Αυτοκινητοβιομηχανία: Κρίσεις, προκλήσεις και αβεβαιότητα σε ένα ασταθές περιβάλλον!

Σε αχαρτογράφητα νερά έχει εισέλθει ο τομέας αυτοκινήτου της οικονομίας μετά τις συνεχιζόμενες κρίσεις, δημιουργώντας ένα πρωτόγνωρο οικονομικό περιβάλλον!

Νίκος Μιχαλόπουλος

Από την πανδημία της Covid 19 στην κρίση των ημιαγωγών και από την ουκρανική κρίση στην ένταση μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ για χάρη της Ταιβάν, ο τομέας του αυτοκινήτου δέχεται συνεχώς απρόβλεπτα χτυπήματα ακολουθούμενα από τις αντίστοιχες πιέσεις. 

Κρίσεις

Covid 19

Η πανδημία της Covid 19 ήταν το πρώτο μεγάλο χτύπημα στην αυτοκινητοβιομηχανία. Τα συνεχώς αυξανόμενα κρούσματα σε ολόκληρο τον κόσμο και τα Lockdown ανάγκασαν σε πολύμηνη διακοπή παραγωγής όλους τους μεγάλους κατασκευαστές, φέρνοντας αρνητικές συνέπειες στους ισολογισμούς τους και ανησυχία για το μέλλον και τις θέσεις εργασίας.

Έλλειψη ημιαγωγών

Η γνωστή κρίση των τσιπ ή η κρίση των ημιαγωγών ήταν το δεύτερο μεγάλο χτύπημα στην αυτοκινητοβιομηχανία. Η σταδιακή εξομάλυνση της κατάστασης μετά τον εμβολιασμό και η άρση των εμπορικών αποκλεισμό έφερε κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης. Παράλληλα, οι αυξανόμενες ανάγκες για χρήση μικροεπεξεργαστών δημιούργησαν ελλείψεις σε όλους τους τομείς της οικονομίας, χωρίς να αφήνουν ανεπηρέαστη και την αυτοκινητοβιομηχανία. Τα σύγχρονα αυτοκίνητα φέρουν μια πλειάδα από ηλεκτρονικά συστήματά για τα οποία είναι απαραίτητη η τοποθέτηση ημιαγωγών. Οι ελλείψεις αυτές ανάγκασαν τις αυτοκινητοβιομηχανίες να μην μπορούν να ικανοποιήσουν την ζήτηση με την αναμονή Καινούργιου αυτοκινήτου να φτάνει έως τους 12 μήνες.

Εισβολή στην Ουκρανία 

Η αύξηση της παραγωγής των ημιαγωγών εξομαλύνανε το πρόβλημα, το οποίο σταδιακά οδηγούσε σε λύση με τους χρόνους παράδοσης των αυτοκινήτων στους καταναλωτές να μειώνονται.  Ωστόσο η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εκτροχίασε και πάλι τις προβλέψεις για την αυτοκινητοβιομηχανία, προκαλώντας αλυσιδωτά προβλήματα. Το κυριότερο αφορούσε την έλλειψη καλωδιώσεων, αφού στην περιοχή εδρεύει η Leoni και άλλες μεγάλες εταιρείες κατασκευής καλωδιώσεων. Αποτέλεσμα ήταν η μείωση της ευρωπαϊκής παραγωγής και η αύξηση των χρόνων παράδοσης των νέων αυτοκινήτων. Τα προβλήματα όμως αυτού του πολέμου οδηγούν σε μια νέα ενεργειακή κρίση και υψηλό πληθωρισμό.

Ενεργειακή κρίση

Η πλήρης ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από την Ρωσία, κυρίως λόγω του φυσικού αερίου δημιούργησε μια νέα σοβαρή ενεργειακή κρίση, απειλώντας την Γηραιά Ήπειρο με ενεργειακό Black Out. Οι εταιρείες εξαναγκάζονται σε οικονομία των αποθεμάτων φυσικού αερίου μειώνοντας την παραγωγή, ενώ η χρήση ορυκτών καυσίμων φαντάζει ως η μόνη ρεαλιστική λύση, δυναμιτίζοντας όμως τους στόχους για μείωση των εκπομπών ρύπων.

Αυξήσεις τιμών βασικών υλικών παραγωγής

Η ενεργειακή κρίση σε συνάρτηση με όλες τις παραπάνω αιτίες έχουν δημιουργήσει υψηλό πληθωρισμό, ο οποίος οδηγεί σε μια γενική αύξηση τιμών. Το «φουσκωμένο» κόστος των πρώτων υλών, επηρεάζει την αξία του τελικού προϊόντος, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες να προσπαθούν να κρατήσουν σταθερές τις τιμές, απορροφώντας μέρος της υπεραξίας.

Η ενεργειακή κρίση σε συνάρτηση με τον υψηλό πληθωρισμό προκάλεσαν για πρώτη φορά μείωση της ζήτησης καινούργιων αυτοκινήτων με τις ταξινομήσεις να φτάνουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Ταϊβάν

Η ένταση μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και Κίνας με «μήλο της Έριδος» την Ταϊβάν προκαλεί νέο πονοκέφαλο στην παγκόσμια βιομηχανία αυτοκινήτου. Η ασιατική χώρα εξειδικεύεται στην παραγωγή ημιαγωγών, γεγονός που κλιμακώνει την ανησυχία όξυνσης της κρίσης των τσιπ, προκαλώντας νέα παραγωγική κρίση και καθυστερήσεις παράδοσης των καινούργιων αυτοκινήτων.

