Η 23η Αυγούστου καθιερώθηκε ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Σταλινισμού και του Ναζισμού (γνωστή και ως Διεθνής Ημέρα της Μαύρης Κορδέλας σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης) πριν από 12 χρόνια με το ψήφισμα της 2ας Απριλίου 2009 του Ευρωκοινοβουλίου, για να τιμηθεί η μνήμη των θυμάτων των ολοκληρωτικών και αυταρχικών καθεστώτων και ιδιαίτερα του Σταλινισμού και του Ναζισμού.
Το ψήφισμα έγινε δεκτό από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου με συντριπτική πλειοψηφία 533 ψήφοι «υπέρ», 44 «κατά» και 33 αποχές.
Η 23η Αυγούστου, που επιλέχθηκε Ευρωπαϊκή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Σταλινισμού και του Ναζισμού, σχετίζεται με δύο γεγονότα:
Το πρώτο συνέβη το 1939: Όταν η Σοβιετική Ένωση και η Ναζιστική Γερμανία υπέγραψαν το σύμφωνο μη επίθεσης, γνωστό και ως Σύμφωνο Ρίμπεντροπ – Μολότοφ (από τα επίθετα των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών), με μεγάλο θύμα την Πολωνία
Το δεύτερο συνέβη το 1989: Όταν δύο εκατομμύρια άνθρωποι από την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία στάθηκαν πιασμένοι χέρι – χέρι στο δρόμο από το Βίλνιους ως το Ταλίν, σχηματίζοντας μία ανθρώπινη αλυσίδα, ζητώντας απόσχιση των κρατών τους από τη Σοβιετική Ένωση
Την ίδια μέρα εκδηλώσεις συμπαράστασης έγιναν σε 40 πόλεις του δυτικού κόσμου
Πολλοί από τους διαδηλωτές φορούσαν μαύρες κορδέλες σε ένδειξη «πένθους» για τα θύματα του Κομμουνισμού και του Ναζισμού
Σκοπός αυτής της επετείου είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής στα θύματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων Σταλινισμού και Ναζισμού
Αλλά και η εγρήγορση της δημοκρατίας για την αποφυγή παρόμοιων εγκλημάτων στο μέλλον.