Κώστας Αγγελάκης
Σε αντίθεση με όλη την καταστροφολογία των καιρών, θέλω να αφήσω δύο νότες συγκρατημένης αισιοδοξίας, και ας ελπίσουμε ότι θα επιβεβαιωθώ.
Έχω την εντύπωση ότι όλη αυτή η «μαυρίλα» για τον επικείμενο χειμώνα είναι λίγο υπερβολική και μάλλον για συγκεκριμένους λόγους. Πολιτικοί, δημοσιογράφοι, αναλυτές, αρθρογράφοι, και γενικά όλοι οι ειδικοί είναι σε έναν αγώνα δρόμου να μας πείσουν ότι αυτός ο χειμώνας θα είναι η απόλυτη καταστροφή των πάντων.
Η πρακτική της δραματοποίησης
Είναι αλήθεια ότι η υπερβολή στην έκθεση ενός κινδύνου είναι θεμιτή από τους ειδικούς επικοινωνιολόγους προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τις αρνητικές αντιδράσεις, όταν το αποτέλεσμα θα είναι μεν κακό, αλλά όχι καταστροφικό όπως το είχαν προετοιμάσει.
Θεωρώ λοιπόν, ότι ο δημόσιος λόγος, εκ του ασφαλούς, επιδεικνύει τα χειρότερα σενάρια, έχοντας πάντα μια κρυφή ελπίδα ότι θα διαψευσθεί. Και ειδικά μάλιστα όταν αυτά τα χειρότερα σενάρια οφείλονται σε διεθνείς συγκυρίες, γιατί δεν έχει την ευθύνη της ύπαρξης, αντίθετα θα έχει την ευκαιρία της αντιμετώπισης.
Προετοιμάζοντας ένα περιβάλλον με τις χειρότερες δυνατόν προσδοκίες για το μέλλον, ένα λιγότερο κακό αποτέλεσμα θα ανακουφίσει τις εντυπώσεις, θα αμβλύνει τις επικείμενες κριτικές και θα συγκρατήσει την ψυχολογία στην αγορά, τότε που θα την χρειαζόμαστε περισσότερο.
Όταν ήμουν μαθητής του Γυμνασίου και έφερνα σπίτι μέτριους βαθμούς, έσπαγα το δωμάτιό μου, και κλεινόμουνα μέσα για ώρες. Όλοι νόμιζαν ότι είχα χάσει την χρονιά, αλλά όταν μάθαιναν ότι απλά είχα κάποιους μέτριους βαθμούς μου έπαιρναν και δώρα.
Ο χειμώνας που έρχεται
Για να μην παρεξηγηθώ, ο χειμώνας που έρχεται, σίγουρα θα είναι πάρα πολύ δύσκολος. Ο δυσκολότερος των τελευταίων ετών, αλλά δεν πιστεύω όμως ότι θα είναι καταστροφικός, όπως παρουσιάζεται ότι θα είναι.
Το κόστος της ενέργειας, το οποίο μεταφέρεται παντού, και η πιθανή ανεπάρκεια της ενέργειας είναι οι βασικοί λόγοι της ανησυχίας για το άμεσο μέλλον. Σε συνδυασμό δε, με το κόστος της επανεκκίνησης της παγκόσμιας βιομηχανίας, μετά την πανδημία, όλο αυτό γίνεται χειρότερο, οι δρόμοι γίνονται αχαρτογράφητοι, οι εξελίξεις απρόσμενες και το σταυρόλεξο θα είναι πλέον για δυνατούς λύτες.
Επειδή όλο αυτό είναι ξενόφερτο, το εγχώριο πολιτικό σύστημα θα έχει την ευκαιρία να αποδείξει ότι μπορεί να διαχειρισθεί ακραίες καταστάσεις, για άλλη μία φορά όπως έχει κάνει πρόσφατα μάλλον με σχετική επιτυχία.
Σίγουρα
θα μάθουμε να ζούμε με λιγότερη ενέργεια, αλλά δεν θα παγώσουμε,
θα αποσβέσουμε, όσο μπορούμε, την ακρίβεια, αλλά δεν θα πεινάσουμε,
θα μετακινηθούμε λιγότερο, αλλά πιο έξυπνα και οργανωμένα,
θα πάμε λιγότερες βόλτες αλλά θα το αντέξουμε.
Και όλα αυτά, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, θα τα βρούμε μπροστά μας και θα τα αντιμετωπίσουμε, γιατί δεν θα έχουμε και άλλη επιλογή.
Ο τρελός του χωριού
Μέσα στην πραγματικότητα της σημερινής ακρίβειας αλλά και της ανασφάλειας που κυριαρχεί στην αγορά, μπορεί να ακούγομαι σαν τον τρελό του χωριού, αλλά για κάποιους λόγους πιστεύω ότι, συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη, η επιδείνωση του δικού μας βιοτικού επιπέδου θα είναι σημαντικά μικρότερη.
Υπάρχουν συνθήκες στην Ελληνική οικονομία που ίσως για πρώτη φορά είναι καλύτερες από αυτές των λοιπών Ευρωπαϊκών οικονομιών.
Έχουμε ήδη επιτύχει
καλούς ρυθμούς ανάπτυξης,
ρεκόρ επενδύσεων από κορυφαίους οργανισμούς,
ρεκόρ τουριστικών εσόδων με τις καλύτερες προβλέψεις για το μέλλον,
μεγάλη απορροφητικότητα των Ευρωπαϊκών κονδυλίων, και
δραστική βελτίωση της εικόνας μας προς την διεθνή κοινότητα.
Αν όλα αυτά είναι αλήθεια, τότε η πολιτεία θα μπορέσει να αντισταθμίσει για την κοινωνία ένα μέρος της δυσκολίας αυτού του χειμώνα, όπως έχει κάνει πρόσφατα, και εκεί ακριβώς βασίζεται και η αισιοδοξία μου.
Δεν είναι τυχαίο ότι διεθνείς αναλυτές και επώνυμοι οργανισμοί, βλέπουν την Ελληνική οικονομία να είναι πιο ανθεκτική από ποτέ στις επικείμενες δυσκολίες της παγκόσμιας αγοράς.
Δεν είναι τυχαίο ότι για πρώτη ίσως φορά ο διεθνείς τύπος ασχολείται με την Ελληνική πραγματικότητα με θετικά σχόλια, μετά από πολλά χρόνια.
Και καθόλου τυχαίο ότι οι Ελληνικές απόψεις και προτάσεις υποστηρίζονται και υιοθετούνται από την πλειοψηφία των εταίρων, αποδεχόμενοι με τον καλύτερο τρόπο ότι η Ελλάδα δεν είναι πλέον το «μαύρο πρόβατο» της παρέας, όπως συνήθιζε να είναι στα χρόνια της δεκαετούς κρίσης.
Ας ελπίσουμε ότι θα επιβεβαιωθώ, και αν με το καλό γίνει αυτό, θα σας θυμίσω αυτό το άρθρο την άνοιξη του 2023. Αν όμως όχι, θα έχουμε όλοι τόσα προβλήματα που το τελευταίο πράγμα που θα θέλετε να κάνετε είναι να μου ζητήσετε το λόγο.