Η Ερικα Ολσον, βοηθός υφυπουργός Ευρωπαϊκών και Ευρασιατικών Υποθέσεων στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, κλήθηκε από το τουρκικό κρακτικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu ν’ απαντήσει στο ερώτημα εάν θα πάρουν θέση στην περίπτωση πολεμικής σύγκρουσης ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.
Συνάντηση με τούρκους αξιωματούχους
Η κα Ολσον, στο πλαίσιο των επαφών που είχε στην Κωνσταντινούπολη και την Αγκυρα, συμμετείχε σε πάνελ για την καθαρή ενέργεια, σε συνέδριο που διοργάνωσε το Atlantic Council.
Η αμερικανίδα αξιωματούχος συναντήθηκε με στελέχη του υπουργείου Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, του υπουργείου Εμπορίου και του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, και απάντησε στις ερωτήσεις που της έθεσε το Anadolu, ανάμεσα στα άλλα, για τη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, την άρση των περιορισμών στην ελληνοκυπριακή διοίκηση – όπως χαρακτηρίζει η Αγκυρα την Κυπριακή Δημοκρατία – καθώς και για το θέμα της πώλησης των F-16 στην Τουρκία.
Θα πάρετε θέση;
Ερώτηση: Φαίνεται ότι η Αθήνα ενθαρρύνεται από τις στρατιωτικές δεσμεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ προκαλεί την Τουρκία. Από την άποψη αυτή, ακολούθησε σκληρή κριτική στις Ηνωμένες Πολιτείες από την Τουρκία. Πώς εξηγούν οι ΗΠΑ αυτή την πολιτική, η οποία έχει αυξήσει τις εντάσεις μεταξύ των δύο συμμάχων τους στο ΝΑΤΟ; Θα πάρουν θέση οι ΗΠΑ στο πλευρό ενός από τα μέρη σε μια πιθανή στρατιωτική σύγκρουση;
Απάντηση: «Κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στην Τουρκία, κατέστησα σαφές ότι εργαζόμαστε με τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ για ν’ αντιμετωπίσουμε τις κοινές προκλήσεις που θέτει η σοβαρή απειλή της Ρωσίας για την περιφερειακή ασφάλεια.
»Πιστεύω ότι οι ΗΠΑ και η Τουρκία μοιράζονται τον ίδιο στόχο που είναι η διασφάλιση της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας σε ολόκληρη την περιοχή.
Η συνεργασία μας με τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ, την Τουρκία και την Ελλάδα, αφορά την προώθηση της σταθερότητας στην περιοχή και την εμβάθυνση των κοινών δυνατοτήτων της συμμαχίας.
Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ συνεργάζονται με την Τουρκία και την Ελλάδα καθώς και η παρουσία μας στο Αιγαίο ενισχύουν το ΝΑΤΟ και μας δίνουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Υπάρχουν διαφορές απόψεων»
»Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε τόσο με την Τουρκία όσο και με την Ελλάδα και καλούμε τους συμμάχους μας να απόσχουν από πρακτικές κλιμάκωσης. Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι ουσιαστικοί και σημαντικοί σύμμαχοι και φίλοι των Ηνωμένων Πολιτειών.
»Υπάρχουν διαφορές απόψεων μεταξύ των δύο χωρών και θέλουμε να επιλύσουν αυτές τις διαφορές εποικοδομητικά μέσω του διαλόγου, όπως στο παρελθόν.
Τώρα περισσότερο από ποτέ, χρειάζεται να δράσουμε μαζί ως σύμμαχοι του ΝΑΤΟ για ν’ αντιμετωπίσουμε την επιθετική στάση της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Η άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο
Ερώτηση: Οι ΗΠΑ ήραν ορισμένους περιορισμούς στην «ελληνοκυπριακή διοίκηση» και άνοιξαν την πόρτα για πωλήσεις όπλων και συνεργασία στον τομέα της στρατιωτικής εκπαίδευσης. Αυτό σημαίνει ότι σύντομα θα δούμε αμερικανικά όπλα και συμβούλους στο «Νησί»; Ανησυχείτε για τις προκλητικές συνέπειες αυτού του γεγονότος στην τουρκική πλευρά;
Απάντηση: Η απόφαση αυτή δεν υποδηλώνει αλλαγή στη θέση των ΗΠΑ για λύση στην Κύπρο. Οι πιθανές πωλήσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία θα συνεχίσουν να εξετάζονται κατά περίπτωση για την υποστήριξη των στόχων της εξωτερικής μας πολιτικής και της εθνικής μας ασφάλειας.
Νωρίτερα φέτος, ο υπουργός Μπλίνκεν ήρε τους εμπορικούς περιορισμούς στην Κυπριακή Δημοκρατία για το οικονομικό έτος 2023, οι οποίοι περιγράφονται στον Νόμο για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο («East Med Act») του 2019, και έκρινε ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στον Νόμο για τον Αμυντικό Προϋπολογισμό (NDAA) του 2020.
»Το υπουργείο μας εξετάζει τη συμμόρφωση με αυτούς τους όρους κάθε χρόνο. Οπως με την Τουρκία, στοχεύουμε σε μια ειρηνική, ασφαλή και ευημερούσα περιοχή όπου θα συνεργαζόμαστε ενάντια στην επιθετική στάση της Ρωσίας.
Για την πώληση των F-16
Ερώτηση: Οι προϋποθέσεις για την πώληση των F-16 στην Τουρκία αποσύρθηκαν από το νομοσχέδιο της Γερουσίας για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ. Πώς αξιολογείτε αυτή την εξέλιξη; Ποια είναι τα σημεία που σας κάνουν αισιόδοξη ή απαισιόδοξη γι’ αυτό το θέμα;
Απάντηση: Η Τουρκία είναι ένας από τους μακροβιότερους και σημαντικούς συμμάχους του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν υποστηρίζει τις προσπάθειες της Τουρκίας να εκσυγχρονίσει τον στόλο της των F-16.
»Υπάρχουν βαθιές και δυνατά ριζωμένες σχέσεις άμυνας και ασφάλειας μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας και η διατήρηση της διαλειτουργικότητάς της στο ΝΑΤΟ παραμένει ως προτεραιότητα.
»Μ’ ενθαρρύνει να δω ότι η Τουρκία είναι αποφασισμένη για άλλη μια φορά να συνεργαστεί μαζί μας σ’ αυτό το θέμα».