Εδώ και τρεις δεκαετίες, όλοι οι ένοικοι των Ηλυσίων επιχείρησαν να αλλάξουν το συνταξιοδοτικό σύστηµα της Γαλλίας και όλοι τους συνάντησαν αντίσταση από τα πανίσχυρα συνδικάτα της χώρας.
Κυβερνήσεις κάθε απόχρωσης προσπάθησαν να κάνουν βιώσιµο ένα από τα πιο γενναιόδωρα συνταξιοδοτικά συστήµατα της Ευρώπης, που δοκιµάζεται µε φόντο τη γήρανση του πληθυσµού.
Ο πρόεδρος, Εµανουέλ Μακρόν, δεν αποτελεί εξαίρεση. Το συνταξιοδοτικό ήταν πάντα βασικό µέρος του οράµατός του για τη µεταρρύθµιση της χώρας και την τόνωση της οικονοµίας. Το πλάνο του διαταράχθηκε αρχικά από τις εκτεταµένες διαµαρτυρίες και στη συνέχεια από την πανδηµία. Στη δεύτερη και τελευταία του θητεία, όµως, ο ίδιος θεωρεί πως είναι η τελευταία ευκαιρία του να ολοκληρώσει το έργο.
Το ηλικιακό όριο
Κοµβικό σηµείο της προτεινόµενης µεταρρύθµισης είναι η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη έως το 2030. Η πρωθυπουργός, Ελιζαµπέτ Μπορν, διεµήνυσε ότι οι αλλαγές είναι απαραίτητες για να αποφευχθεί ένα µεγάλο έλλειµµα στο µέλλον. Το πακέτο µε τις προτεινόµενες µεταρρυθµίσεις θα «φθάσει» στο Υπουργικό Συµβούλιο στις 23 Ιανουαρίου και φιλοδοξία της κυβέρνησης είναι να ψηφιστεί και να τεθεί σε ισχύ έως το τέλος του καλοκαιριού.
Σταδιακά
Για να κάµψει τις αντιδράσεις, η Μπορν φρόντισε να τονίσει τη σταδιακή, προοδευτική φύση των αλλαγών. Η ηλικία συνταξιοδότησης θα αυξάνεται σταδιακά κατά τρεις µήνες τον χρόνο, αρχής γενοµένης από τον Σεπτέµβριο, εξήγησε. Μέχρι το 2027 θα φθάσει στα 63 έτη και 3 µήνες και στην ηλικία-στόχο των 64 ετών το 2030. Οι προτάσεις περιλαµβάνουν, µεταξύ άλλων, διατήρηση του δικαιώµατος πρόωρης συνταξιοδότησης για αστυνοµικούς, δεσµοφύλακες, ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και άλλους δηµόσιους υπαλλήλους σε θέσεις εργασίας που θεωρούνται σωµατικά ή ψυχικά επίπονες και δίνουν τέλος στα λεγόµενα «ειδικά καθεστώτα» µε διαφορετικές ηλικίες συνταξιοδότησης και παροχές για τους εργαζοµένους στους σιδηροδρόµους και τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας.
Εισφορές
Η Μπορν δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα επιταχύνει, επίσης, τα σχέδια για την επέκταση της περιόδου συνταξιοδοτικών εισφορών στα 43 έτη, αλλά προσέφερε παραχωρήσεις, συµπεριλαµβανοµένης µιας ελάχιστης καταβολής σύνταξης 1.200 ευρώ τον µήνα, για να κερδίσει τους συντηρητικούς βουλευτές. Η κυβέρνηση επιµένει ότι τα σχέδια θα εξοικονοµήσουν 17,7 δισ. ευρώ ετησίως έως το 2030 και θα ενισχύσουν επίσης το ποσοστό απασχόλησης µεταξύ των ατόµων ηλικίας 60-64 ετών, το οποίο είναι χαµηλό σε σύγκριση µε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως είπε ο υπουργός Οικονοµικών, Μπρινό Λεµέρ.
Η µεταρρύθµιση, ωστόσο, έχει πυροδοτήσει φόβους και ερωτήµατα στον γαλλικό λαό, ενώ τα συνδικάτα έχουν προαναγγείλει έναν πρώτο γύρο πανεθνικών απεργιών για τις 19 Ιανουαρίου.
«Οπισθοδρόμηση»
Ο ηγέτης της Αριστεράς, Ζαν-Λικ Μελανσόν, περιέγραψε την πρόταση ως «σοβαρή κοινωνική οπισθοδρόµηση», ενώ η ακροδεξιά ηγέτις Μαρίν Λεπέν είπε ότι θα προσπαθήσει να εµποδίσει µια «άδικη µεταρρύθµιση». Η συγκυρία είναι πολύ κακή, µε τον υψηλό πληθωρισµό και την κρίση κόστους ζωής, ενώ ο Μακρόν έχει την εικόνα ενός προέδρου απόµακρου και εκτός επαφής µε τους Γάλλους.
Τα γκάλοπ
Οι δηµοσκοπήσεις δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα δεν εµπιστεύεται ότι η κυβέρνηση είναι δίκαιη ή αποτελεσµατική στις µεταρρυθµίσεις που επιλέγει. Το σχέδιο Μακρόν, τέλος, φαίνεται ότι θα έχει ασύµµετρα µεγάλο πολιτικό και κοινωνικό κόστος σε σύγκριση µε τα οικονοµικά και δηµοσιονοµικά οφέλη που θα αποφέρει, σύµφωνα µε ανάλυση του Reuters.
*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 14 Ιανουαρίου 2023