Τα μέλη των επιτροπών Νομικών Υποθέσεων (JURI) και Πολιτικών Ελευθεριών (LIBE) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκριναν τον προτεινόμενο κανονισμό για τη μεταρρύθμιση της διαχείρισης και χρηματοδότησης του e-CODEX, ενός συστήματος μεταφοράς δεδομένων που χρησιμοποιείται για την ηλεκτρονική μετάδοση πληροφοριών και εγγράφων διασυνοριακών αστικών και ποινικών υποθέσεων.
e-CODEX
Το συγκεκριμένο σύστημα στοχεύει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της διασυνοριακής επικοινωνίας και στην αύξηση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των δικαστικών αρχών της ΕΕ. Υπηρετεί μάλιστα τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη για πολίτες και επιχειρήσεις. Το σύστημα e-CODEX, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές θα πρέπει επομένως να καταστεί η προτιμώμενη λύση για ένα διαλειτουργικό, ασφαλές και αποκεντρωμένο δίκτυο επικοινωνίας στον τομέα της διασυνοριακής δικαστικής συνεργασίας σε αστικές και ποινικές υποθέσεις.
Μια κοινοπραξία κρατών μελών και οργανισμών ήταν επιφορτισμένη με τη διαχείριση του e-CODEX, αλλά το σύστημα δεν είχε νομική σαφήνεια σε επίπεδο ΕΕ και δεν χρησιμοποιήθηκε από όλα τα κράτη μέλη. Μόλις εγκριθεί όμως αυτός ο κανονισμός, το σύστημα e-CODEX θα καθιερωθεί επίσημα σε επίπεδο ΕΕ και θα ισχύει άμεσα σε όλα τα κράτη μέλη. Η διαχείριση του συστήματος θα ανατεθεί στον Οργανισμό της ΕΕ για Συστήματα Τεχνολογίας Πληροφοριών (IT) Μεγάλης Κλίμακας (eu-LISA).
Ψηφιακή μετάβαση με σεβασμό στα προσωπικά δεδομένα και τη διαφάνεια
Οι εγκριθείσες τροπολογίες διευρύνουν τη δυνατότητα χρήσης του e-CODEX σε όλες τις διαδικασίες σε ποινικές και αστικές υποθέσεις. Με το σχέδιο διαπραγματευτικής τους θέσης, οι ευρωβουλευτές θέλουν να διασφαλίσουν ότι η χρήση του e-CODEX συμμορφώνεται ανά πάσα στιγμή με τους κανόνες προστασίας δεδομένων της ΕΕ και ότι γίνονται σεβαστά τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες όλων των ατόμων που εμπλέκονται στην ανταλλαγή πληροφοριών, όπως το δικαίωμα σε ένα αποτελεσματικό ένδικο μέσο και σε μια δίκαιη δίκη.
Οι ευρωβουλευτές εισήγαγαν επίσης διασφαλίσεις, όπως το βασικό λεξιλόγιο e-Justice, για να διασφαλίσουν ότι η διαλειτουργικότητα του συστήματος δεν αμφισβητείται από ζητήματα ορολογίας. Προβλέπεται επίσης η πιθανή συμμετοχή διεθνών οργανισμών και τρίτων χωρών.
«Ταχύτερη και πιο προσιτή επίλυση διασυνοριακών διαφορών για τους πολίτες μας»
Ο συνεισηγητής Εμίλ Ράντεφ (ΕΛΚ, Βέλγιο) δήλωσε: «Τα συστήματα πληροφορικής αποτελούν βασικό στοιχείο για τη διασφάλιση αποτελεσματικών μέσων επικοινωνίας μεταξύ των δικαστηρίων των κρατών μελών. Η χρήση του συστήματος e-CODEX θα οδηγήσει σε ταχύτερες και πιο προσιτές διασυνοριακές διαφορές για τους πολίτες μας. Είναι σημαντικό για εμάς η διαχείριση του συστήματος από τον eu-LISA να γίνεται το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να διευκολυνθεί η διασυνοριακή δικαστική συνεργασία σε αστικές και ποινικές υποθέσεις. Έχουμε δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη διασφάλιση του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των κανόνων προστασίας δεδομένων κατά τη χρήση του συστήματος e-CODEX».
«Το σύστημα e-CODEX ζωτικής σημασίας σε περιόδους κρίσεων»
Ο συνεισηγητής Νούνο Μέλο (ΕΛΚ, Πορτογαλία) ανέφερε δε ότι «οι διαπραγματευτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία σε χρόνο ρεκόρ. Το σύστημα e-CODEX ενισχύει τη δικαστική συνεργασία βελτιώνοντας τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των νομικών αρχών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζωτικής σημασίας για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη, τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας των συστημάτων δικαιοσύνης σε περιόδους κρίσεων, όπως η πανδημία COVID-19.»
Το σχέδιο διαπραγματευτικής εντολής εγκρίθηκε με 79 ψήφους υπέρ και 3 κατά.