«Η Βουλγαρία δεν άργησε να ξαναγυρίσει στη ρωσική τροχιά, ιδίως όσον αφορά το δύσκολο ζήτημα της εξάρτησης από το φυσικό αέριο. H υπηρεσιακή κυβέρνηση που ανέλαβε την εξουσία αυτόν τον μήνα προκαλεί φόβους ότι η Σόφια θα επιστρέψει στην αγορά των ενεργειακών της προμηθειών από το εξαγωγικό μονοπώλιο της Μόσχας, την Gazprom, μετά από μια πρόσφατη προσπάθεια απεμπλοκής από την εξάρτηση της από τη Μόσχα και την επαναφορά της παραδοσιακά πιο φιλικής προσέγγισης της βαλκανικής χώρας προς το Κρεμλίνο», αναφέρει σε άρθρο του το Politico.
Πρόκειται για μια αλλαγή στάσης από αυτή που κράτησε η βραχύβια κυβέρνηση του πρωθυπουργού Πετκόφ, η οποία έπεσε μετά από ψήφο δυσπιστίας στα τέλη Ιουνίου. Ο Πετκόφ πήρε μια ασυνήθιστα συγκρουσιακή θέση απέναντι στη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία, απελαύνοντας 70 διπλωμάτες και κατασκόπους και επιταχύνοντας την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, μεταξύ άλλων μέσω ενός αγωγού φυσικού αερίου μέσω των νότιων συνόρων με την Ελλάδα.
Ο Κίριλ Πετκόφ το είχε παραδεχθεί: «Μπορώ να τα βάλω με τη μαφία αλλά όχι με τη ρωσική επιρροή στη Βουλγαρία». Η προσωρινή κυβέρνηση που διορίστηκε από τον βούλγαρο πρόεδρο, Ρούμεν Ράντεφ, φαίνεται να εκμεταλλεύεται το κενό πριν από τις εκλογές του Οκτωβρίου για να επιδιορθώσει τους δεσμούς με τους Ρώσους.
Επαναδιαπραγμάτευση με την Gazprom
Ο Ράντεφ έχει καταδικάσει τον πόλεμο, αλλά αντιτίθεται στη βουλγαρική στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία, ενώ πέρυσι, είχε χαρακτηρίσει την Κριμαία «ρωσική». Η κυβέρνηση του υπηρεσιακού πρωθυπουργού, Γκάλαμπ Ντονέφ, εξετάζει την επανέναρξη των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε την εξουσία, ενώ αυτή την εβδομάδα ο υπουργός Ενέργειας, Ρόσεν Χριστόφ, είπε ότι η Βουλγαρία δεν είχε άλλη επιλογή παρά να ξαναρχίσει τις συνομιλίες με την Gazprom. Ο Χριστόφ κατηγόρησε το πρώην υπουργικό συμβούλιο του Πεκτόφ ότι επιδείνωσε τους δεσμούς με τη Μόσχα και ότι έκανε τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις «πολύ δύσκολες».
Νωρίτερα, ο Χριστόφ είχε τονίσει ότι το νέο υπουργικό συμβούλιο δεν σκοπεύει να υπογράψει καμία μακροπρόθεσμη σύμβαση, αλλά δεν απέκλεισε την αγορά φυσικού αερίου από την Gazprom. «Εξετάζουμε εναλλακτικές πηγές ως προτεραιότητα, αλλά αν αυτές οι προμήθειες αποδειχθούν ανεπαρκείς, δεν θα είμαι εγώ ο υπουργός που θα αφήσει τους ανθρώπους να περάσουν τον χειμώνα στο κρύο». Το Politico σημειώνει ότι την προηγούμενη μέρα, η πρεσβευτής της Ρωσίας στη Βουλγαρία, Ελεονόρα Μιτροφάνοβα, είχε πει ότι η πληρωμή για τις προμήθειες φυσικού αερίου θα πρέπει να διευθετηθεί μόνο σε ρούβλια και ότι δεν περίμενε να υπάρξουν προβλήματα στην επανέναρξη των παραδόσεων στη Βουλγαρία, εάν η Σόφια επιδείξει την απαραίτητη «πολιτική βούληση».
Η σύνδεση με την Ελλάδα τίθεται σε κίνδυνο
Πολιτικοί αναλυτές ωστόσο έχουν εκφράσει τις αμφιβολίες τους σχετικά με την αξιοπιστία της Gazprom ως επιχειρηματικού εταίρου. Σημειώνεται επίσης ότι φαίνεται στροφή 180 μοιρών της νέας κυβέρνησης της Βουλγαρίας από τις προσπάθειες του Πετκόφ να απελευθερωθεί από τα ρωσικά κέντρα φυσικού αερίου δίνοντας προτεραιότητα στο άνοιγμα της ελληνικής γραμμής διασύνδεσης. Για χρόνια, οι ΗΠΑ προέτρεπαν τη Βουλγαρία να ανοίξει μία σύνδεση φυσικού αερίου στα νότια σύνορα, που θα επέτρεπε στη Βουλγαρία να μεταβεί σε διαφορετικές γραμμές παροχής, όπως υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που εκφορτώνεται στην Ελλάδα ή σε προμηθευτές στο Αζερμπαϊτζάν, την κεντρική Ασία και τη Μέση Ανατολή.
Η Σόφια, ωστόσο, άργησε πολύ να ολοκληρώσει αυτόν τον διασυνοριακό αγωγό λόγω και των στενών της σχέσεων με την Gazprom. Λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας από την υπηρεσιακή κυβέρνηση, τα βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης αποκάλυψαν ότι η κυβέρνηση του Ντονέφ είχε βρει «γραφειοκρατικούς» λόγους για να παρέμβει στη διασύνδεση. Το υπουργείο Ενέργειας του Χριστόφ εξήγησε ότι υπήρχαν ορισμένες ελλείψεις σχετικά με την πιστοποίηση του έργου.
O Πετκόφ δήλωσε ότι η νέα κυβέρνηση ήταν έτοιμη να καθυστερήσει το έργο. «Η σύνδεση [φυσικού αερίου] με την Ελλάδα τίθεται σε κίνδυνο τη στιγμή που βρισκόμαστε ένα βήμα μακριά από την έναρξη της λειτουργία της», είπε. Η μεταβατική κυβέρνηση αρνείται τις κατηγορίες για φιλορωσική στάση προσπαθώντας να εμποδίσει τη λειτουργία της διασύνδεσης, αλλά τονίζει ότι η Βουλγαρία βρίσκεται απλώς σε απελπιστική κατάσταση, καθώς πλησιάζει ο χειμώνας. Στο μεταξύ, η υπηρεσιακή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να δεχτεί μόνο ένα από τα επτά δεξαμενόπλοια LNG που είχε διασφαλίσει ο Πετκόφ, επικαλούμενη το υψηλό κόστος της εξασφάλισης μιας θέσης σε τερματικό σταθμό στην Τουρκία και την Ελλάδα.