η γερμανική υπεροψία κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους, η πώληση του λιμένα του Πειραιά στους Κινέζους, το ζήτημα των επανορθώσεων, όλα αυτά εξακολουθούν και έχουν απόηχο στην Ελλάδα. Και στα παραπάνω έρχονται να προστεθούν οι κατηγορίες περί pushbacks, κατηγορίες που απορρίπτει η ελληνική κυβέρνηση, ενώ ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, δήλωσε άγνοια για την έκθεση της Olaf περί συγκάλυψης των pushbacks από την Frontex, στο περιθώριο της συνάντησης με την Μπέρμποκ.
Έδειξε ότι κοιτάζει κατάματα τα θέματα
Η Γερμανίδα Υπουργός έδειξε ότι κοιτάζει κατάματα όλα αυτά τα θέματα, σημειώνει ο δημοσιογράφος, παραπέμποντας στις δηλώσεις της Υπουργού μετά την επίσκεψή της στην Frontex, ενώ προσθέτει ότι η κα Μπέρμποκ επέδειξε και την αναμενόμενη από τους Έλληνες αλληλεγγύη στο ζήτημα των νησιών του Αιγαίου.
Το Spiegel σημειώνει ότι η στάση αυτή συνιστά -κυρίως στην Τουρκία- ρήξη με την πολιτική στης προηγούμενης κυβέρνησης της Άνγκελα Μέρκελ και των προκατόχων της Μπέρμποκ, Σίγκμαρ Γκάμπιελ και Χάικο Μάας, που διατηρούσαν εγκάρδιες σχέσεις με τον Τσαβούσογλου.
Süddeutsche Zeitung: «Η όχι έξυπνη μεροληψία της Μπέρμποκ»
Η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung σημειώνει ότι «η Υπουργός Εξωτερικών έθιξε τα σωστά ζητήματα κατά το ταξίδι της στην Τουρκία. Αλλά λόγω της προηγούμενης τοποθέτησής της υπέρ της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την εδαφική διένεξη, δίνει στον Ερντογάν ένα πάτημα».
Το δημοσίευμα αναφέρεται στην ελληνο-τουρκική διένεξη για τα νησιά του Αιγαίου, μια διένεξη που διαρκεί εδώ και δεκαετίες και που, όπως υποστηρίζει, έχει συνδεθεί πλέον και με το ζήτημα της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Το άρθρο χαρακτηρίζει κατά βάση σωστή τη δήλωση Μπέρμποκ ότι κανείς δεν έχει δικαίωμα να αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία των νησιών, ωστόσο οι δύο χώρες έχουν διαφορετικές θέσεις ως προς τα μεταξύ τους σύνορα και τα κυριαρχικά δικαιώματα και επιπλέον μια σειρά δύσκολων νομικών ζητημάτων δεν έχουν αποσαφηνιστεί, ενώ τόσο στην Ελλάδα όσο και την Τουρκία υπάρχουν ασυμβίβαστες φωνές που οξύνουν τα πνεύματα.
Θα βοηθούσε να λάμβανε υπόψη τις τουρκικές ευαισθησίες
Ωστόσο, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, ο Πρόεδρος Ερντογάν βρίσκεται σε ισχυρή θέση, για αυτό θα βοηθούσε εάν η Υπουργός Εξωτερικών ήταν μεν σαφής στις θέσεις της, αλλά λάμβανε υπόψη και τις τουρκικές ευαισθησίες, χωρίς να προβεί δημοσίως σε αντιπαράθεση. Ο Τούρκος Πρόεδρος πιθανόν στην επόμενη ευκαιρία να εκμεταλλευτεί για τους δικούς του σκοπούς τη γερμανική μεροληψία υπέρ της Ελλάδας, ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε., καταλήγει η εφημερίδα.
BILD: «Η Μπέρμποκ καταφέρνει μια δύσκολη ισορροπία»
Η BILD σχολιάζει ότι η Μπέρμποκ έπρεπε κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα να φανεί ευέλικτη και από τη μία πλευρά να τονώσει τη φιλία της Γερμανίας με την Ελλάδα, από την άλλη να καταστήσει σαφές προσεκτικά ότι η Γερμανία δεν πρόκειται να καταβάλει επανορθώσεις.
