Σε μια αποκάλυψη για το «διπλό παιχνίδι» που συχνά παίζει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προχωρά το Politico, αποκαλύπτοντας πως η Τουρκία βοηθάει το Ιράν να εξάγει πετρέλαιο παρά τις αμερικανικές κυρώσεις με «εγκέφαλο» έναν από τους έμπιστους του Τούρκου προέδρου και συμμαθητή του, τον Σίτκι Αγιάν.
Το δημοσίευμα-φωτιά για τον Ερντογάν ξεκινά με αναφορά σε μια μυστική συνάντηση που έγινε στις 22 Μαρτίου 2021 στη Βηρυτό και στην οποία συμμετείχαν αντιπροσωπεία Ιρανών στρατιωτικών και κυβερνητικών αξιωματούχων και μια ομάδα επιχειρηματιών από την Τουρκία με επικεφαλής τον Αγιάν. «Και οι δύο πλευρές ήθελαν να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους για το λαθρεμπόριο του ιρανικού πετρελαίου σε αγοραστές στην Κίνα και τη Ρωσία προκειμένου να υπάρξουν έσοδα για τους συμμάχους της Τεχεράνης» αναφέρει το Politico επικαλούμενο δυτικούς διπλωμάτες.
Η συνεργασία ανάμεσα σε ένα από τα μέλη του στενού κύκλου του Τούρκου προέδρου και της ιρανικής ελίτ περιγράφεται, σύμφωνα με το Politico, σε εκατοντάδες σελίδες εγγράφων στις οποίες περιλαμβάνονται επιχειρηματικά συμβόλαια και τραπεζικές συναλλαγές.
Ακόμα, στο δημοσίευμα επισημαίνεται ότι ενώ έναν χρόνο μετά τη συνάντηση στη Βηρυτό, όσοι συμμετείχαν στη συνάντηση αυτή είδαν τα ονόματά τους στις λιστές με τα πρόσωπα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ, δεν συνέβη το ίδιο με τον Ακίν και χρειάστηκε η αποκάλυψη του Politico ώστε το βράδυ της Πέμπτης να βρεθεί σε μια παρόμοια λίστα με διπλωμάτες να υποστηρίζουν ότι η καθυστέρηση αυτή οφείλεται από τη στενή σχέση του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έναν σύμμαχο-κλειδί στη Μέση Ανατολή.
«Οι εταιρίες του Αγιάν σύναψαν διεθνή συμβόλαια πώλησης για το ιρανικό πετρέλαιο με ξένους αγορατές, κανόνισαν τις μεταφορές του πετρελαίου και βοήθησαν στο “ξέπλυμα” των κερδών, αποκρύπτοντας την ιρανική προέλευση και τα ιρανικά συμφέροντα στις πωλήσεις» αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.
«Ενώ είναι σε εξέλιξη ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αστάθεια στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, η σχέση της Τουρκίας με το Ιράν αποτελεί μια υπενθύμιση ότι η τουρκική ηγεσία δεν κρύβει το πώς χρησιμοποιεί το ειδικό της βάρος όταν το κρίνει σκόπιμο», επισημαίνεται στο δημοσίευμα.
Ο Αγιάν περιγράφεται ως ο άνθρωπος-κλειδί στη συνάντηση της Βυρηττού καθώς είναι ο πρόεδρος της εταιρείας ASB Group με έδρα την Κωνσταντινούπολη, η οποία ειδικεύται στην αγορά, πώληση και μεταφορά πετρελαίου, φυσικού αερίου και άλλων αγαθών.
Σύμφωνα με δυτικούς διπλωμάτες και τα έγγραφα που επικαλείται το Politico, το καθεστώς της Τεχεράνης έχει παρακάμψει τις αμερικανικές κυρώσεις για να διοχετεύσει 1 δισ. δολάριων στους τρομοκράτες συμμάχους του από το 2020. «Βασικοί ωφελημένοι από τις πωλήσεις πετρελαίου είναι η Quds Force (σ.σ. ένας από τους πέντε κλάδους των Φρουρών της Επανάστασης), η οποία χρησιμοποιεί τα χρήματα για να πληρώσει μισθοφόρους και ομάδες όπως η Χεζμπολάχ στον Λίβανο, τις οποίες ΗΠΑ και Ευρώπη αντιμετωπίζουν ως τρομοκρατικές» επισημαίνεται στο δημοσίευμα.
Η σχέση με τον Ερντογάν
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Σίτκι Αγιάν έχουν το ίδιο παρελθόν. Ήταν και οι δύο μαθητές του ίδιου θρησκευτικού λυκείου και ανέπτυξαν μια σχέση από την οποία και οι δύο ωφελήθηκαν.
Για παράδειγμα, ήταν ο Αγιάν αυτός που βοήθησε τον Τούρκο πρόεδρο να αποκρύψει την ιδιοκτησία της δεξαμενόπλοιου Agdash, ενός τάνκερ αξίας 25 εκατομμρίων δολαρίων που ο Ερντογάν και η οικογένειά του πήραν ως δώρο από έναν πλούσιο ευεργέτη τους το 2008.
Ο Αγιάν είχε υπογράψει το 2010 ένα συμβόλαιο αξίας 1 δισ. ευρώ με το Ιράν για την κατασκευή ενός αγωγού μήκους 600χλμ. για τη μεταφορά ιρανικού αερίου διαμέσου της Τουρκίας στην Ευρώπη, έργο που δεν προχώρησε μετά τις αμερικανικές κυρώσεις.
Δεδομένου του παρελθόντος των δύο ανδρών – ο Αγιάν είναι κοντά και με τον αδερφό του Ερντογάν, Μουσταφά – οι δυτικοί διπλωμάτες δεν πιστεύουν ότι ο Αγιάν θα μπορούσε να κυνηγάει συμφωνίες με το Ιράν χωρίς να το γνωρίζει ο Ερντογάν.
Σε μια από τις συμφωνίες τον Νοέμβριο του 2020 αναφέρεται, σύμφωνα με το δημοσίευμα, ότι «τα δύο μέρη (σ.σ. ο Αγιάν και το Ιράν) συμφώνησαν να συνεργαστούν για να υπάρξει μια επιχείρηση μεταφοράς αργού ιρανικού πετρελαίου από τα λιμάνια του βόρειου Ντουμπάι στην Κίνα» με το «βόρειο Ντουμπάι» να είναι η κωδική ονομασία για το Ιράν στις συμφωνίες αυτές, σύμφωνα με δυτικούς διπλωμάτες.