To Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, μετά από σχεδόν 50 χρόνια, ακύρωσε την ιστορική απόφαση «Ρόου εναντίον Γουέιντ» του 1973 με την οποία αναγνωρίστηκε το δικαίωμα στην άμβλωση.
Η απόφαση θα επηρεάσει δραματικά τα δικαιώματα των γυναικών για τις αμβλώσεις στην Αμερική, με τις επιμέρους πολιτείες να μπορούν πλέον να απαγορεύουν τη διαδικασία.
Οι μισές πολιτείες των ΗΠΑ αναμένεται να θεσπίσουν νέους περιορισμούς ή απαγορεύσεις.
Στο εξής, το δικαίωμα στις αμβλώσεις θα καθορίζονται από τις πολιτείες, εκτός εάν το Κογκρέσο αποφασίσει διαφορετικά.
Ήδη, σχεδόν οι μισές πολιτείες έχουν ψηφίσει, ή θα ψηφίσουν νόμους που απαγορεύουν τις αμβλώσεις, ενώ άλλες έχουν θεσπίσει αυστηρά μέτρα που περιορίζουν τη διαδικασία.
Σημειώνεται ότι με την απόφαση Roe εναντίον Wade του 1973 η τότε σύνθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποφάνθηκε ότι το Σύνταγμα των ΗΠΑ προστατεύει την ελευθερία μιας εγκύου γυναίκας να επιλέξει να κάνει άμβλωση.
Συνολικά, η πρόσβαση σε επεμβάσεις άμβλωσης αναμένεται να διακοπεί για περίπου 36 εκατομμύρια γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, σύμφωνα με έρευνα της Planned Parenthood, μιας οργάνωσης υγειονομικής περίθαλψης που παρέχει τη δυνατότητα για αμβλώσεις.
Το Ανώτατο Δικαστήριο εξέταζε την υπόθεση Ντομπς κατά Jackson Women’s Health Organization, η οποία αμφισβητούσε την απαγόρευση της άμβλωσης μετά τις 15 εβδομάδες στο Μισισιπή.
Όμως το δικαστήριο αποφάνθηκε υπέρ της πολιτείας με πλειοψηφία έξι έναντι τριών ψήφων, ανατρέποντας ουσιαστικά το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση.
Είχαν προαναγγείλει την ανατροπή
Σύμφωνα με ένα προσχέδιο απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου, το οποίο είχε διαρρεύσει στον Τύπο στις αρχές Μαΐου, η συντηρητική πλειοψηφία του εννιαμελούς Σώματος αναμενόταν να ανατρέψει την ιστορική απόφαση του 1973.
«Αναμένουμε ότι θα ανατραπεί η απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ», έγραψε ο δικαστής Σάμιουελ Αλίτο, ο οποίος συνέταξε το προσχέδιο απόφασης.
«Ήρθε η ώρα να σεβαστούμε το Σύνταγμα και να επιστρέψουμε το ζήτημα της άμβλωσης στους εκλεγμένους από τον λαό εκπροσώπους», έκρινε.
Με γονική συναίνεση
Οι συντηρητικές πολιτείες έχουν επί μακρόν δοκιμάσει τα όρια της «άσκοπης επιβάρυνσης» για να επιβάλλουν νόμους που περιορίζουν την άμβλωση υποχρεώνοντας πολλές κλινικές να κλείσουν.
Οι πολιτείες της Δυτικής Βιρτζίνια και του Μισισιπή, για παράδειγμα, έχουν η καθεμία από μια κλινική για άμβλωση, ενώ στην Καλιφόρνια υπάρχουν περισσότερες από 150.
Κάποιες πολιτείες υποχρεώνουν τις ανήλικες να έχουν γονεϊκή συναίνεση προτού υποβληθούν σε άμβλωση ή να ακούσουν τον χτύπο της καρδιάς του εμβρύου.
Από την 1η Σεπτεμβρίου το Τέξας, έπειτα από έναν μακρύ δικαστικό αγώνα, έχει απαγορεύσει τις αμβλώσεις μετά τις έξι εβδομάδες, προτού κάποιες γυναίκες συνειδητοποιήσουν ότι είναι έγκυες.
Τα χρήματα είναι ένας άλλος παράγοντας
Σχεδόν 12 πολιτείες απαγορεύουν την αποζημίωση μιας γυναίκας που υποβάλλεται σε άμβλωση από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Όμως άλλες 15 πολιτείες αποζημιώνουν από τα δημόσια ταμεία τις γυναίκες χαμηλού εισοδήματος που προβαίνουν σε αυτή τη διαδικασία.
Φτώχεια και μειονότητες
Το 2020 πραγματοποιήθηκαν πάνω από 930.000 αμβλώσεις στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία από το Ινστιτούτο Guttmacher, το οποίο παρατήρησε αύξηση πρόσφατα έπειτα από 30 χρόνια σταθερής μείωσης του αριθμού τους.
Αυτό αναλογεί σε 14,4 αμβλώσεις για κάθε 1.000 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, περίπου ίδιο ποσοστό με εκείνο στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες.
Σχεδόν το 50% των γυναικών που υποβάλλονται σε άμβλωση ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας με τις μαύρες και ισπανόφωνες γυναίκες να υπερτερούν αριθμητικά με 29% και 24% αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τα Αμερικανικά Κέντρα για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών, το 92,2% των αμβλώσεων στις ΗΠΑ πραγματοποιείται κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Διχασμένη κοινή γνώμη
Ποσοστό μεγαλύτερο του 60% των Αμερικανών θεωρεί ότι η άμβλωση θα πρέπει να παραμείνει νόμιμη σε κάθε περίπτωση ή στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα ποσοστό το οποίο έχει παραμείνει σχετικώς σταθερό τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με μια έρευνα του Ερευνητικού Κέντρου Pew.
Αλλά υπάρχουν τεράστιες διαφορές με βάση τις πολιτικές πεποιθήσεις: το 80% των Δημοκρατικών πιστεύει ότι η άμβλωση θα πρέπει να παραμείνει νόμιμη σε όλες ή στις περισσότερες περιπτώσεις, ενώ μόλις το 35% των Ρεπουμπλικανών εκτιμά το ίδιο.
Και το χάσμα διευρύνεται. Τα ποσοστά αυτά ήταν 72% και 39% αντίστοιχα το 2016.
Μεγάλο ρόλο παίζουν και οι θρησκευτικές πεποιθήσεις. Το 77% των λευκών Ευαγγελιστών πιστεύει ότι η άμβλωση θα πρέπει να είναι παράνομη στις περισσότερες περιπτώσεις.
Μια συντηρητική «επέλαση» στο Ανώτατο Δικαστήριο
Κατά την προεκλογική του εκστρατεία το 2016, ο Ρεπουμπλικανός Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να προσελκύσει πολλούς ψηφοφόρους από την θρησκευόμενη Δεξιά με την υπόσχεσή του να διορίσει δικαστές στο Ανώτατο Δικαστήριο που έχουν ίδιες απόψεις με εκείνους και που θα ήταν έτοιμοι να ακυρώσουν την ιστορική απόφαση.
Κατά την τετραετή παραμονή του στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ διόρισε τρεις δικαστές στο Ανώτατο Δικαστήριο χαρίζοντας έτσι στους συντηρητικούς μια ισχυρή πλειοψηφία.