Επιφυλάξεις εξέφρασε ανοιχτά ένα διευθυντικό στέλεχος της φαρμακευτικής εταιρείας Merck, η οποία έχει αναπτύξει το πρώτο αντιικό χάπι κατά του κορωνοϊού, σχετικά με το αντίστοιχο φάρμακο της ανταγωνίστριας εταιρείας Pfizer, το οποίο εμφανίστηκε λίγο μετά, λέγοντας ότι το τελευταίο θα δημιουργήσει προβλήματα σε ορισμένους ασθενείς που παίρνουν άλλα φάρμακα για άλλες παθήσεις.
Ο Ελιάβ Μπαρ, ανώτερος αντιπρόεδρος της Merck, σε συνέντευξη του στους Financial Times, ανέφερε ότι και τα δύο αντιικά χάπια χρειάζονται για να προστατεύσουν τους ανθρώπους από τον κορωνοϊό. Όμως, παράλληλα, έστρεψε τα βέλη του κατά του ανταγωνιστικού χαπιού, αναφέροντας ότι μερικοί ασθενείς δεν θα μπορούν να το πάρουν λόγω των πιθανών παρενεργειών του σε άλλες θεραπείες που ακολουθούν.
Μια απαίτηση του αντιικού χαπιού της Pfizer να λαμβάνεται μαζί με το φάρμακο ριτοναβίρη (ritonavir) κατά του HIV σημαίνει, κατά τον Μπαρ, ότι το εν λόγω αντιικό χάπι κατά του κορωνοϊού δεν θα είναι κατάλληλο για χορήγηση σε πολλούς ανθρώπους που έχουν άλλες προϋπάρχουσες παθήσεις για τις οποίες κάνουν φαρμακευτική θεραπεία, την οποία μπορεί να παρεμποδίσει η ταυτόχρονη χρήση του ritonavir.
Όπως είπε ο Μπαρ, “η ριτοναβίρη, η οποία έχει χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία του HIV εδώ και πολλά χρόνια, είναι ένα φάρμακο που ειδικά αναστέλλει την ικανότητα του σώματος να διασπά τα φάρμακα. Το πρόβλημα είναι ότι αυτό συμβαίνει με τρόπο απίστευτα μη εξειδικευμένο. Υπάρχει μια ολόκληρη στρατιά φαρμάκων που οι άνθρωποι παίρνουν, ιδίως φάρμακα τα οποία δυστυχώς σχετίζονται με παθήσεις που ενέχουν κινδύνους”.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Nature” την προηγούμενη εβδομάδα, εντόπισε μια “άκρως υψηλή συχνότητα” αλληλεπιδράσεων μεταξύ φαρμάκων σε νοσηλευόμενους Ισπανούς ασθενείς με Covid-19, οι οποίοι έπαιρναν το αντιικό φάρμακο lopinavir μαζί με το ritonavir.
Σύμφωνα πάντως με την Pfizer, το ritonavir έχει καλό “προφίλ” ασφαλείας όταν χρησιμοποιείται μόνο του ή συνδυασμό με άλλα φάρμακα. Η εταιρεία διαβεβαίωσε ότι αν προκαλέσει αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα, αυτές μπορούν να αντιμετωπιστούν σε πολλές περιπτώσεις, συνήθως με αναπροσαρμογή της δοσολογίας των άλλων φαρμάκων των ασθενών για το πενθήμερο που θα διαρκεί η χορήγηση του αντιικού χαπιού κατά του κορονοϊού. Μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας κατά της Covid-19, οι ασθενείς θα επιστρέφουν στην κανονική δόση των άλλων φαρμάκων τους.
Από την άλλη, η Merck – η οποία δεν ανέπτυξε εμβόλιο κατά του κορονοϊού και “ποντάρει” πολύ στο χάπι της – τόνισε το “προφίλ” ασφαλείας του δικού της αντιικού χαπιού molnupiravir, το οποίο βρίσκεται υπό εξέταση από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για να πάρει έγκριση κυκλοφορίας. Την περασμένη εβδομάδα μια επιτροπή εξωτερικών συμβούλων της FDA γνωμοδότησε με μικρή πλειοψηφία (13-10) να δοθεί το “πράσινο φως” στο χάπι. Μερικοί επιστήμονες της επιτροπής εξέφρασαν πάντως ανησυχίες για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του, ιδίως στις εγκύους.
Αν η FDA εγκρίνει το χάπι της Merck, η αμερικανική κυβέρνηση έχει υπογράψει συμφωνία να αγοράσει 3,1 εκατομμύρια θεραπείες αντί 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πάντως οι μετοχές της εταιρείας έχουν υποστεί απώλειες στο χρηματιστήριο, της τάξης του 17% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, μετά τη δημοσιοποίηση στοιχείων που εμφάνισαν το αντιικό χάπι Paxlovid της Pfizer (το οποίο λαμβάνεται μαζί με τo ritonavir) να είναι πιο αποτελεσματικό από το molnupiravir της Merck, όσον αφορά τη μείωση του κινδύνου νοσηλείας ή θανάτου από κορονοϊό.
Τα τελικά αποτελέσματα της κλινικής δοκιμής του αντιικού χαπιού της Merck έδειξαν ότι αυτό είναι κατά 30% αποτελεσματικό (και όχι 50% που είχαν δείξει τα προκαταρκτικά αποτελέσματα τον Οκτώβριο) στη μείωση του κινδύνου νοσηλείας ή θανάτου από Covid-19. Ο Μπαρ επεσήμανε πάντως ότι πολλές κυβερνήσεις – πλήν των ΗΠΑ – έχουν ήδη εκφράσει ενδιαφέρον να αγοράσουν το νέο αντιικό χάπι της.