Άρθρο – καταπέλτη για την οικονομική πολιτική του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τίτλο «Ο πρόεδρος της Τουρκίας δεν μπορεί να αψηφά την πραγματικότητα για πολύ», δημοσιεύει ο Economist, κάνοντας λόγο για ηγέτη με εμμονές, αποκομμένο από την πραγματικότητα στο πολυτελές παλάτι του, τη στιγμή που οι τούρκοι πολίτες λιμοκτονούν.
Το επικριτικό προς το πρόσωπο του «σουλτάνου» άρθρο στο βρετανικό περιοδικό επισημαίνει ότι στα 19 χρόνια του στην εξουσία είτε ως πρωθυπουργός είτε ως πρόεδρος της χώρας του έχει φυλακίσει χιλιάδες επικριτές και αντιπάλους, όπως κοσμικούς στρατιωτικούς, διαδηλωτές, κούρδους ακτιβιστές και μέλη του κινήματος του Φετουλάχ Γκιουλέν.
Παράλληλα, έχει ελέγξει τα Μέσα Ενημέρωσης και τη Δικαιοσύνη κυνηγώντας όποιον του αντιστάθηκε, ενώ με κάθε κρίση που ξεπερνά -όπως τις διαδηλώσεις στο Πάρκο Γκεζί της Κωνσταντινούπολης το 2013 και την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016- το «εγώ» του μεγαλώνει περισσότερο.
Οι συνετοί συνεργάτες του παραιτήθηκαν, αφήνοντας μόνο συγγενείς και οσφυοκάμπτες γύρω του, τονίζει το άρθρο του Economist.
Δεν μπορεί να παραβλέψει την πραγματικότητα
Ενας τόσο ισχυρός ηγέτης όσο ο Ερντογάν μπορεί να φιμώσει φωνές που δεν θέλει να ακούσει, αλλά δεν μπορεί να παραβλέψει την πραγματικότητα, που δείχνει το 2021 την τουρκική λίρα να κατακρημνίζεται και τον πληθωρισμό να περνά και το 21% τον Νοέμβριο, ενώ ο ίδιος ο Ερντογάν τάσσεται κατά της αύξησης των επιτοκίων διότι αυτό δεν ταιριάζει στο ισλαμιστικό του αφήγημα περί μηδενικών επιτοκίων.
Σύμφωνα με το βρετανικό περιοδικό, έχει τη «γελοία πεποίθηση» ότι η αύξηση των επιτοκίων ενισχύει τον πληθωρισμό, και όχι το αντίθετο που επιτάσσει η οικονομική επιστήμη.
Το αποτέλεσμα ήταν οι τούρκοι πολίτες να μετατρέπουν άρον-άρον τις καταθέσεις τους από λίρες σε δολάρια και ευρώ, φέρνοντας τη λίρα από το επίπεδο των 8 ανά δολάριο τον Αύγουστο στις 18 ανά δολάριο στα τέλη Δεκεμβρίου.
Μπροστά στα δεδομένα αυτά, ο Ερντογάν ανακοίνωσε στις 20 Δεκεμβρίου ότι όσοι Τούρκοι υποστούν μείωση της αξίας των καταθέσεών τους σε λίρες μέσα στο επόμενο τρίμηνο θα αποζημιωθούν από το κράτος. Αυτό προκάλεσε απότομη επάνοδο της λίρας στις ισοτιμίες και ο Ερντογάν διατυμπάνισε ότι νίκησε.
Δεν κράτησε για πολύ αυτό όμως, τονίζει ο Economist.
«Πανηγύρια»… τέλος
Η πρόσκαιρη ανάκαμψη της λίρας δεν οφείλεται τόσο στην επιστροφή καταθέσεων ύψους 3 δισ. δολαρίων από Τούρκους πολίτες, όπως κατέγραψαν αξιωματούχοι στην Άγκυρα, όσο στην πώληση συναλλάγματος αξίας 7 δισ. δολαρίων μέσα σε δύο μέρες από την κεντρική τράπεζα της χώρας για να στηρίξει τη λίρα. Ούτε αυτό όμως μπορεί να διαρκέσει για πολύ… Πόσο μάλλον να λύσει τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας.
Οι πληθωριστικές πιέσεις από την υπάρχουσα υποτίμηση, οι φθηνές πιστώσεις και η άνοδος του κατώτατου μισθού θα συνεχίσουν να οδηγούν τις τιμές ψηλότερα, την ώρα που τυχόν σταθεροποίηση της λίρας θα αφαιρέσει το βασικό στρατηγικό πλεονέκτημα των τουρκικών εξαγωγών, εξηγεί ο Economist.
Εφόσον όμως το μέτρο αυτό αποτύχει, οι συνέπειες θα είναι ακόμη χειρότερες. Όλοι οι Τούρκοι φορολογούμενοι, σύμφωνα με το άρθρο, θα κληθούν να πληρώσουν τους καταθέτες, πράγμα που θα επιφέρει επώδυνες περικοπές από αλλού, φέρνοντας ουσιαστικά τους πολίτες -που ήδη υποφέρουν να στηρίζουν τις καταθέσεις των πλούσιων Τούρκων με χρήματα στην τράπεζα- σε δυσχερή θέση.
Εναλλακτικά, το κράτος θα πρέπει να τυπώσει περισσότερο χρήμα, πράγμα που θα υποτιμήσει περαιτέρω τη λίρα.
Βεβαίως. ο Ερντογάν απορρίπτει κάθε τέτοια ανάλυση ως λόγια του «λόμπι των επιτοκίων που ελέγχουν οι ξένες δυνάμεις». Το πρόβλημα, όμως, της πολιτικής του- επισημαίνει ο Economist- είναι η μη ευημερία του λαού του. Κι οι κραυγές απελπισίας μπορεί να μην ακούγονται πίσω από τους χοντρούς τοίχους, στο 1.100 δωματίων και 600 εκατ. δολαρίων παλάτι του.