Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν η χειρότερη για τον Βλαντιμίρ Πούτιν από τότε που αποφάσισε ότι η Ρωσία πρέπει να εισβάλει στην Ουκρανία. Ο Ρώσος πρόεδρος εισέβαλε στα ουκρανικά εδάφη χωρίς σοφία, δικαιοσύνη, έλεος ή σχέδιο Β’, αναφέρει ο Τόμας Φρίντμαν σε άρθρό του στους New York Times.
Παράλληλα ο Φρίντμαν αναφέρει πως υπάρχει ένα κεντρικό ερώτημα που δεν μονοπωλεί μεν τις συζητήσεις, επειδή απαντάται δύσκολα, αλλά βρίσκεται στον πυρήνα των εξελίξεων. Όπως σημειώνει «ακόμη δεν ξέρουμε (σ.σ. πότε θα τελειώσει ο πόλεμος), ωστόσο καθώς διερευνούσα αυτό το ερώτημα στις συζητήσεις μου, διέκρινα τρία πιθανά σενάρια, κάποια εντελώς νέα, κάποια γνωστά, αλλά όλα έρχονται με περίπλοκες και απρόβλεπτες παρενέργειες».
Ακολούθως εξηγεί τα σενάρια που αφορούν την έκβαση του πολέμου:
Πρώτο σενάριο: Η ολοκληρωτική νίκη της Ουκρανίας, μια νίκη στην σκιά της οποίας ωστόσο ένας ταπεινωμένος Πούτιν θα μπορούσε να προχωρήσει σε κάποια «τρελή» ή καταστροφική κίνηση.
Δεύτερο σενάριο: Η σύναψη μιας «βρώμικης συμφωνίας» με τον Πούτιν που θα οδηγεί μεν σε κατάπαυση του πυρός, επιφέροντας όμως ρήγματα μεταξύ των δυτικών συμμάχων και εξοργίζοντας πολλούς Ουκρανούς.
Τρίτο σενάριο: Η σύναψη μιας «λιγότερο βρώμικης συμφωνίας» με την οποία θα μπορούσαν μεν να συμβιβαστούν Ουκρανοί και Ρώσοι, αλλά όχι και ο ίδιος ο Πούτιν που θα χρειαζόταν να απομακρυνθεί από την εξουσία.
Αναλυτικά τα τρία σενάρια έχουν ως εξής:
Πρώτο σενάριο
Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο δεν περιμένει κανένας ότι τα ουκρανικά στρατεύματα θα συνεχίζουν με ευκολία την επιτυχή αντεπίθεσή τους κάνοντας… περίπατο στα ανατολικά της χώρας. Όμως υπάρχουν κάποιοι που για πρώτη φορά διερωτώνται: «Τι θα συμβεί στην περίπτωση κατάρρευση των ρωσικών στρατευμάτων;»
Πάντως ο πρόεδρος Πούτιν έχει προειδοποιήσει ότι στην περίπτωση που δεχθεί περισσότερες πιέσεις στο μέτωπο μπορεί να προχωρήσει στη χρήση πυρηνικών. Την ίδια ώρα ο Τόμας Φρίντμαν εκφράζει την ελπίδα η CIA να έχει κάποιο μυστικό σχέδιο που θα απέτρεπε σε μια τέτοια περίπτωση τη ρωσική ηγεσία από το πατήσει το κουμπί των πυρηνικών.
Δεύτερο σενάριο
«Δεν μπορώ να φανταστώ τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αποδέχεται μια κατάπαυση του πυρός με τα σημερινά δεδομένα, την ώρα που οι ουκρανικές δυνάμεις δείχνουν να έχουν το μομέντουμ με το μέρος τους», τονίζει ο Τόμας Φρίντμαν.
«Τους επόμενους μήνες ωστόσο, τα πράγματα αναμένεται να γίνουν πιο δύσκολα, ειδικά στην Ευρώπη. Ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες θα αρχίσουν να ρωτούν εάν «μπορεί να υπάρξει διέξοδος μέσω διαπραγματεύσεων;», συμπληρώνει.
Από την πλευρά – σύμφωνα με το δεύτερο σενάριο – ο Ρώσος πρόεδρος – θα μπορούσε να επιχειρήσει τη διάσπαση των Ευρωπαίων, υποστηρίζοντας ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευθεί τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η οποία θα προκαλέσει την αποκατάσταση των ροών της ρωσικής ενέργειας προς την Ευρώπη.
Όμως θα το κάνει με όρους που δεν θα αρέσουν στο Κίεβο. Σε αυτή την περίπτωση για να υπάρξει συμφωνία με την ουκρανική πλευρά, θα πρέπει ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι να εξασφαλίσει εγγυήσεις ασφαλείας, ενδεχομένως ακόμη και από το ίδιο το ΝΑΤΟ. Στο ίδιο πλαίσιο ωστόσο, η Ουκρανία θα έχει χάσει περισσότερα εδάφη σε σύγκριση με τις γραμμές της 24ης Φεβρουαρίου.
Τρίτο σενάριο
Το ΝΑΤΟ και οι Ουκρανοί θα μπορούσαν να προτείνουν στους Ρώσους κατάπαυση του πυρός αλλά με βάση τις γραμμές επαφής της 24ης Φεβρουαρίου. Σε αυτή την περίπτωση, ο Πούτιν θα «κρατούσε» μεν ένα μέρος του Ντονμπάς και την Κριμαία αλλά θα έχανε τη Μαριούπολη και όλα τα άλλα μέρη που οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταλάβει τους περασμένους επτά μήνες. Με άλλα λόγια, ο Ρώσος θα έπρεπε στο πλαίσιο ενός τέτοιου σεναρίου να παραδεχθεί πως έκανε πόλεμο αλλά δεν κέρδισε τίποτα περισσότερο σε σύγκριση με όσα «είχε» πριν από τις 24 Φεβρουαρίου.
Από την άλλη πλευρά θεωρείται βέβαιο ότι ο Πούτιν δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να παραδεχθεί δημοσίως ότι υπέστη ήττα. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Φρίντμαν, ο Πούτιν υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να ανατραπεί είτε από τον ρωσικό λαό είτε από άλλους Ρώσους αξιωματούχους παίρνοντας μαζί του όλη την ευθύνη του πολέμου.
Πάντως υπάρχει και η πιθανότητα αντικατάστασης του Πούτιν είτε από κάποιον που θα είναι χείρότερός του είτε να αποχωρήσει και να αφήσει πίσω του καμμένη γη.
Αυτός ο πόλεμος θα μπορούσε να τελειώσει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, καταλήγει ο Φρίντμαν στο άρθρο του για τους New York Times. Άλλοι από αυτούς τους τρόπους είναι καλύτεροι, και άλλοι χειρότεροι, κανένας όμως δεν θα είναι εύκολος.