Σαν να μην έφτανε η κατάρρευση της οικονομίας που έχει φέρει τον Λίβανο στα πρόθυρα του λιμού, η Βηρυτός γνώρισε χθες τα χειρότερα επεισόδια φονικών συγκρούσεων μεταξύ αντίπαλων θρησκευτικοπολιτικών φατριών, που έφεραν και πάλι επί σκηνής τα φαντάσματα του ολέθριου εμφύλιου πολέμου (1975-1990). Τουλάχιστον έξι άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους μέχρι χθες το βράδυ και 30 είχαν τραυματιστεί στις ταραχές που άρχισαν με πυροβολισμούς και εκρήξεις στη διάρκεια πορείας των σιιτικών, φιλοϊρανικών οργανώσεων Χεζμπολάχ και Αμάλ. Οι οδομαχίες με αυτόματα όπλα και ρουκέτες συνεχίζονταν για ώρες, καθώς οι δυνάμεις του εθνικού στρατού που αναπτύχθηκαν δυσκολεύονταν να επιβληθούν απέναντι στις αντιμαχόμενες πολιτοφυλακές των σιιτών και των μαρωνιτών χριστιανών.
Ερευνα για την έκρηξη
Καταλυτικό ρόλο στη νέα υποτροπή της κρίσης που μαστίζει τον Λίβανο είχε η δικαστική έρευνα για την ολέθρια έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού, στις 4 Αυγούστου του 2020, που άφησε πίσω της 219 νεκρούς, πάνω από 7.000 τραυματίες και ένα μεγάλο κομμάτι της πόλης ολοκληρωτικά κατεστραμμένο. Η έρευνα καρκινοβατούσε μέχρι τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν ανέλαβε επικεφαλής ο Τάρεκ Μπιτάρ. Ο δικαστής κάλεσε σε ανάκριση πολιτικούς ηγέτες και κρατικούς αξιωματούχους, εγκαλώντας τους για αμέλεια ως προς τις συνθήκες ασφαλείας στο λιμάνι της Βηρυτού, ιδιαίτερα αναφορικά με την αποθήκευση των 2.750 τόνων νιτρικού αμμωνίου, η ανάφλεξη των οποίων προκάλεσε την τραγωδία.
Φονικές ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ σιιτών και μαρωνιτών στη Βηρυτό.
Ανάμεσα στους κληθέντες περιλαμβάνονταν και ηγετικά στελέχη της σιιτικής Αμάλ, από την οποία προέρχεται ο πρόεδρος του κοινοβουλίου, Ναμπίλ Μπέρι. Τόσο η Αμάλ όσο και η σύμμαχός της Χεζμπολάχ του Χασάν Νασράλα, η ισχυρότερη πολιτική και στρατιωτική οργάνωση των σιιτών, κατήγγειλαν τον δικαστή για πολιτική μεροληψία και αξίωσαν την αντικατάστασή του. Από το απόγευμα της Τετάρτης καλούσαν με αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τους οπαδούς τους σε συγκέντρωση έξω από το δικαστικό μέγαρο, το πρωί της Πέμπτης, όταν αναμενόταν να εκδοθεί η δικαστική απόφαση επί της ένστασης που είχαν καταθέσει για εξαίρεση του Μπιτάρ. Από νωρίς το πρωί, χιλιάδες οπαδοί των δύο οργανώσεων είχαν συγκεντρωθεί κοντά στο δικαστικό μέγαρο με πικέτες που εμφάνιζαν τον Μπιτάρ –εξαιρετικά δημοφιλή στις οικογένειες των θυμάτων της έκρηξης–ως ενεργούμενο των ΗΠΑ. Παράλληλα, στους δρόμους κατέβηκαν χριστιανοί μαρωνίτες με τεράστιους σταυρούς, αναβιώνοντας μνήμες του εμφυλίου πολέμου. Οταν έγινε γνωστό ότι το δικαστήριο απέρριψε την ένσταση για την εξαίρεση του δικαστή, τα πνεύματα ηλεκτρίστηκαν.
Καθώς η πορεία των σιιτών περνούσε από την πλατεία της συνοικίας Ταγιουνέχ, σύνορο του σιιτικού και του μαρωνιτικού τομέα της πόλης, άρχισαν να πέφτουν πυροβολισμοί, σκορπίζοντας τον πανικό στους δρόμους αλλά και στα γειτονικά σχολεία, όπου μαθητές και δάσκαλοι κρύβονταν κάτω από τα θρανία για να προφυλαχθούν από τις αδέσποτες σφαίρες.
Η Χεζμπολάχ και η Αμάλ κατήγγειλαν ότι την αιματοχυσία προκάλεσαν ελεύθεροι σκοπευτές που πυροβολούσαν τους οπαδούς τους από ταράτσες πολυκατοικιών, «σκοπεύοντας συνειδητά να οδηγήσουν τη χώρα σε εμφύλια σύρραξη» Ο πρωθυπουργός ΝατζίμπΜικάτι κάλεσε όλες τις πλευρές «να ηρεμήσουν και να μην οδηγηθούν για κανένα λόγο σε στάση» ενώ εγκαταστάθηκε στο υπουργείο Αμυνας για να συντονίσει τις προσπάθειες του στρατού να σβήσει την πυρκαγιά.
Στήριξη από τις ΗΠΑ
Εν μέσω όλων αυτών, ο πρόεδρος του Λιβάνου Μισέλ Αούν δέχθηκε την υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ. Οπως ανακοινώθηκε από την προεδρία, ο Αούν ζήτησε αμερικανική στήριξη για εξασφάλιση βοήθειας από το ΔΝΤ, δεσμευόμενος για οικονομικές μεταρρυθμίσεις, διεξαγωγή των εκλογών το 2022 σε συνθήκες διαφάνειας και συνεννόηση (μέσω τρίτων) με το Ισραήλ για τη χάραξη ΑΟΖ.
Πηγή: Reuters, Καθημερινή