Προκλήσεις

Ενεργειακή μετάβαση

Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ η αυτοκινητοβιομηχανία προετοιμάζεται για την μεγαλύτερη πρόκληση στην ιστορία της, την μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε την απαγόρευση πωλήσεων των αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035, γεγονός που επισπεύδει την υιοθέτηση της νέας ηλεκτρικής τεχνολογίας. Ωστόσο, το καταναλωτικό κοινό, τα κράτη αλλά και η αυτοκινητοβιομηχανία δεν έχουν προετοιμαστεί για αυτήν την αλλαγή και οι λόγοι είναι αλληλένδετοι μεταξύ τους.  Αρχίζοντας από τις ελλείπεις υποδομές φόρτισης, οι οποίες δεν προλαβαίνουν να φτάσουν σε ικανοποιητικό αριθμό μέχρι το 2035 και σε συνάρτηση με τους μεγάλους χρόνους φόρτισης, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καταναλωτών στο ακέραιο. Η υψηλή αξία παραγωγής και διάθεσης είναι ένα ακόμα πρόβλημα για την ηλεκτροκίνηση. Η αύξηση της ζήτησης σε λίθιο και νικέλιο ανατίμησε την αξία των στοιχείων, οι τιμές των οποίων βρίσκονται σε ένα ράλι ανόδου, επηρεάζοντας τις τιμές των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Οι προβλέψεις εξίσωσης των τιμών ηλεκτρικών αυτοκινήτων και αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης έπεσαν έξω με διευθυντικά στελέχη μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών να δηλώνουν πως η μεσαία τάξη δεν θα μπορεί να αγοράσει καινούργιο αυτοκίνητο, κάνοντας λόγο για κοινωνικές αναταραχές και αδυναμία επίτευξης των στόχων μείωσης εκπομπών CO2. Αν και η έρευνα γύρω από τις μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων βρίσκεται σε εξέλιξη, προκειμένου να εφαρμοστούν νέες τεχνολογίες που θα μειώσουν το κόστος και τον χρόνο φόρτισης, αυξάνοντας ταυτόχρονα την αυτονομία (μπαταρία στερεάς κατάστασης), τα αποτελέσματα των οποίων θα τα δούμε αρκετά χρόνια αργότερα.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες λειτουργούν ανασταλτικά για την ηλεκτροκίνηση, με τις περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες αν και δείχνουν έτοιμες για την μετάβαση εντός των χρονικών ορίων, τελικά να μην μπορούν να το πράξουν ομαλά μέχρι το 2035 κυρίως για τους οικονομικούς κινδύνους που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν.

Αυτόνομη οδήγηση

Πολύς λόγος γίνεται για τις τεχνολογίες αυτόνομης οδήγησης, η έρευνα για τις οποίες έχει επιβληθεί από τις ασφαλιστικές εταιρείες με πρόσχημα την μείωση των τροχαίων ατυχημάτων.

Η τεχνολογίες αυτόνομης εξελίσσονται ραγδαία με στόχο την αυτόνομη κίνηση των αυτοκινήτων από το 2040 (Αυτόνομη οδήγηση επιπέδου 5). Ωστόσο η εφαρμογή της μόνο εύκολη δεν είναι. Προφανώς, ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αναντικατάστατος και μπορεί να αντιληφθεί λεπτομέρειες που δεν μπορεί να δει ένα σύστημα τεχνίτης νοημοσύνης, όσο εξελιγμένο και αν είναι. Από την άλλη η οδήγηση είναι μια ευχάριστη δραστηριότητα, αγχολυτική και οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να οδηγούν, αρκετές φορές να χαλαρώσουν. Η εφαρμογή της τεχνικά είναι εφικτή, αλλά ανέφικτη στην πράξη. Φυσικά και θα δούμε αυτόνομα οχήματα στους δρόμους, αλλά πιλοτικά και θα αφορά κάποιους τομείς κινητικότητας όπως επαγγελματικές μεταφορές, ταξί εντός αστικού ιστού κλπ.

Οι απλοί οδηγοί θα αρκεστούμε απλά στην χρήση των ADAS μέχρι την αυτόνομη οδήγηση επιπέδου 3 που είναι υποχρεωτικός ο έλεγχος από τον οδηγό!    

Επιβίωση

Όλες αυτές οι εξελίξεις θα δημιουργήσουν ανακατατάξεις στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Παράγοντες όπως η μείωση του κόστους θα ευνοήσουν συμμαχίες, επιθετικές εξαγορές και συγχωνεύσεις αυτοκινητοβιομηχανιών, δημιουργώντας τεράστιους αυτοκινητιστικούς ομίλους που θα διαχειρίζονται τα επί μέρους brands, τα οποία θα εξειδικεύονται σε αντίστοιχες ομάδες της αγοράς, στοχεύοντας σε ορισμένες ομάδες καταναλωτών.

Το μέλλον

Ο τομέας του αυτοκινήτου έχει εισέλθει οριστικά και αμετάβλητα σε αχαρτογράφητα νερά. Οι κρίσεις θα αντιμετωπιστούν, οι προκλήσεις είναι το κίνητρο για τους μεγάλους κατασκευαστές να κατακτήσουν ηγετική θέση στην νέα εποχή, ενώ ο αυτοκινητιστικός χάρτης αλλάζει, αλλάζοντας και την πορεία της ιστορίας του αυτοκινήτου!

Εάν το μέλλον είναι ευοίωνο ή δυσοίωνο δεν το γνωρίζουμε, όπως και αν το αυτοκίνητο χάσει την αίγλη του και το ενδιαφέρον που προκαλεί στους φίλους του μέχρι σήμερα. Αναμφισβήτητα όμως οι αλλαγές που προμηνύονται θα είναι τεκτονικές!