Ασεμνα αστεία, άσεμνα μηνύματα στο κινητό, ανεπιθύμητο άγγιγμα. Παρενοχλήσεις κυρίως εναντίον γυναικών στον χώρο εργασίας στα νοσοκομεία. Ενα φαινόμενο που εντείνεται.
Φευγαλέα αγγίγματα…
Ξεκινά με φαινομενικά φευγαλέα αγγίγματα. Αγγίζοντας την πλάτη και κρατώντας τα χέρια για αρκετή ώρα όταν αλλάζουν τη θέση ασθενούς στο κρεβάτι του. Η Μόνικα Βάγκνερ (το πραγματικό της όνομα είναι στη διάθεση της σύνταξης) από το Αμβούργο, νοσοκόμα εντατικής θεραπείας, γνωρίζει καλά αυτή τη συμπεριφορά.
Συνάδελφός της έρχεται πολύ κοντά της από πίσω όταν εκείνη προσπαθεί να περάσει ορισμένα δεδομένα στο κομπιούτερ, λέγοντάς της άσεμνα λόγια. Τον απομακρύνει θυμωμένα και του λέει:
«Σκέψου το, τι θα πεις την επόμενη φορά». Αλλά δεν θέλει να το αφήσει έτσι και πηγαίνει στους ανωτέρους της. Η 29χρονη είναι μία από τους λίγους που σπάει το ταμπού και μιλάει για τη σεξουαλική παρενόχληση στο νοσοκομείο.
Σύμφωνα με τη Γερμανική Ενωση Νοσοκομείων (DKG), στα περισσότερα ιδρύματα υπάρχει πολύ βίαιη συμπεριφορά και σεξουαλικές παρενοχλήσεις. Οι εργαζόμενοι το κάνουν αυτό με διάφορους τρόπους.
«Από τη μια πλευρά υπάρχει μέσα στα νοσοκομεία μια σαφής ιεραρχία που μπορεί να οδηγήσει σε κατάχρηση εξουσίας. Από την άλλη πλευρά, προκύπτουν καταστάσεις στις οποίες και οι ασθενείς μπορεί να γίνουν ενοχλητικοί», λέει εκπρόσωπος της DKG.
Αύξηση των περιστατικών βίας
Σύμφωνα με το νοσοκομειακό βαρόμετρο 2019 της DKG, κατά μέσο όρο καταγράφονται περίπου 83 περιστατικά σωματικής ή λεκτικής βίας ανά νοσοκομείο το χρόνο. Το φαινόμενο έχει αυξητική τάση. Στο 59% των νοσοκομείων οι σωματικές ή λεκτικές επιθέσεις αυξήθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια.
Σε ένα στα τρία νοσοκομεία, το νοσηλευτικό προσωπικό γίνεται συχνά θύμα παρενοχλήσεων και στο 61% ευκαιριακά. Ιδιαίτερα συχνά είναι τα περιστατικά στις εντατικές.
Οι κλινικές RKH του Λούντβιγκσμπουργκ θέλουν να ανακόψουν αυτήν την εξέλιξη με διαμεσολαβήτρια που θα βοηθά τα θύματα να μιλήσουν και να οργανώσουν τα επόμενα βήματά τους.
«Θα υπάρχει μηδενική ανοχή στη σεξουαλική παρενόχληση και στις διακρίσεις», λέει ο διευθύνων σύμβουλος της RKH Γιοργκ Μάρτιν.
«Είναι πολύ σημαντικό για εμάς οι εργαζόμενοι να αισθάνονται άνετα και ασφαλείς στον χώρο εργασίας τους» τονίζει.
Η Μόνικα Βάγκνερ θέλει επίσης να νιώθει ασφαλής. «Δεν θέλω να ακούω ανόητα λόγια από κανέναν συνάδελφο», λέει. Ενημέρωσε τη διεύθυνση για το συμβάν και έκανε ξεκάθαρο ότι θα παραιτηθεί σε περίπτωση που ο συνάδελφός της δεν αλλάξει τμήμα.
Υποστήριξη στον χώρο εργασίας
Εισακούστηκε και υποστηρίχθηκε από την υπεύθυνη προσωπικού για ζητήματα ίσων ευκαιριών. Εμαθε ότι δεν είναι μόνη με τα προβλήματά της και ότι επίσης και οι άνδρες υποφέρουν από σεξουαλική παρενόχληση. Τελικά, μετά από προειδοποίηση της διεύθυνσης ο συνάδελφός της παραιτήθηκε.
Στο Λούντβιγκσμπουργκ η διαμεσολαβήτρια Στέφανι Λεζέν, πρώην δικαστής, προσφέρει τη βοήθειά της σε όσους θέλουν να μιλήσουν. Ο κίνδυνος παρενοχλήσεων σε νοσοκομεία είναι ιδιαίτερα υψηλός.
«Εκεί οι άνθρωποι εργάζονται αναπόφευκτα σε στενή σωματική επαφή, αυτό επηρεάζει τους ασθενείς και το προσωπικό καθώς και τους συναδέλφους μεταξύ τους», λέει.
Ορισμένοι υψηλότερα ιστάμενοι εκμεταλλεύονται τη θέση τους, γνωρίζοντας ότι είναι δύσκολο για πολλούς εργαζόμενους να παραπονεθούν στους ανωτέρους τους για τους προϊσταμένους τους.
Σύμφωνα με τη Λεζέν, τα θύματα, κυρίως γυναίκες, έχουν μεγάλες αναστολές να δημοσιοποιήσουν τις παρενοχλήσεις. Η επί χρόνια διαμεσολαβήτρια γνωρίζει ότι όσο νεότερος είναι κάποιος και όσο πιο άπειρος είναι ο θιγόμενος, τόσο λιγότερο θάρρος έχει.
«Μετά από χρόνια…»
«Μερικοί από τους θιγόμενους δεν μπορούν να το ξεπεράσουν παρά μόνο μετά από χρόνια και θέλουν τότε οι δράστες να λογοδοτήσουν για να μην χρειαστεί και άλλοι να υποστούν την ίδια αδικία», τονίζει.
Η Λεζέν προσθέτει πως είναι καθήκον του εργοδότη να εξαλείψει τέτοιες συμπεριφορές. Εάν έχει πληροφορίες, θα πρέπει να φροντίσει για την προστασία των εργαζομένων.
Από την άλλη πλευρά, η νοσηλεύτρια υπογραμμίζει μετά από τη δική της εμπειρία ότι τα θύματα θα πρέπει να μιλήσουν και να πάρουν τη βοήθεια που χρειάζονται. «Μίλα, μην ντρέπεσαι, δεν έκανες τίποτα λάθος», λέει.