Αλλά και στην επίσκεψή της στην Τουρκία – συνεχίζει η εφημερίδα – απέδειξε την ευελιξία της και μάλιστα στη δημόσια αντιπαράθεσή της με τον Τούρκο ΥΠΕΞ διατήρησε την ψυχραιμία της: η επίδειξη δύναμης εκ μέρους του Τούρκου ομολόγου της θα πρέπει να ερμηνευτεί ως απάντηση στην προαναγγελία της από την Αθήνα ότι στην Τουρκία θα μιλήσει ξεκάθαρα, πράγμα που έκανε.
Παρόλα αυτά, η ίδια έχει επίγνωση της σημασίας των τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στην εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία, όπως επίσης της τουρκικής μεσολάβησης στην εξαγωγή των σιτηρών από την Ουκρανία, καταλήγει στο σχόλιό της η δημοσιογράφος.
Zeit: «Μπορούμε ακόμη να είμαστε φίλοι;»
Το ρεπορτάζ της Zeit σημειώνει ότι «κατά την επίσκεψή της στην Τουρκία η Μπέρμποκ τόνισε τη φιλική σχέση μεταξύ των δύο χωρών. Ωστόσο η ατμόσφαιρα ήταν τεταμένη» και σημειώνει «κάτι πάει στραβά».
Σχολιάζοντας τα λάθη της μετάφρασης το δημοσίευμα σημειώνει ότι πέρα από αυτά, φαίνεται ότι έχει χαθεί εδώ και καιρό η κατανόηση μεταξύ Γερμανίας και Τουρκίας, πράγμα που οδηγεί σε παρανοήσεις σε επικοινωνιακό επίπεδο, οι οποίες βλάπτουν περαιτέρω τις διμερείς σχέσεις.
Υπέρ της ελληνικής θέσης
Αυτό – σύμφωνα με το δημοσίευμα – καταδεικνύεται στο παράδειγμα των δηλώσεων Μπέρμποκ υπέρ της ελληνικής θέσης για τα νησιά του Αιγαίου: σύμφωνα με την τουρκική ερμηνεία, ναι μεν δεν το δήλωσε ευθαρσώς η Υπουργός, όμως με αυτή τη στάση της εννόησε ότι εγκρίνει και την παρουσία ελληνικού στρατού σε ορισμένα από αυτά τα νησιά, κάτι που οδήγησε στην κριτική του Τσαβούσογλου κατά τη συνέντευξη Τύπου, ότι η Γερμανία έχει εγκαταλείψει την ουδετερότητά της.
Είναι σαφές, βέβαια, σημειώνει η εφημερίδα, ότι στο θέμα της κυριαρχίας των νησιών του Αιγαίου η Γερμανία ποτέ δεν πήρε θέση επισήμως υπέρ της Άγκυρας, η οποία όμως τώρα αισθάνεται προσβεβλημένη λόγω του ότι Γερμανοί αξιωματούχοι δηλώνουν δημοσίως ότι είναι στο πλευρό της Ελλάδας.
Δυσκολία στην επικοινωνία
Σε σχέση αναφέρει ότι για τις δυσκολίες στην επικοινωνία ευθύνονται και οι δύο πλευρές: ο Ερντογάν προκάλεσε κρίση όταν το 2020 άνοιξε τα σύνορα για να περάσουν στην Ε.Ε. χιλιάδες μετανάστες, ενώ οι διμερείς σχέσεις έχουν πληγεί και από τις συλλήψεις Γερμανών πολιτών στην Τουρκία, τις προσπάθειες εκφοβισμού ανθρώπων τουρκικής καταγωγής στη Γερμανία, αλλά και τις κατηγορίες της Άγκυρας προς το Βερολίνο ότι υποστηρίζει Κούρδους και άλλους «τρομοκράτες».
Από την πλευρά της, η γερμανική κυβέρνηση, όταν ασκεί δημοσίως κριτική στην κυβέρνηση Ερντογάν, δεν λαμβάνει υπόψη της τη νέα πραγματικότητα στη χώρα: η Τουρκία είναι πλέον κάτι περισσότερο από τον Ερντογάν.
