Ο πρόεδρος του Ισημερινού, ο Γκιγιέρμο Λάσο, κήρυξε χθες Πέμπτη «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» στις φυλακές, προκειμένου να «αποκατασταθεί η τάξη», μετά τα επεισόδια στα οποία έχασαν τη ζωή τους 22 άνθρωποι και τραυματίστηκαν άλλοι περίπου εξήντα, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό των θυμάτων.
Από την επαρχία Κοτοπάξι (κεντρικά), όπου σκοτώθηκαν οι περισσότεροι κρατούμενοι, ο πρόεδρος Λάσο ανακοίνωσε πως κηρύσσει «κατάσταση έκτακτης ανάγκης στο σύστημα των σωφρονιστικών καταστημάτων ώστε να κινητοποιηθούν όλοι οι απαραίτητοι ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι για την αποκατάσταση της τάξης» στις φυλακές.
«Θα αρχίσουμε διαδικασία πλήρους αναδιάρθρωσης του συστήματος των φυλακών», πρόσθεσε ο αρχηγός του κράτος, ο οποίος αντικατέστησε τον επικεφαλής της υπηρεσίας φυλακών με έναν στρατιωτικό.
«Θέλω να πω στις μαφίες που επιδιώκουν να απειλήσουν αυτή τη χώρα ότι σφάλλουν αν νομίζουν ότι η αυτή η κυβέρνηση θα φανεί τόσο αδύναμη όσο προηγούμενες», είπε ακόμη ο πρόεδρος Λάσο.
Έκανε γνωστό πως εφεξής η πρόσβαση στις φυλακές θα ελέγχεται από τον στρατό, ενώ η αστυνομία θα φρουρεί το εσωτερικό τους. Ως εδώ, την ασφάλεια των σωφρονιστικών καταστημάτων εγγυώνταν πολιτικοί υπάλληλοι.
Νωρίτερα χθες η υπηρεσία φυλακών ανέστειλε ορισμένες δραστηριότητες «που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τον πληθυσμό των εγκλείστων και τους λειτουργούς» του σωφρονιστικού συστήματος. Σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στην υπηρεσία, οι επισκέψεις ανεστάλησαν σε κάποιες φυλακές.
Τον Φεβρουάριο, σε συγκρούσεις μεταξύ συμμοριών με διακύβευμα τον έλεγχο των μεγαλύτερων σωφρονιστικών καταστημάτων της χώρας των Άνδεων είχαν σκοτωθεί 79 φυλακισμένοι μέσα σε μια μέρα. Τα επεισόδια εκείνα είχαν σημαδευτεί από φρικιαστικές σκηνές, με πτώματα αποκεφαλισμένα, κι είχαν αποκαλύψει την ισχύ συμμοριών που διακινούν ναρκωτικά στις φυλακές, όπου το πρόβλημα του υπερπληθυσμού των εγκλείστων είναι οξυμένο.
Σύμφωνα με τον κυβερνήτη της Κοτοπάξι, τον Οσβάλντο Κορονέλ, την Τετάρτη οι ταραχοποιοί «χρησιμοποίησαν όπλα μεγάλου διαμετρήματος και εκρηκτικά που προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στο εσωτερικό του κέντρου κράτησης».
Φυλακισμένοι μπόρεσαν εξάλλου να αποδράσουν χθες το πρωί. 78 εξ αυτών συνελήφθησαν από την αστυνομία, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές πόσοι εξακολουθούν να διαφεύγουν.
Ο Ισημερινός μετρά περίπου 60 φυλακές με ονομαστική χωρητικότητα 29.000 θέσεων. Αλλά οι πλεονάζοντες κρατούμενοι είναι γύρω στο 30%, καθώς το σύνολο των εγκλείστων είναι 38.000 και φρουρούνται από περίπου 1.500 φύλακες ενώ, σύμφωνα με ειδικούς, θα απαιτούνταν τουλάχιστον 4.000 για να μπορεί να ασκείται αποτελεσματικός έλεγχος.
Κατά τον Συνήγορο του Λαού, ανεξάρτητη δημόσια αρχή αρμόδια για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το 2020 διαπράχθηκαν «103 δολοφονίες» μέσα στις φυλακές του Ισημερινού.
Για να αντιμετωπίσει το συνεχώς επανερχόμενο πρόβλημα των βίαιων επεισοδίων στις φυλακές, ο πρώην πρόεδρος Λενίν Μορένο, ο οποίος αντικαταστάθηκε τον Μάιο από τον Γκιγιέρμο Λάσο, είχε κηρύξει επανειλημμένα κατάσταση εξαίρεσης, ειδικά τον Φεβρουάριο για τρεις μήνες.
Αφότου εκδηλώθηκε η πανδημία του νέου κορωνοϊού εξάλλου οι αρχές του Ισημερινού κατέφυγαν σε εναλλακτικές ποινές για τα λιγότερο σοβαρά ποινικά αδικήματα και τα πλημμελήματα προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των φυλακισμένων· μπόρεσαν έτσι να μειώσουν το πλεονάζον ποσοστό εγκλείστων στις φυλακές από το 42% στο 30%.