Στην ηγετική μορφή της ρωσικής αντιπολίτευσης και ακτιβιστή κατά της διαφθοράς, Αλεξέι Ναβάλνι, απένειμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης.
Το βραβείο παρέλαβε η κόρη του Αλεξέι Ναβάλνι, Ντάρια Ναβαλνάγια, καθώς ο ίδιος εκτίει ποινή φυλάκισης σε στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας στη Ρωσία από τον περασμένο Φεβρουάριο
Στην ομιλία του κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής του βραβείου στο Στρασβούργο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι εξήρε το θάρρος του Ναβάλνι, ζητώντας την άμεση και άνευ όρων αποφυλάκισή του: «Έχει δεχθεί απειλές, υποστεί βασανιστήρια, δηλητηριαστεί, συλληφθεί, φυλακιστεί, αλλά δεν έχουν καταφέρει να τον φιμώσουν. Όπως είπε ο ίδιος κάποτε, η διαφθορά ευδοκιμεί όταν υπάρχει απαξίωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και πιστεύω ότι έχει δίκιο. Ο αγώνας ενάντια στη διαφθορά είναι κι ένας αγώνας για τον σεβασμό των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι αναμφισβήτητα ένας αγώνας για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την καλή διακυβέρνηση και το κράτος δικαίου».
Παραλαμβάνοντας το βραβείο εκ μέρους του πατέρα της, η Ντάρια Ναβάλναγια επέκρινε όλους όσοι προθυμοποιούνται να κατευνάσουν δικτάτορες υιοθετώντας μια πραγματιστική προσέγγιση και επέμεινε ότι η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει πιστή στα ιδανικά της. «Όταν έγραψα στον πατέρα μου και τον ρώτησα: τι θα ήθελες να πω στην ομιλία μου ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου; Εκείνος απάντησε: πες ότι κανείς δεν τολμά να ταυτίσει τη Ρωσία με το καθεστώς του Πούτιν. Η Ρωσία είναι κομμάτι της Ευρώπης και προσπαθούμε να γίνουμε μέρος της. Αλλά θέλουμε και η Ευρώπη να προσπαθήσει να μείνει πιστή στον εαυτό της, σε αυτές τις υπέροχες ιδέες που βρίσκονται στον πυρήνα της. Αγωνιζόμαστε για μια Ευρώπη των ιδεών, για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη δημοκρατία και την ακεραιότητα».
Παρόντες στην τελετή ήταν επίσης ο Λέονιντ Βόλκοβ, πολιτικός σύμβουλος του Ναβάλνι και πρώην επικεφαλής του επιτελείου της προεκλογικής του εκστρατείας το 2018, καθώς και η εκπρόσωπος Τύπου του, Κίρα Γιάρμις.
Ο Αλεξέι Ναβάλνι ανακηρύχθηκε νικητής του φετινού βραβείου Ζαχάρωφ μετά την απόφαση του προέδρου του Κοινοβουλίου και των επικεφαλής των πολιτικών ομάδων στις 20 Οκτωβρίου 2021.