Η σύμπλευση της Ρωσίας και της Κίνας την τελευταία δεκαετία, με τη Δύση απέναντι, ενισχύει την πεποίθηση πως το Πεκίνο θα παράσχει διέξοδο και εναλλακτικές στη Μόσχα έναντι των κυρώσεων των ΗΠΑ, της ΕΕ και των υπολοίπων εταίρων της ομάδας Επτά (G7) για την εισβολή στην Ουκρανία. Με τη Μόσχα να ξεκινά την εισβολή στην Ουκρανία λίγα 24ώρα μετά την λήξη των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Πεκίνο, επιβεβαιώνονται οι προειδοποιήσεις των ΗΠΑ και των συμμάχων για τις προθέσεις της Ρωσίας να επαναφέρει τη σφαίρα επιρροής της στην εποχή της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
Πολιτικοί αναλυτές τονίζουν πως η υποστήριξη της Κίνας στη Ρωσία, όσο το Κρεμλίνο κλιμακώνει τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, θα καθορίσει την πορεία αυτής της μεγάλης γεωπολιτικής κρίσης που κινδυνεύει να αποσταθεροποιήσει όλη την ανατολική Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία. Την ίδια ώρα, όμως, το Πεκίνο θα πρέπει να θωρακίσει τα οικονομικά του συμφέροντα. Γεγονός είναι πως από την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και τις συνακόλουθες τότε κυρώσεις της Δύσης, η Μόσχα κτίζει τις «άμυνες» της ρωσικής οικονομίας, συγκεντρώνοντας πλούσια συναλλαγματικά αποθέματα, περιορίζοντας την έκθεση του χρέους της σε δολάρια και συνάπτοντας ενεργειακές συμφωνίες προς τα ανατολικά.
Διμερές εμπόριο Κίνας και Ρωσίας
Σε αυτό το πλαίσιο, ένα αξιοσημείωτο κομμάτι των συναλλαγών στο διμερές εμπόριο με την Κίνα δεν πραγματοποιείται πια με δολάρια. Μέσα στους πρώτους εννέα μήνες του 2021, το 8,7% των διμερών εμπορικών συναλλαγών ανάμεσα στη Ρωσία και την Κίνα πραγματοποιήθηκε σε ρούβλια και το 7,1% σε άλλα νομίσματα, όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας στη Μόσχα. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει πως οι δυο οικονομίες δεν συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τα κυρίαρχα νομίσματα τις μεταξύ τους συναλλαγές. Σε δολάρια και ευρώ διεκπεραιώθηκε το υπόλοιπο 36,6% και 47,6%, αντίστοιχα, του εμπορίου μεταξύ των δυο χωρών το προαναφερόμενο διάστημα, όπως παρατηρούν οι Financial Times. Μέσα στον Φεβρουάριο, ωστόσο, η Gazprom Neft, θυγατρική της Gazprom και τρίτη μεγαλύτερη εταιρεία πετρελαίου στη Ρωσία, ανακοίνωσε πως όλες οι πράξεις διακανονισμού για τον εφοδιασμό των ρωσικών αεροπλάνων στην Κίνα θα πραγματοποιούνται σε γουάν.
Μέχρι τα τέλη του έτους αναμένεται να υπογραφθεί νέα σύμβαση για την κατασκευή του τρίτου αγωγού για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Κίνα. Συν τοις άλλοις, η Ρωσία συμφώνησε αυτόν τον μήνα να διαθέτει ακόμη 10 δισ κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στην Κίνα μέσα στα επόμενα χρόνια, μια ποσότητα που αναλογεί στο 5% των εξαγωγών της Μόσχας στην Ευρώπη σήμερα.
Μια εβδομάδα πριν τη ρωσική εισβολή στα εδάφη της Ουκρανίας, ο υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας, Αντόν Σιλουάνοφ, είχε δηλώσει πως η Ρωσία είναι έτοιμη να προσανατολιστεί σε άλλες αγορές εάν η Δύση επιβάλει κυρώσεις στον ενεργειακό κλάδο της. Αν και αυτό δεν θα είναι άμεσα πραγματοποιήσιμο στον τομέας του φυσικού αερίου, η Μόσχα έχει μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας με τις εξαγωγές πετρελαίου, το ήμισυ των οποίων παραδίδονται σε ευρωπαϊκές αγορές.
Ανεξάρτητα συστήματα διεκπεραίωσης συναλλαγών
Εκτός των άλλων, η Ρωσία και η Κίνα έχουν αναγγείλει τις προθέσεις τους να γεφυρώσουν τα δικά τους συστήματα διεκπεραίωσης συναλλαγών ώστε να μην είναι εξαρτημένες στο δολάριο. Από το 2015, η Κίνα έχει θέσει σε λειτουργία το CIPS που βασίζεται στο γουάν και υπέγραψε μνημόνιο συμφωνίας με το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT. Από το 2014, η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας αναπτύσσει το SPFS που στηρίζεται στο ρούβλι. Η Ρωσία, επίσης, είναι ο μεγαλύτερος αποδέκτης δανείων από την Κίνα, λαμβάνοντας πιστώσεις 151 δισ δολαρίων από το 2000 μέχρι το 2017, σύμφωνα με στοιχεία του κέντρου ερευνών AidData.
Οι κινήσεις αυτές δίνουν κάποια περιθώρια ευελιξίας στη Μόσχα όσο η Δύση αναμένεται να αυξήσει τις πιέσεις για την αποδυνάμωση της ρωσικής οικονομίας, αν και μακροπρόθεσμα το δολάριο παραμένει το κυρίαρχο αποθεματικό νόμισμα. Εντούτοις, οι οικονομικές κυρώσεις παραμένουν ένα όπλο με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις όταν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις των Ρώσων κινήθηκαν σε υψηλές ταχύτητες, φθάνοντας στο Κίεβο μέσα σε λίγες ημέρες.
Σε πολιτικό επίπεδο, πάντως, η Κίνα κρατά αποστάσεις από τη Δύση, η οποία ανακοίνωσε δυο πακέτα κυρώσεων σε μια εβδομάδα εις βάρος της Ρωσίας. Συνεχίζει κανονικά το εμπόριο με την Ρωσία και την Ουκρανία. Μετά από μια εβδομάδα πολέμου στην Ουκρανία και την κατακραυγή της Δύσης για την παραβίαση του διεθνούς δικαίου από τη Μόσχα, ο Κινέζος Σι Τζιμπίνγκ παρότρυνε τον Ρώσο ομόλογο του, Βλαντιμίρ Πούτιν, να διαπραγματευτεί με την Ουκρανία στο πλαίσιο τηλεφωνικής συνομιλίας την Παρασκευή.
Πηγή: powergame.gr