Την 10η Μαρτίου, ένα Tu-141 μεγάλο, drone παλαιάς τεχνολογίας, 14 μέτρων και 6,2 τόνων που εκτοξεύτηκε από την γεμάτο εκρηκτικά από την Ουκρανία έχασε την επαφή με τον χειριστή του, πέταξε πάνω από δύο χώρες του ΝΑΤΟ και κατέληξε… ανενόχλητο να συντριβεί στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας, δίπλα σε φοιτητική εστία.
Το drone, του οποίου η ταχύτητα πλεύσης είναι παρόμοια με αυτή των εμπορικών αεροσκαφών, πέταγε σε χαμηλό ύψος όταν εισήλθε στη Ρουμανία. Λιγότερο από τέσσερα λεπτά μετά, πέρασε στην Ουγγαρία, σύμφωνα με το ρουμανικό υπουργείο Άμυνας.
Στη συνέχεια, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, εισήλθε στον εναέριο χώρο της Κροατίας για να συντριβεί τελικά, λίγο πριν τα μεσάνυχτα σε κατοικημένη περιοχή, χωρίς να προκαλέσει τραυματισμούς, προκαλώντας ωστόσο ζημιές σε υποδομές.
Τέσσερις ημέρες αργότερα, ένα ρωσικό αεροσκάφος αναγνώρισης και ηλεκτρονικού πολέμου Orlan-10 κατέρρευσε στη Ρουμανία -άλλο μέλος του ΝΑΤΟ- περίπου 93 μίλια από τα ουκρανικά σύνορα, όταν τελείωσαν τα καύσιμα.
Την ίδια μέρα, άλλο ρωσικό κατασκοπευτικό drone πέρασε στην Πολωνία από την Ουκρανία προτού εισέλθει εκ νέου στον ουκρανικό εναέριο χώρο, όπου καταρρίφθηκε, δήλωσε ο στρατός της Ουκρανίας.
Ο νέος «πονοκέφαλος» του ΝΑΤΟ, όπως επισημαίνει η αμερικανική εφημερίδα, είναι πλέον οι «τρύπες» στο σύστημα αεράμυνας της Συμμαχίας.
Πώς τα drones πέρασαν πάνω από χώρες μέλη του χωρίς να σημάνει συναγερμός;
Ενας Κροάτης της ευρωπαϊκής υπηρεσίας ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας Eurocontrol, ο Γκόραν Ρετζέποβιτς, είπε ότι το ουκρανικό drone εντοπίστηκε μεν από τις ΝΑΤΟϊκές χώρες της περιοχής, ωστόσο καμία δεν το αναχαίτισε με μαχητικά ή με πυρά εδάφους, αν και ήταν ένα δυνητικώς εχθρικό ιπτάμενο μέσο.
Το ΝΑΤΟ ερευνά την υπόθεση και έχει εντείνει τις πτήσεις επιτήρησης στην περιοχή, δήλωσε εκπρόσωπος της Συμμαχίας, που αρνήθηκε ωστόσο να σχολιάσει γιατί δεν έγινε καμία ενέργεια αναχαίτισης των drones.
Κίνδυνοι και για την πολιτική αεροπορία
Τα περιστατικά υπογραμμίζουν τους κινδύνους του πολέμου για την πολιτική αεροπορία στην Ευρώπη.
Πέρα από τα αδέσποτα drones, ισχυρές ηλεκτρονικές συσκευές που χρησιμοποιούνται από τα εμπόλεμα μέρη για να «τυφλώνουν» τα ραντάρ και τους πυραύλους των εχθρών τους, παρεμποδίζουν τις επικοινωνίες των εμπορικών αεροσκαφών.
Τέτοια φαινόμενα διαπιστώθηκαν στον εναέριο χώρο της Φινλανδίας, της Βαλτικής, της Μαύρης Θάλασσας αλλά ακόμη στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Πώς είναι δυνατόν ένα μη εξελιγμένο drone να πέταξε απαρατήρητο για σχεδόν μια ώρα στον εναέριο χώρο των κρατών μελών του ΝΑΤΟ και κανείς να μην το παρατήρησε» αναρωτήθηκε ο πρόεδρος της Κροατίας Ζόραν Μιλάνοβιτς Μιλάνοβιτς.