Το 2011, καθώς οι λαϊκές εξεγέρσεις αντηχούσαν στη Μέση Ανατολή, ένας μονάρχης αποφάσισε να κάνει κάποιες τραπεζικές κινήσεις. Κάποια στιγμή εκείνη τη χρονιά, καθώς η Αίγυπτος και η Συρία μαράζωναν μπροστά στις βαρυσήμαντες πολιτικές διαμαρτυρίες, ο βασιλιάς Αμπντουλάχ Β’ της Ιορδανίας άνοιξε δύο νέους λογαριασμούς στην ελβετική τράπεζα Credit Suisse.
Ο Αμπντουλάχ, ένας από τους μακροβιότερους μονάρχες στον κόσμο, με τη συνδρομή ενός τραπεζίτη για άκρα μυστικότητα, ιδιαίτερα γύρω από την προσωπική του περιουσία, κατάφερε τα επόμενα πέντε χρόνια, να είναι δικαιούχος τουλάχιστον έξι λογαριασμών στην Credit Suisse, ενώ η σύζυγός του, βασίλισσα Ράνια, είχε άλλον έναν λογαριασμό.
Σύμφωνα με έναν τεράστιο όγκο δεδομένων που διέρρευσε από την τράπεζα που κατονομάζει και τα δύο μέλη της βασιλικής οικογένειας ως κατόχους λογαριασμού, ένας λογαριασμός περιείχε το αξιοσημείωτο ποσό των 230 εκατομμυρίων ελβετικών φράγκων.
Οι εξεγέρσεις, που έγιναν γνωστές ως Αραβική άνοιξη, οδήγησαν στην ανατροπή των ηγετών στην Τυνησία, την Αίγυπτο, τη Λιβύη και την Υεμένη και ξέσπασε έναν βίαιο, παρατεταμένο πόλεμο στη Συρία.
Ωστόσο, από τότε, η οικονομία, τα επίμονα επίπεδα φτώχειας, η υψηλή ανεργία, οι περικοπές στην πρόνοια και τα φαινομενικά πάντα παρόντα μέτρα λιτότητας συνέχισαν να προκαλούν δυσαρέσκεια σε ολόκληρη τη χώρα. Καθώς το ΔΝΤ συμφώνησε να διασώσει την Ιορδανία, υπό τον όρο ότι ο λαός του θα σφίξει τα συλλογικά του ζωνάρια, ο βασιλιάς μετακινούσε τεράστια ποσά μεταξύ των ελβετικών λογαριασμών του.
Τα δεδομένα της Credit Suisse περιέχουν λεπτομέρειες για 18.000 τραπεζικούς λογαριασμούς που διέρρευσαν στη Süddeutsche Zeitung από έναν πληροφοριοδότη που είπε ότι οι ελβετικοί νόμοι περί τραπεζικού απορρήτου ήταν «ανήθικοι». Τα δεδομένα κοινοποιήθηκαν στον Guardian και σε άλλα 47 μέσα ενημέρωσης ως μέρος μιας παγκόσμιας έρευνας που ονομάζεται Suisse Secrets.
Οι δικηγόροι του Βασιλιά Αμπντουλάχ και της Βασίλισσας Ράνια είπαν ότι δεν υπήρξε καμία αδικοπραγία από τους πελάτες και έδωσαν έναν λογαριασμό για την πηγή των κεφαλαίων τους, τα οποία, όπως είπαν, συμμορφώνονται με την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία. Ο βασιλιάς Αμπντουλάχ δεν υποχρεούται να πληρώσει φόρους στην Ιορδανία. Οι δικηγόροι του είπαν ότι ένα μεγάλο μέρος των κεφαλαίων στην ελβετική τράπεζα προέρχεται από κληρονομιά από τον πατέρα του, τον βασιλιά Χουσεΐν, και δεν υπάρχουν νόμοι για τον φόρο κληρονομιάς στην Ιορδανία.
Οι αποκαλύψεις πέφτουν βροχή μετά και τα δεδομένα για τα Pandora Papers.
Μετά τη δημοσίευση των εγγράφων Pandora, η ιορδανική υπηρεσία πληροφοριών κινήθηκε γρήγορα για να μπλοκάρει την ηλεκτρονική πρόσβαση σε ειδήσεις που περιγράφουν λεπτομερώς τις αποκαλύψεις για τον πλούτο του βασιλιά. Οι λίγοι δημοσιογράφοι που αψήφησαν την απαγόρευση ανακρίθηκαν.
Σε κάποιους υπενθύμισαν τα «πατριωτικά καθήκοντά» τους προς την Ιορδανία. Άλλοι εκφοβίστηκαν για να μη μιλήσουν. Οι δικηγόροι του βασιλιά δήλωσαν ότι οι κατηγορίες για καταστολή των μέσων ενημέρωσης στην Ιορδανία μετά τη δημοσίευση των εγγράφων «διαψεύστηκαν».
Παρόλα αυτά δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο βασιλιάς Αμπντάλα παραβίασε νόμους φτιάχνοντας πλούτο σε υπεράκτιες χώρες. Ούτε υπάρχει καμία ένδειξη για αθέμιτες ενέργειες από την Credit Suisse.
Ωστόσο, οι αποκαλύψεις θα εγείρουν νέα ερωτήματα σχετικά με την πηγή της περιουσίας που έχει στη διάθεση του Αμπντουλάχ σε μια χώρα που υποστηρίζεται ετησίως από ξένη βοήθεια.
Μέσω των δικηγόρων του, ο βασιλιάς Αμπντάλα είπε ότι μόνο ένας από τους λογαριασμούς της Credit Suisse παρέμεινε ανοιχτός.
Είπαν ότι αποτελούνταν από εταιρείες προσωπικών επενδύσεων (PIC) που έχουν συσταθεί ως μέσα για καταπιστευματικά κεφάλαια για τα παιδιά του βασιλικού ζεύγους. Είπαν, επίσης, ότι ένας από τους λογαριασμούς είχε έσοδα από την πώληση ενός «μεγάλου αεροσκάφους ευρείας ατράκτου. Ο βασιλιάς είναι γνωστό ότι χρησιμοποιεί τουλάχιστον δύο ιδιωτικά τζετ.
Οι δικηγόροι του είπαν ότι «ένα σημαντικό ποσοστό» της προσωπικής του περιουσίας χρησιμοποιήθηκε για τη χρηματοδότηση βασιλικών πρωτοβουλιών με προσωπική ιδιότητα να στοχεύσει τις κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες των Ιορδανών πολιτών, καθώς και την αποκατάσταση σημαντικών τζαμιών.
Ο Νταούτ Κουτάμπ, ο γενικός διευθυντής του Κοινοτικού Δικτύου Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης που εδρεύει στο Αμμάν, προέβλεψε ότι οι αποκαλύψεις θα εξοργίσουν τους Ιορδανούς, ιδιαίτερα τους άνεργους νέους. «Ο βασιλιάς και η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσουν διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις», είπε.
Πηγή: Guardian