Νέα σύννεφα πλανώνται πάνω από τις σχέσεις Βρυξελλών και Λονδίνου, καθώς η υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας ανακοίνωσε νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, με την οποία θα υπάρξουν μονομερείς αλλαγές στο πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, που ήταν μέρος της συμφωνίας για το Brexit.
Η ΕΕ έχει προειδοποιήσει ότι μια τέτοια μονομερής ενέργεια θα μπορούσε να παραβιάσει το διεθνές δίκαιο και θα μπορούσε να προκαλέσει εμπορικό πόλεμο.
Η κυβέρνηση έχει τονίσει ότι προτιμά να συνάψει συμβιβαστική συμφωνία με την ΕΕ και ότι είναι ανοιχτή σε συνέχιση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τον τρόπο βελτίωσης της λειτουργίας του πρωτοκόλλου. Αλλά θέτει τις βάσεις για να ενεργήσει από μόνη της, αφού μήνες συνομιλιών απέτυχαν να εξασφαλίσουν μια σημαντική πρόοδο.
Η νομοθετική πρωτοβουλία
Ειδικότερα, η Λιζ Τρας δήλωσε ότι η προτίμηση της Βρετανίας παραμένει μια συμφωνία μέσω διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι θα συνεχίσει να συνομιλεί με τον διαπραγματευτή της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς. Η Τρας δήλωσε ότι έχει προσκαλέσει τον Σέφτσοβιτς στο Λονδίνο για περαιτέρω συνομιλίες το συντομότερο δυνατόν.
Η ίδια είπε ότι μια νομοθετική λύση δεν αφορά την κατάργηση του πρωτοκόλλου της Βόρειας Ιρλανδίας και ότι η λύση αυτή θα συνεχίσει να είναι συμβατή με τις υποχρεώσεις της Βρετανίας βάσει του διεθνούς δικαίου.
Η νομοθεσία, δήλωσε η Τρας, θα περιλαμβάνει ένα διττό ρυθμιστικό καθεστώς που έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίζει τη μεταφορά αγαθών στη Βόρεια Ιρλανδία και το ότι η παραμονή τους εκεί δεν θα έχει περιττές διοικητικές επιβαρύνσεις.
«Το νομοσχέδιο θα αίρει τα ρυθμιστικά εμπόδια για τα αγαθά που κατασκευάζονται με βάση τα πρότυπα του Ηνωμένου Βασιλείου προς διάθεση στη Βόρεια Ιρλανδία. Οι επιχειρήσεις θα είναι σε θέση να επιλέγουν μεταξύ του να πληρούν τα βρετανικά ή τα ευρωπαϊκά πρότυπα σε ένα νέο διττό ρυθμιστικό καθεστώς» επεσήμανε. «Θα συνεχίσει να διασφαλίζει ότι δεν υπάρχει σκληρό σύνορο στη νήσο της Ιρλανδίας».
Η ΕΕ έχει προειδοποιήσει για νομικές ενέργειες και εμπορικό πόλεμο στην περίπτωση που το Λονδίνο προχωρήσει σε μονομερή μέτρα για το λεγόμενο πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας που διέπει το μετά το Brexit εμπόριο με την επαρχία.
Απειλή εμπορικού πολέμου Λονδίνου-Βρυξελλών
Το θερμόμετρο της αντιπαράθεσης είχε αρχίσει να ανεβάζει θερμοκρασία ήδη από την περασμένη εβδομάδα, όταν ο υπουργός Εξωτερικών της Ιρλανδίας κατηγόρησε τη βρετανική κυβέρνηση ότι κλιμακώνει χωρίς λόγο τις εντάσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που σύμφωνα με τον ίδιο θα καταστρέψει την εμπιστοσύνη και θα αναγκάσει τις Βρυξέλλες να αντιδράσουν.
«Δυστυχώς αυτό που έχουμε δει, ειδικά τις τελευταίες 48 ώρες, είναι μια απολύτως αχρείαστη κλιμάκωση της έντασης, σε μια περίοδο κατά την οποία δεν είναι ούτε απαραίτητη ούτε επιθυμητή» δήλωσε ο Σάιμον Κόβενι στο ιρλανδικό Κοινοβούλιο.
Η Βρετανία ισορροπεί σε λεπτό στρώμα πάγου. Το Λονδίνο, από τη μία, πρέπει να σεβαστεί τη συμφωνία που υπέγραψε το 2019 με την ΕΕ ώστε να φέρει εις πέρας το Brexit και από την άλλη πρέπει να «τιθασεύσει» το έθνος της Β. Ιρλανδίας, που βρίσκεται σε καθεστώς ακυβερνησίας και υπό τον φόβο δημοψηφίσματος ανεξαρτησίας.
Πώς πρέπει να σεβαστεί τη συμφωνία του Brexit; Με την τήρηση του περιβόητου πρωτοκόλλου της Β. Ιρλανδίας, το οποίο ναι μεν δημιούργησε σκληρά σύνορα με τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά παράλληλα επέτρεψε την ελεύθερη μετακίνηση προϊόντων και υπηρεσιών με την υπόλοιπη Ιρλανδία, που είναι κράτος-μέλος της ΕΕ. Όμως τα σκληρά σύνορα απογοητεύουν τους Βορειοϊρλανδούς, με το ενωτικό κόμμα DUP να τιμωρείται στις πρόσφατες εκλογές και να ξεκαθαρίζει ότι δεν θα συνεργαστεί στον σχηματισμό κυβέρνησης, αν δεν λυθεί το θέμα του Πρωτοκόλλου.