Στη χώρα τονίζει το δημοσίευμα υπάρχουν πολλοί που θα συμφωνούσαν με την Μπέρμποκ στα περισσότερα σημεία της κριτικής της, σημειώνει η δημοσιογράφος, που καταλήγει στην ανταπόκρισή της λέγοντας ότι κατά την άποψη αναλυτών, το γεγονός ότι η Υπουργός συναντήθηκε με εκπροσώπους της κυβέρνησης στην Κωνσταντινούπολη και με εκπροσώπους της αντιπολίτευσης στην Άγκυρα, είναι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα εκ μέρους της γερμανικής κυβέρνησης.
Tagesspiegel: «Εταιρική σχέση με προβλήματα»
Η Tagesspiegel αναφέρει ότι: «Η Υπουργός Εξωτερικών, Μπέρμποκ, εμφανίζεται στην Τουρκία με ξεκάθαρη στάση. Η Άγκυρα ζητά ουδετερότητα από τη Γερμανία, όπως επί Μέρκελ».
Το δημοσίευμα σημειώνει ότι η Μπέρμποκ δεν απέφυγε την αντιπαράθεση με τον Τούρκο ομόλογό της, ούτε στο θέμα της αμφισβήτησης από την Τουρκία της ελληνικής κυριαρχίας των νησιών, ούτε στο θέμα της αποφυλάκισης του Οσμάν Καβαλά αλλά ούτε και στην επαπειλούμενη στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στη Βόρεια Συρία.
Δίκτυο Συντακτών Γερμανίας (RND): «Η μη διπλωματική διπλωμάτης»
Στην ανταπόκριση του RND τονίζεται ότι «στην Τουρκία η Μπέρμποκ λογομάχησε δημοσίως με τον ομόλογό της Τσαβούσογλου. Λέει ότι δεν έχει νόημα να ανταλλάσσουμε κοινοτυπίες. Αυτό μπορεί να άρει τις αγκυλώσεις και να περιγράψει με μεγαλύτερη σαφήνεια τα θέματα. Συνιστά πρόβλημα όμως, όταν η αμεσότητα γίνει σήμα-κατατεθέν».
Όπως επισημαίνει η Μπέρμποκ ως ΥΠΕΞ είναι πολύ ευθύς και διαφέρει από τους προκατόχους της. Η αντιπαράθεση μπορεί να διαλύσει τις αγκυλώσεις, ωστόσο μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα αν η αμεσότητα γίνει «σήμα κατατεθέν», χωρίς να αντιλαμβάνεται κάποιος τις λεπτές γραμμές και τις στιγμές στις οποίες η αυτοσυγκράτηση έχει μεγαλύτερα αποτελέσματα από ό,τι η ευθύτητα, όπως αναφέρει η ανταπόκριση του RND. Μέχρι στιγμής η Μπέρμποκ κατά την ανταποκρίτρια έχει καταφέρει να διατηρήσει την ισορροπία και είναι εκείνη που επηρεάζει το αξίωμά της παρά το αντίστροφο.
Welt – «Μέχρι να πονέσουν τα αυτιά»
Η εφημερίδα Welt σχολιάζει ότι το ύφος της ΥΠΕΞ ήταν αποφασιστικό, αλλά στην ουσία προσπαθούσε να επιτύχει την ισορροπία, λέγοντας ότι το ΝΑΤΟ ενώνει την Ελλάδα και την Τουρκία, ενώ τόνισε ότι οι εταίροι είναι αυτονόητο ότι δείχνουν αμοιβαίο σεβασμό στα σύνορα, κάτι που μέχρι τώρα πάντα πρέσβευε η γερμανική κυβέρνηση στις συνομιλίες της κεκλεισμένων των θυρών με την Αθήνα και την Άγκυρα, ωστόσο πρώτη φορά εκφράζεται με τέτοια ευθύτητα.
Το δημοσίευμα επισημαίνει τη δήλωση της Υπουργού ότι πρέπει να ακούμε προσεκτικά ο ένας τον άλλο «μέχρι να πονέσουν τα αυτιά μας» και αναφέρεται στη συνάντησή της με εκπροσώπους της τουρκικής αντιπολίτευσης, που την επαίνεσαν για τη στάση της, ενώ καταλήγει με το σχόλιο ότι η Υπουργός Μπέρμποκ προσπαθεί με την αμεσότητα να μεσολαβήσει υπέρ της επίλυσης των προβλημάτων, ωστόσο το αν θα το επιτύχει, δεν εξαρτάται μόνο από εκείνη.