Συνέντευξη του Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου, Διεθνολόγου – Ερευνητή του Τμήματος Τουρκικών Σπουδών του ΕΚΠΑ στον Χρήστο Μυτιλινιό για το Timeline.
Βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες την αποχώρηση των Αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν. Πόσο επικίνδυνο είναι αυτό για την επάνοδο των Ταλιμπάν και γενικά των εξτρεμιστικών στοιχείων της χώρας;
Θα έλεγα ότι τις ημέρες αυτές παρακολουθούμε την αποχώρηση των δυτικών από την πολύπαθη αυτή χώρα, που κάποτε αποτελούσε δορυφόρο των σοβιετικών. Και οι Γερμανοί είχαν στρατιώτες στο Αφγανιστάν μέχρι πρόσφατα. Οι Αμερικανοί δεν ενδιαφέρονται πλέον για τη Μέση Ανατολή – τα τελευταία χρόνια εξάγουν πλέον πιο πολύ πετρέλαιο, και μεγάλο μέρος του εισαγόμενου το εξάγουν με παραγόμενων προϊόντα διύλισης. Η αποχώρηση των Αμερικανών έφερε σχεδόν αυτόματα στο προσκήνιο τους Ταλιμπάν, τους σκληροπυρηνικούς Ισλαμιστές που κυβέρνησαν το Αφγανιστάν από το 1996 μέχρι και το 2001. Προσπαθούν εκ νέου να καταλάβουν τη χώρα και φαίνεται ότι για την ώρα καταφέρνουν να κατακτήσουν το μεγαλύτερο μέρος της. Όσο οι Ταλιμπάν, παλαιότεροι σύμμαχοι των ΗΠΑ, δεν ενοχλήσουν τους Αμερικανούς και περιοριστούν στο εσωτερικό της χώρας, μάλλον θα είναι αδιάφορο το μέλλον του Αφγανιστάν για τους τελευταίους.
Η αναζωπύρωση του πολέμου στο Αφγανιστάν επηρεάζει την Ελλάδα;
Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν επηρεάζει σημαντικά την Ελλάδα. Ήδη παρατηρείται αύξηση των προσφυγικών ροών στην περιοχή. Η κυβέρνηση του Τατζικιστάν ζήτησε από τον διεθνή οργανισμό CSTO, που ελέγχεται από τη Μόσχα, βοήθεια για τη φύλαξη των συνόρων και καλεί 20.000 εφέδρους. Επίσης, οι Αμερικανοί δεν θα ήθελαν το Αεροδρόμιο της Καμπούλ να πέσει στα χέρια της Τεχεράνης, της Μόσχας ή των Ταλιμπάν και η Τουρκία πιέζει για να ασκήσει αυτή τον έλεγχο στην περιοχή. Μία τέτοια εξέλιξη θα αναβαθμίσει το ρόλο της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, η οποία ήδη ζητά ανταποδοτικά οφέλη από την Αμερικανική διοίκηση.
Μπορούμε να ελπίζουμε σύντομα σε αποκλιμάκωση της κατάστασης;
Δυστυχώς η κατάσταση στο Αφγανιστάν επιδεινώνεται με ραγδαίο ρυθμό, τα εδαφικά κέρδη των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν πολλαπλασιάζονται και το εμπόριο των ναρκωτικών ανθεί. Η χώρα μαστίζεται από τον θρησκευτικό εμφύλιο και τις πολυετείς διεθνείς παρεμβάσεις. Δυστυχώς η αραβική άνοιξη έχει πέσει σε βαρύ χειμώνα. Νομίζω ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε ουσιαστική βελτίωση στο άμεσο μέλλον. Μακάρι να διαψευστώ.