Καθησυχαστικός όσον αφορά στη διαρροή ραδιενέργειας από το εργοστάσιο της Ζαπορίζια, εγκαταστάσεις του οποίου δέχτηκαν επίθεση από τις ρωσικές δυνάμεις, εμφανίστηκε ο Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι, γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας. Από την επίθεση έχασαν τη ζωή τους τρία άτομα, ενώ δύο τραυματίστηκαν.
Στην πρώτη αναλυτική ενημέρωση που παρείχε η υπηρεσία μετά το συμβάν, διαβεβαίωσε πως οι επιθέσεις στον πυρηνικό σταθμό δεν επηρέασαν τους αντιδραστήρες, αλλά ένα «παρακείμενο» κτίριο.
«Είναι σημαντικό να πούμε ότι όλα τα συστήματα ασφαλείας των έξι αντιδραστήρων στο εργοστάσιο δεν επηρεάστηκαν καθόλου» είπε ο κ. Γκρόσι. «Δεν έχει απελευθερωθεί ραδιενεργό υλικό».
Πάντως, σύμφωνα με τον ίδιο, η κατάσταση στην περιοχή παραμένει «εξαιρετικά τεταμένη». Σημειώνεται πως ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας κατέλαβαν τις εγκαταστάσεις του πυρηνικού σταθμού, το πρωί της Παρασκευής, ωστόσο οι λειτουργίες αυτές καθ’ αυτές του πυρηνικού εργοστασίου ελέγχονται αμιγώς από το προσωπικό των Ουκρανών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το βλήμα που έπληξε το πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια «προερχόταν από τις ρωσικές δυνάμεις», απορρίπτοντας με τον τρόπο αυτό τους ισχυρισμούς της Μόσχας.
Ταξίδι στο Τσερνόμπιλ
Ο Γκρόσι πρόσθεσε ότι βρίσκεται σε επαφή τόσο με τις ρωσικές όσο και με τις ουκρανικές δυνάμεις.
Ο ίδιος ανέφερε πως σχεδιάζει να ταξιδέψει στο Τσερνόμπιλ -το οποίο βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Μόσχας- «το συντομότερο δυνατό» για να συνομιλήσει με τη Ρωσία και την Ουκρανία.
Τι λένε οι ειδικοί
Το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια κατασκευάστηκε ανάμεσα στο 1984 και το 1995, είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη και το ένατο μεγαλύτερο στον κόσμο. Έχει έξι αντιδραστήρες, που ο καθένας παράγει ενέργεια 950MW, με συνολική παραγωγή 5.700MW. Πρόκειται για ενέργεια αρκετή για να τροφοδοτήσει περίπου 4 εκατ. σπίτια.
Σε κανονικές εποχές, καλύπτει το ένα πέμπτο των αναγκών της Ουκρανίας σε ρεύμα, καθώς ευθύνεται για τη μισή από την συνολική παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στη χώρα.
Οι ουκρανικές αρχές ανακοίνωσαν, το πρωί της Παρασκευής, ότι η μονάδα έχει ασφαλιστεί και «η πυρηνική ασφάλεια είναι τώρα εγγυημένη».
Νωρίτερα, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας είχε μεταφέρει τις πληροφορίες των Ουκρανών ότι δεν υπάρχει αλλαγή στα επίπεδα της ραδιενέργειας.
Και οι ΗΠΑ αναφέρουν ότι, σύμφωνα με τις δικές τους τελευταίες πληροφορίες, δεν έχει αυξηθεί η ραδιενέργεια στο εργοστάσιο. «Οι αντιδραστήρες προστατεύονται από ισχυρές κατασκευές προστασίας και κλείνουν με ασφάλεια», είπε η Αμερικανίδα υπουργός Ενέργειας.
Αναλυτές σημειώνουν ότι η μονάδα της Ζαπορίζια είναι διαφορετικού –ασφαλέστερου- τύπου από εκείνη του Τσέρνομπιλ, όπου και σημειώθηκε η χειρότερη πυρηνική καταστροφή στον κόσμο, το 1986.
Οι πιθανότητες έκρηξης ή διαρροής ραδιενέργειας είναι χαμηλές, λέει ο Tony Irwin, καθηγητής του Australian National University που λειτουργούσε πυρηνικά εργοστάσια στη Βρετανία για 30 χρόνια, σύμφωνα με τον Guardian.
Οι αντιδραστήρες προστατεύονται από μεγάλες τσιμεντένιες κατασκευές και έχουν ενσωματωμένα συστήματα πυρόσβεσης.
«Προφανώς δεν είναι καλή ιδέα εάν αρχίσεις να ρίχνεις μεγάλους πυραύλους στους αντιδραστήρες», τόνισε. Όμως εξήγησε ότι αυτού του τύπου οι αντιδραστήρες (PWR – pressurised water reactor) είναι ασφαλέστεροι γιατί έχουν διπλό κύκλωμα. «Το νερό που ψύχει τον αντιδραστήρα βρίσκεται σε διαφορετικό κύκλωμα από εκείνο που τροφοδοτεί την ενέργεια στην τουρμπίνα και προς τα έξω», εξήγησε.
Επιπλέον, αυτοί οι αντιδραστήρες έχουν και εφεδρικό σύστημα ψύξης για έκτακτες ανάγκες.